تفسير خير دركلام امام صادق عليه السلام‏

حسين بن اعين برادر مالك بن اعين از امام صادق عليه السلام پرسيد: اين كه شخصى به ديگرى مى‏گويد: خدا پاداش خيرت دهد، مفهوم خير چيست؟

امام عليه السلام فرمود: خير نام نهرى در بهشت است كه سرچشمه‏اش كوثر است و كوثر از ساق عرش سرچشمه مى‏گيرد و بر آن نهر منزلگاه‏هاى اوصيا و شيعيانشان بنا شده و در دو طرف اين نهر دختركانى باشند كه هر گاه يكى از آنها از جاى برخيزد؛ ديگرى به جاى او بنشيند؛ به اين خاطر نامش را خير ناميده‏اند. و اين مفهوم خير است؛ در آيه شريفه:
فِيهِنَّ خَيْرَ تٌ حِسَانٌ» 

در آنها زنانى نيكو سيرت و زيبا صورت‏اند.
پس هر گاه مردى به دوست خود گفت:
«جَزاكَ اللَّهُ خَيْراً»
همان منازلى است كه خداوند براى برگزيدگان و نيكان از بندگانش فراهم نموده است.
از اين رو خداوند منّان در دنيا راه و وسيله رسيدن به خير و صلاح را در امور انسان در دسترس قرار داده است. «1» رسول اكرم صلى الله عليه و آله مى‏فرمايد:
يَقُولُ اللَّهُ تَعالَى الْمَعْرُوفُ هَدِيَّةٌ مِنّى إِلى‏ عَبْدِىَ الْمُؤْمِنِ فَإِنْ قَبِلَها مِنّى‏ فَبِرَحْمَتى‏ وَ مِنّى‏ وَ إِنْ رَدَّها فَبِذَنْبِهِ حُرِمَهَا وَ مِنْهُ لا مِنِّى وَ أَيُّما عَبْدٍ خَلَقْتُهُ فَهَدَيْتُهُ إِلَى الْإِيمانِ وَ حَسَّنَتْ خُلْقُهُ وَ لَمْ أَبْتَلِهِ بِالْبُخْلِ فَإِنّى أُرِيدُ بِهِ خَيْراً. 

خداوند بزرگ مى‏فرمايد: كار نيك هديه‏اى از جانب من به سوى بنده مؤمن من است. پس اگر پذيرفت؛ اين رحمت از جانب من است و اگر آن را ردّ نمود به سبب گناه خودش از آن محروم مانده است و اين از خود اوست نه از من و هر بنده‏اى كه بيافرينم، به ايمان هدايتش كنم و اخلاق او را نيكو سازم و به بخل گرفتارش ننمايم، همانا خير او را خواسته‏ام.

منبع: تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏10،