غیبت

از زشت ترین امور و پست ترین برنامه ها بدگویى پشت سر دیگران است .بیان اوصافى که در شخص موجود است و از اینکه مردم آن اوصاف را بشنوند به شدت ناراحت مى شود غیبت است .غیبت گناه سنگینى است و ارتکاب آن ، روح را کدر و قلب را تاریک و باعث محروم شدن انسان از فیوضات الهیه است .قرآن مجید مردم را از غیبت نهى مى کند ، و آن را همچون خوردن گوشت بدن مرده ى برادر مسلمان مى داند . . . وَلاَ یَغْتَب بَعْضُکُم بَعْضاً اَیُحِبُّ اَحَدُکُمْ اَن یَاْکُلَ لَحْمَ اَخِیهِ مَیْتاً فَکَرِهْتُمُوهُ وَاتَّقُوا اللَّهَ . . . (2).از یکدیگر غیبت نکنید ، آیا یکى از شما دوست دارد گوشت بدن مرده ى برادرش را بخورد ؟ همه از این عمل کراهت دارید ، روى این حساب از غیبت و بدگویى پشت سر هم به مانند کراهت داشتن از خوردن گوشت بدن مرده کراهت داشته باشید ، پس در مساله ى گفتار ، تقواى الهى را رعایت کنید.رسول خدا (صلى الله علیه وآله وسلم) به ابوذر فرمودند :

ـــــــــــــــــــــــــــــــــ
1 ـ خصال : 2 / 348 ، حدیث 21 ; بحار الانوار : 75 / 447 ، باب 33 ، حدیث 7 .

2 ـ حجرات ( 49 ): 12 .

یا اباذَرٍّ ، اِیّاکَ وَالْغیبَهَ ، فَاِنَّ الْغیبَهَ اَشَدُّ مِنَ الزِّنا . قُلْتُ یَا رَسُولَ اللهِ ! وَمَا الْغیبَهُ ؟ قَالَ : ذِکْرُکَ اَخاکَ بِمَا یَکْرَهُ . قُلْتُ : یَا رَسُولَ اللهِ ! فَاِنْ کانَ فِیهِ ذاکَ الَّذِى یُذْکَرُ بِهِ ؟ قَالَ : اِعْلَمْ اَنَّکَ اِذا ذَکَرْتَهُ بِما لَیْسَ فِیهِ بَهَتَّهُ(1) .اى ابوذر ! بپرهیز از غیبت ، همانا غیبت شدیدتر از زناست . به پیامبر گفتم : غیبت چیست ؟ فرمودند : گفتن چیزى که برادر دینى ات از آن خوشش نمى آید . گفتم : اگرچه آنچه پشت سر او مى گویم در او باشد ؟ فرمودند : بدان اگر چیزى بگویى که در او نباشد تهمت است.نه تنها غیبت حرام است ، بلکه شنیدن آن هم حرام و گناه است .حضرت على (علیه السلام) فرمودند :اَلسّامِعُ لِلْغیبَهِ کَالْمُغْتابِ(2) .شنونده ى غیبت همچون غیبت کننده است.رسول حق فرمودند :

 مَنِ اغْتیبَ عِنْدَهُ اَخُوهُ الْمُسْلِمُ فَاسْتَطاعَ نَصْرَهُ وَلَمْ یَنْصُرْهُ خَذَلَهُ اللهُ فِى الدُّنْیا وَالاْخِرَهِ(3) .کسى که نزد او از برادر مسلمانش غیبت و بدگویى شود ، و قدرت بر دفاع از او را داشته باشد و دفاع نکند ، خداوند او را در دنیا و آخرت دچار خوارى کند.

 ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1 ـ امالى طوسى: 537 ، مجلس یوم الجمعه ، حدیث 1162 ; بحار الانوار: 74 / 91 ، باب 4 ، حدیث 3 .

2 ـ غرر الحکم : 221 ، سامع الغیبه ، حدیث 4443 ; تفسیر معین : 102 .

3 ـ من لا یحضره الفقیه : 4 / 372 ، باب النوادر ، حدیث 5762 ; وسائل الشیعه : 12 / 291 ، باب 156 ، حدیث 16332 .