فرمانده نیروهای پیاده عمر سعد در کربلا . وی از طایفه بنی تمیم و از جمله کسانی بود که به حسین بن علی علیهما السلام نامه برای آمدن به کوفه نوشته بود . گرچه وی از چهره های معروف کوفه و در ابتدا از یاران علی (ع) بود و حضرت او را همراه « عدی بن حاتم » نزد معاویه فرستاد و در جنگ صفین هم در رکاب امیرالمؤمنین بود ، لیکن در مسیر حرکت به سوی نهروان ، همراه چند نفر دیگر سر از اطاعت آن حضرت بازتافتند و به خوارج پیوستند . علی (ع) از آینده او خبر داده بود و به او و عمرو بن حریث فرمود : به خدا قسم شما دو نفر با فرزندم حسین (ع) خواهید جنگید . (1) روز عاشورا نیز امام حسین (ع) در اولین سخنرانی مفصل خویش خطاب به کوفیان از او هم نام برد و در اتمام حجتی که با آنان داشت و سخنان او را قطع می کردند و گوش نمی دادند ، از جمله فرمود :
« ... یا شَبثَ بنَ رِبعی وَ یا ... اَلَمْ تَکتُبُوا اِلَی اَنْ قَدْ اَینَعَتِ الثمارُ وَاخْضَر الجِنابُ وَ اِنما تَقْدِمُ عَلی جُنْدٍلَک مُجَندَة ؟ ... » (2) ای شبث بن ربعی و ... مگر شما به من ننوشتید که میوه ها رسیده و اطراف سر سبز است ، اگر بیایی لشکریانی مجهز برای تو آماده است ؟
شبث بن ربعی از چهره های متلون تاریخ بود . هم در قتل حسین بن علی علیهما السلام شرکت داشت و پس از عاشورا مسجدی در کوفه تجدید بنا کرد ، به شکرانه و خوشحالی از کشته شدن حسین (ع) ، سپس همراه مختار ، به خونخواهی حسین بن علی علیهما السلام پرداخت و رئیس پلیس مختار شد ، سپس در کشتن مختار هم حضور داشت . پیشتر با سجاح ( مدعی دروغین نبوت ) همکاری داشت ، مسلمان شد ، برضد عثمان شورید ، توبه کرد و از خوارج شد . به جای بیعت با علی (ع) با یک سوسمار بیعت کرد و می گفت با هم برابرند ! (3) این مرد بد دل و خبیث ، سرانجام در سن هشتاد سالگی در کوفه در گذشت .
پی نوشتها:
1 - معارف و معاریف ، ج 3 ، ص 1298 .
2 - انساب الا شراف ، ج 3 ، ص 188 ، بحارالانوار ، ج 45 ، ص 7 ( در بحار ، اسم او قیس بن اشعث آمده است ) .
3 - تنقیح المقال ، مامقانی ، ج 2 ، ص 80 .
منبع : منبع: پایگاه حوزه
