Əgər Müaviyə İmam Həsən,İmam Hüseyn (əleyhissəlam) Müaviyənin dövründə qiyam etsəydi əleyhissəlamın onunla bağladığı və İmam Hüseyn əleyhissəlamın da təsdiqlədiyi sülh müqaviləsini bəhanə gətirib İmam Hüseyn əleyhissəlamı sülh müqaviləsini İmam Həsən (əleyhissəlam),pozmaqda ittihamlandıracaqdı. Çünki hamı bilirdi ki onun hökuməti, Müaviyə sağdır,və İmam Hüseyn (əleyhissəlam) nə qədər ki qarşısında sükut edəcəklərinə və heç bir qiyama əl atmayacaqlarına söz veriblər. Müaviyə İmamı,Əgər belə bir vaxtda İmam Hüseyn (əleyhissəlam) qiyam etsəydi İmam,vəzifətələb və əhd-ilqar sındıran bir şəxs kimi qələmə verərdi. Düzdür Hüseyn (əleyhissəlam) Müaviyə ilə bağlanan müqaviləyə əməl etməyi vacib məcburiyyət, könüllü və ixtiyari şəkildə deyil,bilmirdi. Çünki bu müqavilə azad qarşısında və danışıqların heç bir fayda verməyəcəyi bir dövrdə bağlanmış bir müqavilə idi. Bundan əlavə, artıq Müaviyənin özü müqaviləni pozmuş və daha belə bir müqaviləyə (baxmayaraq,müqavilənin şərtlərinə riayət etmirdi. Deməli əslində düzgün müqavilədir) İmam Hüseyn (əleyhissəlam) əhəmiyyət verməzdi.,ki Çünki Müaviyə özü onu pozmuş və onun pozulmasında əlindən gələni əsirgəmirdi. Müaviyə onunla İmam Hüseyn əleyhissəlamın,Ancaq nə qədər müqavilə var idi görək,qiyamına qarşı bəhanə gətirə bilərdi. Digər tərəfdən də baxmalıyıq ki camaatın İmam Hüseyn əleyhissəlamın qiyamı barədə fikri necədir?
Məlumdur İmam Hüseyn əleyhissəlamın dövründəki camaatda qiyam həvəsi yox idi. Onlar,ki qılınclarını açıb kənara qoymuşdular. Salamatçılıq ardınca olan bu camaatın İmam Hüseyn (əleyhissəlam) Müaviyə ilə sülh bağlayıb (sülhə,beynində təbii ki belə bir, indi də ona əməl etməlidir fikirləri dolanırdı. Deməli,razı olub) Müaviyə onun qiyamını,vaxtda əgər İmam Hüseyn (əleyhissəlam) qiyam etsəydi qeyri-qanuni və sülh müqaviləsinin əksinə olan bir üsyan kimi qələmə verəcəkdi. o dövrün camaatında qiyam həvəsi olmadığına görə onlar,Əvvəldə də qeyd etdik ki da Müaviyənin sözlərini təsdiqləyəcəkdilər.
2. Müaviyənin dini jesti
İmam ,Hüseyn əleyhissəlamın Yezidin dövründə etdiyi inqilab o qədər qüvvətli idi ki camaatın qəlbində əbədi qalmışdır. Müşahidə etdiyimiz kimi üstündən neçə əsrlər ,keçməsinə baxmayaraq, camaat indi də Kərbəla şəhidlərini özləri üçün örnək qəhrəmanlıq meydanlarında onlardan ilham,nümunə qərar verərək fədakarlıq çox,alırlar. Əgər İmam Hüseyn (əleyhissəlam) Müaviyənin dövründə qiyam etsəydi onun qiyamı belə nəticə verməyəcəkdi. Bu məsələnin sirrini,ehtimal ki hiyləsi və dini jestində və onun müşkülatı həll, hoqqabazlığı,Müaviyənin nüfuzu Müaviyə hökumətində,etməkdə seçdiyi xüsusi yolda axtarmaq lazımdır. Düzdür Bəni–Üməyyəni İslamın sadə hökumətinin əvəzinə,İslamı tamamilə təhrif etmiş hökumətə gətirmiş və İslami cəmiyyəti qeyri-İslami cəmiyyətə çevirmişdi. Ancaq camaata İslam adı altında rəhbərlik etdiyi üçün, bunu da yaxşı bilirdi ki,o öz işlərinə, həmişə çalışırdı ki,dinə zidd olan işlər görməməlidir. Əksinə o dini ad qoysun. Bununla da gördüyü işləri tutduğu mövqeylə uyğunlaşdırırdı. Şəri görülməsi mümkün olmayan işləri isə gizlində görürdü. Bəzi tarixi sənədlər , Müaviyə dinsiz və heç nəyə inanmayan bir insan olmuşdur. Belə ki,göstərir ki özü elə də əməlli və düzgün adam olmayan Müğeyrə ibn Şübə Müaviyənin xüsusi məclislərində onun özündən eşitdiyi sözlər barədə fikirləşərək narahat olub deyirdi: «Müaviyə camaat arasında ən pis adamdır.» Ancaq bununla belə, Müaviyənin dinin bəzi zahiri işlərinə riayət etməsi onun əsl mahiyyətini anlamaqda camaat üçün çox çətin olmuşdu. Müaviyə öz hökumətini dini hökumət kimi bir,göstərmək üçün vəziyyət və şəraitdən lazımi qədər istifadə edirdi. O digər tərəfdən də, Əbu Musa Əşəri ilə Əmr,tərəfdən Osmanın qisasını bəhanə edir İmam Həsən əleyhissəlamla sülh bağladıqdan,ibn As arasında gedən danışıqlardan və camaatın onunla beyət etməsindən sonra özünü camaatın gözündə xəlifəliyə layiq qələmə verirdi. Buna əsasən, əgər İmam Hüseyn (əleyhissəlam) onun dövründə Müaviyə asanlıqla İmam əleyhissəlamın qiyamını haqqın batilə,qiyam etsəydi hökumət və vəzifə üstündə siyasi mübarizə kimi qələmə,qarşı qiyamı kimi yox verəcəkdi.
