پرسشها و پاسخها، ص: 93

تقسيم می شود. حضرت موسی مرحله نخست آن يعنی شهود با واسطه را طی كرده بود و در مرحله وحی يابی و نيل به مقام نبوّت از درخت شنيد كه «إِنِّي أَنَا اللَّهُ» «1» و در مرحله ميقات چهل شبه می خواهد بدون واسطه خداوند را با چشم دل ببيند.

حضرت موسی مقامی فراتر از شهود با واسطه قلبی را طلب كرد، وصول به اين مقام مقدّماتی را طلب می كند كه طبق جواب حق تعالی، هنوز موسای كليم عليه السلام به آن مبادی دست نيافته بود. شهود قلبی كامل برای كسی ميسَّر است كه دنيا و آخرت را در نور ديده باشد؛ مانند پيامبر اكرم صلی الله عليه و آله و امير مؤمنان عليه السلام ولی حدّ حضرت موسی محدود بود و هنوز به اين مقام برين واصل نشده بود؛ زيرا همان گونه كه مقام همه انبيا يكسان نيست؛

«لَقَدْ فَضَّلْنا بَعْضَ النَّبِيِّينَ عَلی بَعْضٍ» «2».

و به يقين برخی از پيامبران را بر برخی ديگر برتری داديم.

و مقام رسولان همسان نيست.

«تِلْكَ الرُّسُلُ فَضَّلْنا بَعْضَهُمْ عَلی بَعْضٍ» «3».

از آن فرستادگان برخی را بر برخی برتری بخشيديم.

مقام های معنوی مانند شهودهای قلبی نيز مانند هم نخواهند بود.

نشانه اعتلای درجه حضرت ختمی مرتبت نسبت به موسای كليم عليه السلام را می توان با شواهدی از قرآن كريم استنباط كرد:

______________________________
(1) قصص (28): 30.

(2) اسراء (17): 55.

(3) بقره (2): 253.