กตัญญู
ความกตัญญู คือการรู้สึกสำนึกคุณของผู้ให้การดูแลสำหรับคุณความดีที่เขาโปรดปรานให้มา และใช้สิ่งเหล่านั้นไปในหนทางที่ผู้ให้การดูแลนั้นยอมรับ มันคือคุณสมบัติแห่งความสมบูรณ์แบบที่ทำให้คุณความดีอันนั้นเจริญงอกงามและตราไว้ชั่วนิรันดร์
สำหรับอัลลอฮฺ พระผู้เป็นเจ้าผู้ทรงสูงส่งยิ่งนั้น พระองค์มีความเพียงพออย่างล้นเหลือสำหรับพระองค์เองแล้ว และพระองค์ไม่ได้ประโยชน์อันใดจากการสำนึกขอบคุณของมนุษย์ แต่ข้อเท็จจริงก็คือ ประโยชน์แห่งการสำนึกรู้คุณนั้นตกเป็นของตัวผู้ขอบคุณนั่นเอง เพราะเขาจะแสดงออกถึงความสำนึกรู้คุณต่อความโปรดปรานจากพระผู้เป็นเจ้า และใช้ความโปรดปรานเหล่านั้นไปในหนทางที่จะบรรลุถึงความพึงพอพระทัยของอัลลอฮฺ ดังนั้น ความสุขของผู้ที่สำนึกบุญคุณจะอยู่ที่การกระทำแห่งการเชื่อฟังอัลลอฮฺของเขานั่นเอง
“…พวกเจ้าจงบริโภคจากปัจจัยยังชีพของพระเจ้าของพวกเจ้า และจงขอบคุณต่อพระองค์…” (อัล-กุรอาน 34/15)
“….และส่วนน้อยแห่งปวง บ่าวของเราที่เป็นผู้ขอบคุณ” (อัล-กุรอาน 34/13)
ท่านศาสดา(ศ.) กล่าวว่า “ผู้ที่รับประทานอาหารและแสดงความขอบคุณนั้น จะได้รับรางวัลสำหรับผู้ที่ถือศีลอดเพื่อความใกล้ชิดต่ออัลลอฮฺอย่างบริสุทธิ์ใจ ผู้ที่แสดงความขอบคุณและพอใจกับสุขภาพที่ดีนั้นจะได้รับรางวัลเช่นเดียวกับผู้ที่อดทนต่อการป่วยไข้ของเขา ผู้ที่ได้รับความโปรดปรานและแสดงความขอบคุณ จะได้รับรางวัลเช่นเดียวกับผู้ที่ถูกตัดความโปรดปรานแต่ยังพึงพอใจ”
อิมามมุฮัมมัด บากิร(อ.) กล่าวว่า “ถ้าผู้ใดได้เห็นคนป่วยไข้ เขาควรกล่าวโดยไม่ให้คนป่วยได้ยินว่า ‘มวลการสรรเสริญเป็นของอัลลอฮฺ ผู้ทรงปกป้องฉันจากโรคภัยที่รุมเร้าท่านอยู่ แต่ถ้าพระองค์ทรงประสงค์ พระองค์ก็จะทำ’ ผู้ใดกล่าวเช่นนี้ เขาจะไม่ประสบกับความป่วยไข้เช่นนั้น”
อิมามญะอฺฟัร ศอดิก(อ.) กล่าวว่า “การขอบคุณสำหรับความโปรดปรานทุกอย่าง ไม่ว่าจะเป็นเรื่องเล็กหรือใหญ่ คือการสรรเสริญอัลลอฮฺสำหรับสิ่งนั้น”
“การกตัญญูรู้คุณที่แสดงต่ออัลลอฮฺสำหรับความโปรดปรานทั้งหลาย ไม่ว่าจะเล็กหรือใหญ่แค่ไหน ย่อมดีกว่า และมีน้ำหนักมากกว่าความโปรดปรานนั้นๆ”