عمران بن سليم مي گويد: هر گاه زُهري از علي بن الحسين مطلبي نقل مي كرد، مي گفت: براي من زين العابدين روايت كرد. يك بار سفيان بن عُيينه به او گفت: از چه جهت او را زين العابدين مي گويي؟
پاسخ داد از سعيد بن مسيب شنيدم كه رسول خدا فرمود:
به روز قيامت، فرياد كننده اي آواز برآرد: زينت عبادت كنندگان كجاست؟
« يناد مُنادي: أينَ زَينُ الْعابِدينَ؟»؛ چنان مي بينم كه فرزندم علي بن الحسين با تمام وقار و سكون در ميان مردم محشر براي رسيدن به جايگاهش قدم برمي دارد.
همين روايت را كتاب پرقيمت «علل الشرايع» صدوق از طريق علي بن ابراهيم قمّي، از ابن عباس، از رسول خدا حكايت مي كند.(1)
و نيز مرحوم حضيني و ديگر بزرگان آورده اند:
شخصي به نام عسكر - غلام امام محمّد جواد عليه السّلام - به نقل از پدرش حكايت كند:
روزي به محضر شريف حضرت علي بن موسي الرّضا عليه السّلام شرف حضور يافتم و عرضه داشتم: ياابن رسول اللّه! چطور در بين اهل بيت رسول اللّه صلّي اللّه عليه و آله فقط امام چهارم، حضرت علي بن الحسين عليهماالسّلام به عنوان “سيّد العابدين “ معروف و مشهور گشته است؟
امام رضا عليه السّلام در جواب فرمود: خداوند متعال در قرآن تصريح نموده است كه بعضي از پيغمبران را بر بعضي از ايشان فضيلت و برتري داده است؛ و ما اهل بيت رسالت نيز همانند انبياء عظام صلوات اللّه عليهم مي باشيم.
و سپس افزود: و امّا در رابطه با جدّم، علي بن الحسين عليهماالسّلام، كه سؤال كردي:
همانا پدرم از پدران بزرگوارش عليهم السّلام بيان فرموده است: روزي امام علي بن الحسين عليهماالسّلام مشغول نماز بود، كه ناگاه شيطان به صورت يك افعي بسيار هولناكي، با چشم هاي سرخ از درون زمين آشكار شد و خود را به محراب عبادت آن حضرت نزديك كرد.(2)
وليكن امام سجّاد عليه السّلام كمترين حسّاسيّتي در برابر آن موجود وحشتناك نشان نداد و ارتباط خود را با پروردگار متعال خود قطع نكرد.
افعي دهان خود را نزديك انگشتان پاي آن حضرت آورد و آتشي از دهانش خارج ساخت كه بسيار وحشتناك بود، ولي حضرت با آرامش خاطر و خيالي آسوده به نماز خود ادامه مي داد و توجّهي به آن نداشت.
در همين حال كه شيطان با آن حالت ترسناك مشغول اذيّت و آزار بود، ناگهان تيري سوزاننده از سمت آسمان آمد و به آن ملعون اصابت كرد.
هنگامي كه تير به او خورد، فريادي كشيد و به همان حالت و شكل اوّليّه خود بازگشت و كنار امام سجّاد، زين العابدين عليه السّلام ايستاد و اظهار داشت:
شما سيّد و سرور عبادت كنندگان هستي؛ و چنين نامي تنها زيبنده و شايسته شما مي باشد.
و سپس در ادامه كلام خود افزود: من شيطان هستم؛ و تمام عبادت كنندگان را از زمان حضرت آدم تا كنون فريب و بازي داده ام و كسي را از تو قوي تر و پارساتر نيافته ام.
و پس از آن شيطان از نزد امام سجّاد عليه السّلام خارج شد و حضرت بدون آن كه به او توجّهي داشته باشد، به نماز و نيايش خود با پروردگار متعال خويش ادامه داد.(3)
پي نوشتها:
1ـ مناقب ابن شهر آشوب، ج 4، ص 167.
2- در احاديث شريفه وارد شده است: ملائكه به هر شكلي غير از سگ و خوك در مي آيند، ولي شيطان و جنّي ها مي توانند به هر شكلي حتّي سگ و خوك در آيند.
3- هداية الكبري حضيني: 214، س 11، بحارالا نوار: ج 46، ص 58، ح 11، به نقل از مناقب ابن شهر آشوب.