“Rəhim” kəlməsi ərəb dili mütəxəssislərinin fikrincə davamlılıq bildirir. Yə`ni, Allah-Taalanın rəhmət və mehribanlığı həmişəlik və sabitdir.
Din əhli bu fikirdədir ki rəhmət, bağışlama mö`min insanların xüsusiyyətidir. Onlar Allahdan istiqamət alıb halal-harama riayət etdikləri üçün, gözəl əxlaqla bəzənib, ne`mətlərə şükür etdikləri üçün bu sifətə layiq görülmüşlər. İslami mənbələrdə bildirilir ki, rəhmət rəhmaniyyə və rəhimiyyə ola bilər.
«Rəhmaniyyə rəhmət» dedikdə mö`min və ya kafir olmasından asılı olmayaraq, rəhmətin bütün mövcudlara verilməsi nəzərdə tutulur.
«Rəhimiyyə rəhmət» isə insana mə`nəvi kamillik verilməsi, iman əhlinin dünya və axirətdə bağışlanmasıdır.
“Rəhmaniyyət” və “rəhimiyyət” kəlmələrində qurtuluş mə`nası vardır. Birində dünyəvi, digərində üxrəvi qurtuluş. «Rəhimiyyə rəhmət» ibadətləri qəbul olunmuş, günahları bağışlanmış müt`i bəndələrə aiddir. Saleh bəndələr ibadətlərinə görə rəhmət intizarındadırlarsa, günahkarlar ehtiyac ucbatından bu rəhmətə göz dikmişlər. İbn Mübarək deyir: “Rəhman odur ki, istəyəndə verir, Rəhim isə istəməyənə qəzəblənir.” Ariflərin tə`birincə Rəhman bütün canlılara ruzi verəndir, Rəhim isə iman əhlinin günahlarını bağışlayandır. İnsan ruzi üçün öz ticarətinə yox, Allahın rəhmanlığına bel bağlamalıdır. Amma şəriət və əql baxımından ticarəti, işi atmaq olmaz. İnsan günahlarının bağışlanmasında öz saleh əməlinə yox, Allahın rəhimliyinə bel bağlamalıdır. Amma saleh əməli tərk edib şeytanı sevindirmək olmaz.
Ariflərin fikrincə bəndə üçün üç hal mövcuddur: varlığa möhtac yoxluq halı, yaşamağa möhtac varlıq halı, bağışlanmağa möhtac qiyamət halı. Bu üç hal Allah-Taalanın üç adında dərc olunmuşdur. Bütün sifətlərin cəmləşdiyi “Allah” adı; insanı ne`mətlərdən faydalandıran “Rəhman” adı; Qiyamət günü günahların üstünə pərdə çəkəcək “Rəhim” adı.
Bəsirət sahibləri belə düşünürlər ki, insanda qəlb, nəfs və ruh fəaliyyətdədir. Nəfs ruzi və gözəllik, qəlb mə`rifət və iman, ruh isə rəhmət və razılıq sorağındadır. Qəlb - “Allah” adında mə`rifət və iman, nəfs - “Rəhman” adında ruzi və gözəllik, ruh - “Rəhim” adında rəhmət və razılıq tapa bilər.
Qəlb və canına bu üç mübarək ad nüfuz edən bəndə Allahdan başqa mə`bud tanımır. O, Allahın bütün bəndələrinə qarşı mehriban olur. Bu nurani kəlmələrin zikri bütün məqamlarda zəruridir. Öz batinlərini paklamaq məqsədi ilə səmimi qəlbdən bu kəlamı zikr edib onun mə`nasına diqqət edənlər böyük faydalara çatırlar.
Həzrət Peyğəmbər (s) buyurur: “Hər kəs gündə on dəfə “bismillahir-rəhmanir-rəhim” və “la həvlə və la quvvətə illa billahil-əliyyil-əzim” deyərsə günahlarından paklanar və Allah-Taala onu yetmiş bəladan hifz edər.” Başqa bir rəvayətdə Həzrət Peyğəmbər (s) buyurmuşdur: “Hər kəs “bismillah” deyərsə Allah-Taala ona dediyi hər hərfə görə dörd min savab yazar və onun dörd min günahını məhv edər.” Digər bir rəvayətdə buyurulur ki: “Hər kəs yeməyə başlayarkən “bismillah” deyərsə şeytan onunla süfrə yoldaşı olmaz. Yeməkdən qabaq “bismillah” deməyi unudanlara şeytan yoldaş olar.
