ج) راهبردها و راهکارهاي عملي
با که گويم شوق رفتن نيست کس را در مسير
ورنه راه عشق آسان است و مقصد دور نيست
نظر به اهميت و نقش بنيادي « عوامل ماندگاري و گسترش دائمي امواج نهضت کربلا» در کليه ي ابعاد و شئون زندگي، آشنا ساختن هرچه بيشتر عموم جامعه خصوصاً قشر جوان و نوجوان با فرهنگ ايثار و شهادت ضروري مي نمايد.ازجمله محيط ها و مراکزي که در اين زمينه نقش مهم و حساس تري دارند، مراکز تعليم و تربيت اعم از دانشگاه ها، دبيرستان ها، دبستان ها، مراکز فرهنگي و رسانه هاي جمعي مي باشند؛ لذا رعايت نکات کاربردي ذيل در اينگونه مراکز مي تواند در توسعه و ترويج امواج نهضت کربلا و فرهنگ ايثار و شهادت مؤثر باشد:
1. آموزش و الهام صبر و مقاومت به نسل جوان جامعه؛
2. پيام رساني پس از يک حماسه و انقلاب و جهاد به جوانان و نوجوانان؛
3. روحيه بخشي به رزمندگان و بازماندگان شهدا؛
4. مديريت خانواده هاي شهدا و بازماندگان نهضت در شرايط دشوار؛
5. شهيد پروري و تربيت صحيح نسلي شهادت طلب و جان نثار که پيام نهضت کربلا به همه ي مادران است؛
6. شهامت و دليري در افشاي حقايق و گفتن سخن حق در برابر سلطه ي جائر که در اسلام از بزرگ ترين جهادها محسوب مي شود؛
7. جذب و ترغيب جوانان و نوجوانان به اقامه ي نماز که بزرگ ترين عبرت عاشورا و فرهنگ ايثار و شهادت مي باشد؛
8. صدا و سيما مي تواند با برنامه ريزي هاي مفيد، شخصيت معنوي امام حسين عليه السلام را به جامعه معرفي کند تا الگو و اسوه ي تمام اقشار قرار گيرد؛
9. پژوهش و تحقيق هاي بيشتري در خصوص امواج نهضت کربلا و گسترش آن، همچنين در زمينه ي عاشورا و فرهنگ ايثار و شهادت صورت گيرد و همگان به انجام پژوهش تشويق و ترغيب شوند؛
10. نهادينه کردن فرهنگ ايثار و شهادت، گسترش امواج نهضت کربلا و عاشوراپروري در جوانان و نوجوانان با آموزش و تبليغ از طريق ائمه جمعه و جماعات و مبلغين و مروجين به عنوان الگوهايي روشن و فعال؛
11. با توجه به عامل موفقيت و پيروزي و رسيدن به قرب الي الله، مشکلات، سختي ها و کمبودها را تحمل کنيم و در مقابل توطئه هاي دشمنان ايستادگي کرده، از خود ضعف نشان ندهيم؛ چرا که نهايتاً پيروزي از آن جبهه ي حق خواهد بود؛
12. اکنون که دنيا به صورت دهکده ي کوچک جهاني در آمده است، مسلمانان وظيفه دارند مباني ديني فرهنگ عاشورا و امواج نهضت کربلا و فضايل اخلاقي امام حسين عليه السلام و شهيدان عزيز را از جمله حسن خلق، عفو، عدالت، ايمان، گذشت، آزادگي، شرف، وفا و پاکي و... را تبليغ کنند؛
13. چه خوب است علما براي توسعه و ترويج امواج نهضت کربلا و زنده کردن روحيه ي شهادت طلبي در جوانان و نوجوانان، جاذبه هاي زندگي امام حسين عليه السلام و شهيدان عزيز را به زبان نسل جوان ترجمه کنند و در اختيار آنها قرار دهند؛
14. ايجاد سياست هاي اينترنتي به زبان هاي زنده دنيا براي معرفي، توسعه و ترويج امواج نهضت کربلا؛
1. درج مقالاتي در مطبوعات غربي در زمينه ي گسترش دائمي امواج نهضت کربلا؛
16. اگرچه امروزه غرب ادعا مي کند مروج انديشه هاي نوين انساني و نويدبخش مفاهيمي مانند آزادي، برابري، دموکراسي و حقوق بشر است، بايد بداند امام حسين عليه السلام قرن ها پيش از آنان چنين مفاهيمي را مطرح نموده است؛ به گونه اي که « آزادي» محور شخصيت انسان در اسلام دانسته شده و فرهنگ ايثار و شهادت قرن ها پيش توسط امام حسين عليه السلام و يارانش توسعه و ترويج يافته و ادامه و تداوم اين جريان، بيمه کننده ي ياد و راه عاشورا به دست ما و نسل جوان ماست.
