دارالعرفان/ محقق، مفسر، مترجم و پژوهشگر علوم و معارف قرآنی فرصت تغییر و دگرگون شدن را نعمت عظیم خداوند برای انسان دانست و گفت: خداوند به همهٔ عالم، از موجودات ندیدنی تا موجودات دیدنی، استعداد دگرگونی داده است. این دگرگونی در همهٔ موجودات عالم مثبت است و فقط در دو زمینه ممکن است که این دگرگونی برعکس شود و به قول فلاسفه، از حالت صعود به حالت نزول برگردد.
به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل مؤسسه علمی فرهنگی دارالعرفان استاد حسین انصاریان در سخنرانی خود در حسینیهٔ آیت الله ابنالرضا خوانسار، اظهار داشت: وقتی امام معصوم(ع) با یک نفر تا یک جمعیت سخن میگوید، ارزش سخن امام بهخاطر این است که معصوم، عقل کامل، ایمان مجسّم، خیرخواه و دلسوز است. طبق صریح قرآن، ارزش سخن پیغمبر، ارزش سخن خداست.
وی ادامه داد: یکوقت کلام خدا بهصورت قرآن است و یکوقت بهصورت قول معصوم است: «مَنْ يُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطَاعَ اللَّهَ» (سورهٔ نساء، آیهٔ 80). کسی که بیکم و زیاد از پیغمبر(ص) اطاعت کند، به مانند اطاعت کردن از خداست. مواردی را که انسان باید از خدا اطاعت کند، در قرآن است که این یک نوع کلام خداست. مواردی را که باید از پیغمبر(ص) اطاعت کرد، در روایات پیغمبر(ص) است و این هم یک نوع کلام خداست.
مخالفت با معصوم یعنی ارزش ندادن به کلام معصوم و کلام خدا
مبلغ عرصه بین الملل مخالفت با معصوم را مخالفت با پروردگار دانست و اظهار کرد: مخالفت با معصوم(ع) یعنی ارزش ندادن به کلام معصوم و کلام خدا. عموی پیغمبر(ص) و ابوجهل سیزده سال کلام پیغمبر را شنیدند، اما تحت تأثیر قرار نگرفتند و قبول نکردند، قرآن یک علت آن را کوردل بودن بیان می کند یعنی اینقدر گناه بار کرده بودند که گناه قاتل قلبشان شده بود. گوش داشتند، ولی گوش قلب نداشتند، اما آنکه هنوز ضربهٔ کاری به عقلش، روانش و قلبش نخورده است، یقیناً تحت تأثیر کلامالله و کلام معصوم قرار میگیرد. از سیهزار نفر لشکر بنیامیه که به کربلا آمده بودند، از روز دوم محرم تا سه بعدازظهر عاشورا، سه نفر از کلام ابیعبدالله(ع) اثر برداشتند: یکی حر بن یزید ریاحی و دو برادر بهنامهای سعد بن حرث انصاری و ابوالهتوف بن حرث انصاری که در لشکر عمرسعد بودند. اینقدر هم زیبا اثر گرفتند که هر سه شهید شدند؛ یعنی حاضر شدند جانشان را فدای دین کنند.
خداوند به همهٔ عالم، استعداد دگرگونی داده است
استاد انصاریان فرصت تغییر و دگرگون شدن را نعمت عظیم خداوند برای انسان دانست و اظهار کرد: خداوند به همهٔ عالم، از موجودات ندیدنی تا موجودات دیدنی، استعداد دگرگونی داده است. شما نمیتوانید یک موجود ساکن را مَثَل بزنید و بگویید که این موجود امکان دگرگون شدن ندارد. شما یک دانهٔ نباتی، یک هستهٔ نباتی یا یک نهال کوچکی را در یک سرزمین مستعد بکارید، ذات این هسته و دانهٔ نباتی قدرت دگرگونی دارد؛ مثلاً پروردگار در سورهٔ بقره میفرماید: شما یک دانه را میکارید، «أَنْبَتَتْ سَبْعَ سَنٰابِلَ» (سورهٔ بقره، آیهٔ 261)، هفت خوشه از درون خودش ظهور میدهد، «فِی کلِّ سُنْبُلَةٍ مِائَةُ حَبَّةٍ» در هر خوشهای صد دانه عین خودش را تحویل میدهد. بعد پروردگار میفرماید: «وَ اَللّٰهُ یضٰاعِفُ لِمَنْ یشٰاءُ» من تا ابد قدرت اضافه کردن هم دارم.
اگر عبادت با شرایط باشد، قدرت دگرگونی وجود دارد
وی در مورد قدرت دگرگونی در ذات عبادات نیز گفت: اگر عبادت با شرایط باشد، قدرت دگرگونی وجود دارد. رسالههای کنونی را نمیدانم که این روایت را دارند یا ندارند، ولی این روایت اوّلین بار در رسالهٔ آیتاللهالعظمی بروجردی(ره) در باب نماز جماعت آمده بود. رساله به امضای مرحوم آیتاللهالعظمی بروجردی بود و معلوم بود که این مرد بزرگ الهی این روایت را قبول دارد. صادر شده که در روایت میفرماید: نماز جماعت را میشود تا ده نفر محاسبه کرد و اگر یازده نفر شود، دریاها مرکّب شوند، درختها قلم شوند و جن و انس نویسنده شوند، نمیتوانند پاداش این نماز را برای هر کدام از این یازدهتا بنویسند. این قدرت دگرگونی هست و این دگرگونی هم فقط در اختیار پروردگار مهربان عالم است.