İmam Hüseyn əleyhissəlamın Müaviyənin hökumətinə qarşı mübarizələri
Qeyd etdiyimiz maneələrin heç biri İmam əleyhissəlamın Müaviyənin saysız-hesabsız bidətlərinə və zülmlərinə qarşı sükut etməsinə mane olmurdu. İmam Hüseyn (əleyhissəlam) heç kəsin etiraz etməyə cürəti olmadığı bir dövrdə ayağa qalxıb bacardığı qədər Müaviyənin zülmlərinə qarşı mübarizə aparırdı. İndi İmam Hüseyn əleyhissəlamın Müaviyə ilə apardığı mübarizələrdən üçünü araşdırmağa başlayırıq.
1) Etirazlı məktublar və çıxışlar
İmam Hüseyn əleyhissəlamın Müaviyə ilə həmzaman olduğu on il İmamət dövründə onunla Müaviyə arasında bir çox məktublaşmalar olmuşdur. Bu da İmam Hüseyn əleyhissəlamın Müaviyənin müqabilində tutduğu inqilabi və möhkəm mövqeyinin nişanəsidir. İmam (əleyhissəlam) Müaviyənin İslam dininə zidd olan hər hansı bir tənqid edir və həmən işə öz etirazını,hərəkətindən sonra onu möhkəm danlayır bildirirdi. Bu işlərin ən əsasından biri Yezidin vəliəhdliyi idi.
Yezidin vəliəhdliyinə qarşı mübarizə
Müaviyə Yezidi vəliəhd təyin etmək məqsədi ilə irəli sürdüyü siyasəti davam etdirərək xüsusən də, başda İmam Hüseyn (əleyhissəlam),Mədinə şəhərinin camaatından olmaqla şəhərin adlı-sanlı şəxsiyyətlərindən Yezid üçün beyət almaq məqsədi ilə Mədinə şəhərinə gəldi. Müaviyə Mədinəyə gəldikdən sonra İmam Hüseyn (əleyhissəlam) və Abdullah ibn Abbasla görüşüb söhbət əsnasında Yezidin onları bu işə razı salsın., çalışırdı ki,vəliəhdliyi məsələsini ortaya atdı. O İmam Hüseyn (əleyhissəlam) Müaviyənin bu sözü qarşısında bir müqəddimə (ön söz) qeyd etdikdən sonra sözə belə başladı:
«Sən özünü üstün tutmaqla ifrata düçar olmusan. Camaatın ümumi malını qəsb etməklə zülm etmisən! Sən camaatın malını onların özlərinə qaytarmaqdan çəkindin və bu öz həddini aşdın.,işdə xəsislik etdin. Açıq-aşkar o qədər qarətlər etdin ki Haqq sahiblərinin haqqını özlərinə qaytarmadığın üçün Şeytan (səni yoldan çıxarmaqda) öz arzusuna çatdı. Yezid üçün saydığın fəzilətləri və İslam ümmətini idarə etmək üçün qeyd etdiyin ləyaqətləri başa düşdüm. Sən camaata elə adamı elə bil camaat onun həyat sabiqəsini tanımır. Sanki,,tanıtdırmaq istəyirsən ki , camaat onu görməyib. Elə bil ki,burada olmayan bir nəfərdən xəbər verirsən ki Yezid öz batinini açıb aşkar etmişdir. Yezidi,onu ancaq sən tanıyırsan. Xeyr , ömrünü çalmaq, quşbaz və keyf adamıdır. O,olduğu kimi tanıtdır. Yezid itbaz oxumaq və əyyaşlıqla keçirir. Yezidi bu cür tanıtdır. Bu boş təbliğlərini kənara qoy! Bu ümmətin müqabilində boynuna yığdığın öz günahların bəsdir. Elə bir iş Allah qarşısında günahların bundan da ağır olsun. Sən o qədər öz batil,görmə ki , düşüncəsizlik üzündən zülmlər etdin ki,və zülm yoluna davam edib ağılsızlıq artıq camaatın səbr kasasını doldurmusan. İndi səninlə ölüm arasında bir göz sənin bütün əməllərin Allah,qırpımından artıq vaxt qalmayıb. Bunu bil ki yanında qorunub saxlanır və sən onlardan ötrü cavab verməli olacaqsan.»
source : الشیعه
