اميد

مردم در زمينه اميد و دلگرمى به رحمت حق به دو دسته اند: دستهاى كه به تعبير قرآن داراى رجاءاند و گروهى كه به تعبير كتاب حق دچار امنيه اند.

رجا به حالتى گفته ميشود كه اسباب و وسائل رسيدن به آن فراهم باشد مانند تحقق ايمان، هجرت، جهاد فى سبيل الله كه دارندگان اين وسائل شايستهاند كه به رحمت خدا اميدوار باشند، مانند كشاورزى كه پيش از كشت، زمين را با كوشش و زحمت آماده ميكند، و جوى بندى و كرت بندى مينمايد، سپس در آن تخم ميافشاند، و پس از سبز شدن دانه و حبه با وسائل لازم چون آب و كود و سم از آن مواظبت ميكند، آنگاه به اميد برداشت محصول انتظار ميكشد كه اين اميد يا به تعبير قرآن رجاء اميد مثبت و عاقلانه و در حقيقت از صفات الهى است كه شعاعش در قلب عبد تابيده

«يا رجاء من لا رجاءله»

در برابر اين رجا و اميد مثبت امنيه است كه بدون توجه به وسايل و اسباب در دنياى خيال و گمان خودنمائى ميكند، و آدمى را بدون ايمان و عمل سرگرم نموده و به خيال رسيدن به نتيجه و محصول دلگرم ميدارد، مانند كسى كه زمينى را آماده ننموده و بذرى نيفشانده آنگاه به انتظار محصول نشسته!

امنيه بنا به فرموده قرآن از القائات شيطانى است كه انسان را از رحمت و مغفرت خداوند دور ميكند و زمينه ورود به كردارهاى ناپسند را فراهم ميآورد.

ابن خبيق ميگويد: اميدواران سه گروه اند: يكى نيكوكردار كه اميد ميدارد كردار و عمل نيكويش را بپذيرند، و در برابر آن او را پاداش دهند، گروه ديگر تائبان واقعى هستند كه از كردار بد بريده و به حسنات روى آوردهاند و اميد دارند كه در معرض مغفرت و عفو و رحمت و احسان قرار گيرند، اين دو گروه اميدشان مثبت و واقعى و معقول و منطقى است، گروه سوم مردمى هستند سر در گناه فرو برده و به ناپاكيها گرويده و هر ظلمى را از جانب خود روا داشته آنگاه ميگويند به خداوند اميد داريم كه ما را بيامرزد و مورد عفو قرار دهد. چنين گروهى از نگاه قرآن صاحب امنيه و گرفتار القائات شيطانى هستند.

اينان كه دچار امنيهاند و در خيالات خام خود غوطه ورند و دلگرم به آرزوهاى باطلاند بيشك به اعمال امنيه انگيز هم چون شراب و قمار كه مستى و پستى ميآورد روى ميكنند.