عهد عتيق:
عهد عتيق نامي است كه مسيحيان در مقابل عهد جديد خود به كتاب يهوديان داده اند. مسيحيان به هردوعهد عقيده دارند. عهد عتيق به زبان عبري و اندكي از آن به زبان كلداني نوشته شده است. اين دو زبان مانند عربي از زبانهاي سامي هستند. كتاب تورات درآغاز عهد عتيق قرار دارد.
همچنين نسخه اي از عهد عتيق به زبان يوناني وجود دارد كه از روي نسخة عبري ترجمه شده و آن را ترجمة سَبعينيه (ترجمه هفتاد) مي نامند. گفته مي شود اين ترجمه حدود سال 258 ق.م. به امر بَطْلَیمْوس فيلادِلْفوس پادشاه مصر، توسط 72 تن انجام گرفته است. اين نسخه تفاوتهايي با اصل عبري دارد و از همه مهمتر آنكه مشتمل بر قسمتهايي است كه در نسخة عبري موجود يافت نمي شود. اين بخشها اپوكريفا (Apocrypha) يعني پوشيده، نام دارد و از قديم الايام مورد شك بوده است؛ اما مسيحيان معمولاً آن را نمي پذيرفته اند. حدود پنج قرن پيش، درجريان نهضت اصلاح دين، اعتبار اين قسمتها مورد سوء ظن جدي مسيحيان پروتستان واقع شد. پس از مدتي، به سال 1826 جمعيت بريتانيايي و جمعيت آمريكايي طبع و نشر كتاب مقدس به طور رسمي آنها را از كتاب مقدس حذف كردند .كليسهاي كاتوليك و ارتدوكس با اين عمل مخالفند و قسمتهاي مذكور را بخشي از عهد عتيق مي شمارند.
اينك سخني پيرامون ارجاع به كتاب مقدس: هنگام ارجاع به كتاب مقدس، نخست نام كتاب، آنگاه شماة باب و سرانجام شمارة فقرات ذكر مي شوند، مثلاً «پيدايش 1:27» يعني سفر پيدايش، باب 1، بند 27.
عهد عتيق 39 كتاب دارد كه از نظر موضوع به سه بخش تقسيم مي شوند:
1:تورات و بخش تاريخي عهد عتيق.
2:حكمت ، مناجات و شعر.
3:پيشگوييهاي انبا.
بخش تاريخي عهد عتيق:
بخش تاريخي عهد عتيق با تورات و تورات با سفر پيدايش آغاز مي شود. آفرينش جهان، آدم و حوا و خوردن از درخت معرفت نيك و بد و همچنين اخراج آنان از باغ عدن، داستان فرزندان آدم، طوفان نوح، حوادث مربوط به حضرت ابراهيم (ع)، اسماعيل(ع)، اسحاق(ع)، يعقوب(ع) و يوسف(ع) در اين سِفرآمده است. چهار سفر بعدي سيرة حضرت موسي(ع) و تاريخ بني اسرائيل را شرح مي دهد. اين سيره تولد، بعثت، هجرت (خروج از مصر در حدود 1290ق.م.) تشكيل حكومت و رحلت آن حضرت را در بردارد. مقدار زيادي از احكام و قوانين، ضمن عباراتي منسوب به وحي، در اين چهار سفر وجود دارد. به عقيدة يهوديان و مسیحيان، مؤلف اسفار پنجگانة تورات حضرت موسي(ع) است. تاريخ بني اسرائيل از زمان حضرت يوشع(ع) به بعد در دوازده كتاب بعدي ادامه مي يابد. اين بخش مشتمل بر 17 كتاب است:
1 سِفر پيدايش (آفرينش جهان، داستانهاي آدم، نوح، ابراهيم، اسماعيل، اسحاق، يعقوب و يوسف).
2 سِفر خروج(تولد و بعثت موسي(ع)، خروج بني اسرائيل از مصر به سينا و احكام ).
3 سفر لاويان (احكام كاهنان يعني روحانيون يهودي كه ازنسل هارون و از خاندان لاوي هستند).
4 سفر اعداد (آمار بني اسرائيل در عصر حضرت موسي(ع)،شريعت و تاريخ ايشان ).
5 سفر تثنيه (تكرار احكامي كه در اسفار پيشين آمده است و تاريح بني اسرائيل تا رحلت حضرت موسي).
مجموع اين پنج سِفر، تورات خوانده مي شود.
6 صحيفة يوشع (تاريخ و سيرة يوشع بن نون جانشين حضرت موسي).
