آيات قرآن و روايات اين حقايق را از مكارم اخلاق و ارزش هاى رفتارى و از مصاديق حسن خلق دانسته اند: راستى در گفتار، بذل و بخشش به تهيدست، تلافى كردن خوبى ديگران، حفظ امانت، صله ى رحم، حفظ عهد و امان و ضمان و حرمت و حق همسايه و رفيق، حيا، شجاعت، صبر، مهماندارى، وفاى به عهد، نرمى، مدارا، ملاطفت، حفظ آبروى مردم، گذشت از كسانى كه به انسان ستم روا داشته اند، انس و الفت با مردم، آسان گرفتن به ديگران، انصاف، عدالت، قناعت، احترام به بزرگ تر، ترحّم به كوچك تر، رعايت ايتام، خيرخواهى، دور بودن از حسد و تجاوز و حرص و تكبر و ريا و خشم و سخت دلى و. . . پيامبر اسلام (صلى الله عليه وآله وسلم) فرمود:مِن سَعادةِ المَرءِ حُسْنُ الخُلُقِ وَمِن شَقاوَتِهِ سُوءُ الخُلُقِ. از خوشبختى مرد حسن خلق و از بدبختى اش بدخلقى است. و نيز فرمود:أفضلُ عَمل يُؤتِى بِه يَومَ القِيامَةِ خُلقٌ حَسَن. برترين عملى كه روز قيامت آورده مى شود اخلاق نيكوست و نيز فرمود:أفضَلُ مَا اُعطِىَ المُسلِمَ خُلقٌ حَسَن. برترين چيزى كه به مسلمان عطا شده اخلاق نيكوست. و نيز فرمود:إنَّ هذِهِ الأخلاق منائِح من اللهِ، فَإذا أحبّ الله عَبداً مَنَحَه خُلقاً حَسناً، وَإذا أبغضَ اللهُ عَبداً مَنَحَه خُلقاً سيئاً. اخلاق عطاياى خداست، هنگامى كه خدا بنده اى را دوست بدارد خلق حسن به او عطا مى كند و هنگامى كه بنده اى را دشمن بدارد خلق زشت به او مى دهد.
بر گرفته از کتاب زیباییهای اخلاق استاد حسین انصاریان