هر انسانی پاک و بر مبنای سرشت توحیدی بهدنیا میآید
پژوهشگر علوم و معارف قرآنی ادامه داد: این دگرگونی در همهٔ موجودات عالم مثبت است و فقط در دو جا ممکن است که این دگرگونی برعکس شود و به قول فلاسفه، از حالت صعود به حالت نزول برگردد. این دو جا یکی در وجود انسان و یکی در وجود جن است؛ اگر سورهٔ مبارکهٔ جن را بخوانید، یک بخش از آیاتش مربوط به دگرگونی جن بهطرف کفر، شرک، فساد و تباهی است. یکی هم در انسان است. خداوند در آیه 30 سوره روم می فرماید: «فِطْرَتَ اَللّٰهِ اَلَّتِی فَطَرَ اَلنّٰاسَ عَلَیهٰا لاٰ تَبْدِیلَ لِخَلْقِ اَللّٰهِ» سرشت، سرشت توحیدی است. رسول خدا(ص) میفرمایند: «کل مولود یولد علی الفطره»، هر بچهای بهدنیا میآید، بر مبنای سرشت توحیدی بهدنیا میآید؛ اما دگرگونی منفی برای خیلیها در مسیر پیش میآید. پاک بهدنیا آمده است، ولی نجس میشود؛ یا به تعبیر قرآن، بالاتر از نجس میشود: «إِنَّمَا اَلْمُشْرِکونَ نَجَسٌ» (سورهٔ توبه، آیهٔ 28).
دگرگونی مثبت علاوه بر ارزش خودِ دگرگونی، هماهنگ شدن با کل موجودات عالم است
وی در مورد دگرگونی مثبت نیز گفت: دگرگونی مثبت علاوه بر ارزش خودِ دگرگونی، هماهنگ شدن با کل موجودات عالم است؛ یعنی یک آدم متدین، دیندار، درستکار، اخلاقی و باکرامت که با کل موجودات عالم در حرکت و آشناست و در عالم هستی بیگانه نیست. کل جهان یار او هستند. در «اصول کافی» آمده است: «ضمنت السماوات و الارض رزقه»، به تمام آسمانها و زمین میگویم ضامن زندگی این بندهٔ من باشید. باید آدم را بشناسند که ضامن و عهدهدار شوند؛ اگر نشناسند که عهدهدار نمیشوند. پروردگار به آسمان و زمین که امر مجهولی را پیشنهاد نمیکند، امر معلوم را پیشنهاد میکند: «ضمنت السماوات و الارض».
دگرگونیِ مثبت پیدا کردن سخت نیست
استاد اخلاق حوزه های علمیه افزود: دگرگونیِ مثبت پیدا کردن سخت نیست؛ یک بینماز میآید و مینشیند، یک گویندهٔ خیلی خوب، سنگین و متین راجعبه نماز و نمازگزار و موقعیت نمازخوان در قیامت و بینماز در قیامت صحبت میکند، او هم میشنود و میپذیرد. دلش هنوز نمرده و میگوید از امروز به بعد نماز میخوانم و روزه می گیرم، این دگرگونی است. حرامی را که خودم میدانم در مالم هست، جدا میکنم و به صاحبهایش پس میدهم، این دگرگونی است. وقتی که دل نمرده باشد، در لشکر عمرسعد هم باشد، وقتی زنگ بیدارباش ملکوتی به گوشش میخورد، دگرگونی را میپذیرد و شهید میشود و جزء اولیای خدا می گردد.
اگر دل مُرده باشد، سخن حق را نمی پذیرد
استاد انصاریان دگرگونی بهسوی ظلمت را حقیقت ایستایی انسان عنوان و بیان کرد: اگر اهل دل بخواهند ما را نصیحت کنند، میتوانند بگویند دیدی یک دانهٔ گندم را روی زمین انداختی و چندین برابر شد! پس انسان هم می تواند دگرگون شود منتها باید مراقب باشد که دگرگونی به سمت مثبت داشته باشد. اگر هم محرّم و صفر و ماه رمضان پای منبر خوب رفتم و خودم هم میدانم چند بدی دارم، اما این منابر اثر به من نگذاشت و دگرگون نشدم، معلوم میشود خیلی مریض هستم و باید فکری به حال خودم بکنم؛ اگر دلم هم مرده باشد که راحت میگویم منبری ها برای خودشان میگویند و میخواهند سر ما را کلاه بگذارند و جیب خودشان را پر کنند. در واقع عکسالعمل قلب مرده در مقابل گفتار حق همین است.
انتهای پیام /-
متن کامل، صوت و کلیپ های این سخنرانی را - اینجا - ببینید