آیا بهره بردن و استفاده از اسباب و وسایل طبیعی ومادی در مشکلات و سختی های زندگی برای رفع با توسل به چهارده معصوم (علیهم السلام) و دعا منافات دارد ؟
عواملی که در سرنوشت انسان موثر هستند به دودسته تقسیم می شوند:
دسته اول : عوامل مادی مثل دارو و دکتر، پرهیز غذایی و سلامتی و ورزش است که همه را خدا قرار داده در سرنوشت انسان موثر است یعنی دارو هم وجودش را وهم تأثیرش را از خدا گرفته است . خدا وند دکتر و غذا را خلق کرده همچنین خدا خواسته که این غذا یا این دارو در سرنوشت انسان موثر باشد.
این ذهنیت که بعضی افراد خیال می کنند دکتر در مقابل دعا وتوسل است، ذهنیت باطلی است زیرا هر دو در کنار هم هستند. منتها هر دو را خدا قرار داده یکی محسوس و مادی است و دیگری نامحسوس وغیرمادی و معنوی است.
دسته دوم : عوامل معنوی مثل توسل، دعا، صدقه، احسان در سرنوشت انسان موثر است. گناه نیز در سرنوشت انسان موثراست. گاهی یک گناه ممکن است عمر 60 ساله را به 30 سال تقلیل بدهد. یک حق کشی ممکن است انسان را بدبخت کند، روزی و سلامت انسان را از بین ببرد. این عوامل هم مخلوق خدا هستند و خدا به آنها تأثیر داده است. یعنی همان خدایی که دارو را برای سرنوشت انسان خلق کرده دعا را هم وسیله تغییر سرنوشت قرار داده است.
پیغمبر (صلی الله علیه وآله و سلم) فرمود: " الدعاء یردّ القضاء ولو یبرم إبراما " دعا قضا و سرنوشت را عوض می کند ولو اینکه سرنوشت محکم شده باشد.
با این مقدمه روشن می شود تصوری که در ذهن بعضی از عامه هست اینکه چرا برویم سراغ عوامل مادی که ربطی به خدا ندارد، می رویم سراغ دعا، صدقه و توسل زیرا خدا به این عوامل امر کرده. در حالی که خدا به ما عقل و علم داده و گفته اگر سرماخوردی فلان دارو را مصرف کن یا پیش فلان دکتر برو تا سرماخوردگیت رفع بشود.
اما اگر منظور این باشد که آیا ما می توانیم این دو را با هم به کار بگیریم بسیارعالی است.
اگر انسان توجه داشته باشد که همه کارها دست خداست. از طرفی دکتر ، دارو ، دعا و صدقه نیز وسیله هستند به این نتیجه خواهد رسید که از هر دو وسیله برای حل مشکلاتش استفاده کند و این بهترین انتخاب است. منتها یک تفاوتی بین این دو دسته وجود دارد.
اسباب مادی محدودیت دارند، اما اسباب معنوی این جور نیست. اینطور نیست که به جایی برسیم که اسباب معنوی از جمله دعا بگوید دیگر از من کاری ساخته نیست و به جایی برسیم که اهل بیت (علیهم السلام) بگویند دیگر کار از دست ما خارج شده دیگر درخواست نکنید.
بین دو دسته مادی و معنوی که در سرنوشت انسان تأثیر دارند تفاوت این است که اسباب مادی به یک جا می رسند که دیگر اظهار عجز می کنند. بیماری به یک جا می رسد که دکتر می گوید دیگر از دست من کاری ساخته نیست. دارو دیگر توان رفع این بیماری را ندارد.
اسباب مادی محدودیت دارند، اما اسباب معنوی این جور نیست. اینطور نیست که به جایی برسیم که اسباب معنوی از جمله دعا بگوید دیگر از من کاری ساخته نیست و به جایی برسیم که اهل بیت (علیهم السلام) بگویند دیگر کار از دست ما خارج شده دیگر درخواست نکنید. آنها نامحدود هستند نه تنها هر بیماریی را می توانند شفا بدهند، اگر از خدا بخواهند مرده را هم می توانند زنده بکنند. در حالیکه دارو و دکتر دیگر این توان را ندارد.
چند نکته:
اولاً انسان باید توجه داشته باشد که خداوند موثر در همه چیز است و این ذهنیت که بعضی افراد خیال می کنند دکتر در مقابل دعا وتوسل است، ذهنیت باطلی است زیرا هر دو در کنار هم هستند. منتها هر دو را خدا قرار داده یکی محسوس و مادی است و دیگری نامحسوس وغیرمادی و معنوی است.
اگر با این باور باشیم قطعا سراغ هر دو این عوامل رفتن صحیح ترین و بهترین کار است. منتها در درجه اول عقل و علم و انسانیت و استعدادهایی که خدا به انسان داده حکم می کند که اسباب دم دستی را به کار بگیریم و در کنارآن هم خوب است که انسان دعا وتوسل پیدا بکند.
منبع : رادیو معارف