7 سفر داوران (تاريخ قاضيان بني اسرائيل، قبل از نصب پادشاهان).
8 كتاب روت (شرح حال زني به نام روت، ازجدات حضرت داوود ).
9 كتاب اول سموئيل (تاريخ سموئيل نبي و تعيين شائول- يعني طالوت-به سلطنت ).
10 كتاب دوم سموئيل (پادشاهي حضرت داوود).
11 ركتاب اول پادشاهان (ادامة پادشاهي داوودو پادشاهي حضرت سليمان و جانشينان او ).
12 كتاب دوم پادشاهان (ادامة تاريخ پادشاهان بني اسرائيل تاحملة بُختُنَصّروجلاي بابل).
13 كتاباول تواريخ ايام(نسب نامة بني اسرائيل و تكرار تاريخ ايشان تا وفات داوود).
14 كتاب دوم تواريخ ايام ( تاريخ پادشاهي حضرت سليمان (ع) و ملوك بعدي تا جلاي بابل .
15 كتاب عزرا( نوسازي اورشليم يعني بَيْتُ الْمَقْدِس و آزادي يهوديان همراه عُزَير).
16 كتاب نَحَميا( نوسازي اورشليم و بازگشت يهوديان از زبان نحميا ساقي اردشير اول پادشاه هخامنشي).
17 كتاب استر (رفع خطر نابودي از يهود با وساطت استر ،همسر يهودي خشايارشا، مدفون درهمدان).
2 -12 - حكمت، مناجات و شعر: اين بخش مشتمل بر 5 كتاب است:
كتاب ايوب(ع) ( ابتلا ،بي صبري و صبر آن حضرت !).
كتاب مزامير يعني زبور داودد (ع) (مجموعة 150 قطعه مناجات).
كتاب امثال سليمان نبي(ع)( كلمات حكمت آميز).
كتاب جامعه (اسم مستعار حضرت سليمان ،مشتمل بر نگرش بدبينانه به جهان ).
كتاب غزل و غزلهاي سليمان(اشعار عاشقانه).
پيشگوييهاي انبيا:
بخش پيشگويي هاي انبيا مشتمل بر هشدارها و تهديداتي پيرامون سرنوشت بني اسرائيل است. براي فهميدن اين پيشگويي ها خواننده بايد از جريانات آن زمان كاملاً آگاه باشد. اين بخش مشتمل بر 17 كتاب است:
1كتاب اِشَعْيا(طولاني ترين و معروفترين كتاب پيشگويي درعهد عتيق).
2 كتاب ارميا(پيشگويي).
3 كتاب مراثي ارميا(نوحه سرايي آن حضرت بر خرابي اورشليم).
4 كتاب حزقيال (پيشگويي).
5 كتاب دانيال(پيشگويي وشرح مجاهدات حضرت دانيال نبي مدفون در شوش).
6 كتاب هوشع (پيشگويي).
7 كتاب يوئیل(پيشگويي).
8 كتاب عاموس(پيشگويي).
9 كتاب عوبديا(پيشگويي).
10 كتاب يونس ( پيشگويي و داستان رفتن وي در شكم ماهي ).
11كتاب ميكاه (پيشگويي).
12 كتاب ماحوم(پيشگويي).
13 كتاب حَبَقَّوق(پيشگويي حضرت حَبَقَّوق نبي مدفون در تويسركان )
14 كتاب صفنيا(پيشگويي).
15 كتاب حّجي( پيشگويي).
16 كتاب زكريا(پيشگويي).
17 كتاب ملاكي (پيشگويي).
اپوكريفاي عهد عتيق:
اينك براي آشنايي با اپوكريفاي عهد عتيق نامهاي آن كتب را مي آوريم. لازم است اشاره كنم كه نسخه هايي از كتاب مقدس كه داراي اپوكريفاست، هم از نظر تعداد كتب اپوكريفا و هم از نظر ترتيب با يكديگر اختلاف دارند. منبع بيشتر اين كتابها ترجمة سبيعينّه است. تا كنون اپوكريفا به زبان فارسي ديده نشده است، اما نسخه هايي از آن به عربي و انگليسي و زبانهاي ديگر وجود دارد. يك مجموعة اپوكريفا در241 صفحه به زبان عربي، مشتمل بر 10 كتاب زير است:
1طوبيا،
2يهوديت،
3 استر(يوناني)،
4 حكمت،
5 يشوع بن سيراخ،
6 باروك،
7 نامة ارميا،
8 دانيال(يوناني)،
9 مكابيان اول
10 مكابيان دوم.
منبع : پرسمان