د) پيشنهادها
براي اينکه جامعه و انسان ها و نسلي عزت مند و صاحب کرامت داشته باشيم و در برابر هجمه ي نظامي و فرهنگي زرمداران و زورمداران عالم متزلزل نباشيم و بر دغدغه ها، اضطراب ها و نگراني هاي زندگي فائق آييم و همواره زندگي و جامعه اي سعادتمند و پرافتخار و سربلند داشته باشيم، با استناد به مطالب گذشته و به تأسي از زندگي بزرگان دين موارد زير پيشنهاد مي گردد:
1. احترام به حقوق افراد؛
2. تکريم انسان ها؛
3. تقويت غيرت ديني در دفاع از ارزش هاي ديني؛
4. تقويت روحيه ي اميد به زندگي و توکل و اعتماد بر خداوند؛
5. تعميق باورهاي ديني و ايمان مذهبي در جامعه به ويژه نسل جوان؛
6. تقويت روحيه فداکاري، ايثار، سخت کوشي و والاهمتي در نسل جوان؛
7. تقويت روحيه ي تقوا و عبادت پيشگي و وارستگي از نفسانيات؛
8. آشنا ساختن جامعه، به ويژه نسل جوان، با انگيزه و اهداف نهضت امام حسين عليه السلام و علل ماندگاري نام و انديشه ي ايشان در تاريخ و کاربست مشي و منش آن امام در زندگي فردي و اجتماعي؛
9. عزت و کرامت پيشگي در حيات فردي و اجتماعي؛
10. آگاه سازي جامعه و نسل جوان از آرمان و اهداف و سيره ي متعالي اولياي دين و تبيين نقش کارآمد پيشوايان دين در احياء و حفظ دين و حدود الهي و ارزش هاي والاي انساني و جهاد و مبارزه ي آنان با طاغوت هاي زمان به منظور اقامه ي عدل و قسط و حاکميت حکومت الهي؛
11. تقويت روحيه ي وظيفه مندي و تکليف گرايي در قبال جامعه و افراد آن؛
12. تقويت روحيه ي وفاق، همدلي، انسجام و وحدت در ميان آحاد جامعه ي اسلامي و دوري از هرگونه تفرّق و تشتت؛
13. استفاده از توان ملي و استعدادهاي ملي در ايجاد جامعه ي مترقي و عزت مند اسلامي؛
14. تقويت روحيه ي امر به معروف و نهي از منکر و احساس مسئوليت در مقابل سرنوشت جامعه.
ه) جمع بندي و نتيجه گيري
آنچه به واسطه ي فرصت اندک در اين مختصر بيان گشت، برايند سخن و مخلص در کلام در علت ماندگاري اين انديشه هاي بزرگ بود که مردان بزرگ، بزرگ مرداني هستند که به زندگاني شخصي خود اهميت نمي دهند، بلکه گستره ي مشي و منش آنان فراتر از زندگي شخصي است و هدف عالي آنان ترقي و اعتلاي قوم و ملت و جلوگيري از سقوط و اضمحلال آن است؛ و در اين راه، فداکاري و کوشش لازم را تا حد توانايي خود به عمل مي آورند؛ به همين دليل، نام آنان پس از مرگشان زبانزد خاص و عام مي گردد و اهميت و بزرگي شان به نسبت بزرگي خدمات و ميزان اثربخشي شان در حيات انسان ها جلوه مي کند.
در ميان مردان نامي تاريخ، به اذعان تاريخ و عقول منصف، تنها کسي که شهرتش گوي سبقت را از همگان برده و فداکاري بي نظيرش عقول انساني را حيران و مبهوت ساخته است، هميشه قهرمان تاريخ، حسين بن علي عليه السلام است که تمام مردم دنيا در برابر عظمت روح و علوّ همّت او سر تسليم و خضوع فرود آورده اند؛ زيرا کارهايي که اين وجود مقدس به ويژه در آخرين ماه هاي زندگي خود انجام داد، چنان بزرگ و بي نظير و خارق العاده است که چشم روزگار مانند آن را تاکنون نديده است و تا ابد نيز نخواهد ديد.
باز به شواهد تاريخ، مهم ترين حوادث جهان پس از گذشت اندک زماني کهنه مي گردد و نام بزرگ ترين قهرمانان و نام آوران دنيا پس از چندي به بوته ي فراموشي سپرده مي شود و چنانچه گاهي هم بر زبان آورده شود، چندان تأثيري در دل ها نمي کند. پس چه سرّي است که نام زيباي حسين عليه السلام پس از گذشت قرن ها بر سر زبان هاست و ذکر مصائب، جوانمردي و فداکاري او دل هاي هر خواننده و شنونده اي را به طپش مي افکند. اگرچه با تحقيق و بررسي معلوم خواهد شد که جانبازي اين قهرمان اسلام با اعمال ساير مردان تاريخ قابل قياس نيست؛ زيرا شهرت و بزرگي او از اين نظر است که بقاي دين اسلام مديون فداکاري و جانبازي اوست و اين نوع فداکاري و از خودگذشتگي و استقبال از مصائب تحمل ناپذير، کاملاً بي سابقه است.
نتيجه سخن اينکه نام و انديشه اي در دل ها و زمانه ي تاريخ ماندگار و جاويد است که:
1. به جاويددار وجود و انديشه، مؤمن و اعتقاد کامل و راسخ داشته باشد؛ بدين معني که اگر آن خداي عزيز ابدي و ازلي نخواهد، هيچ نام و وجودي عزيز و ازلي و ابدي نخواهد بود.
2. فهم اين معناست که تنها خداوند عزيز و صاحب عزت است و اوست که به بنده اش به ميزان تقرب و معرفتش عزت و کرامت مي بخشد و هر آن کس که او را عزت و کرامت بخشد، نتيجه اش ماندگاري و جاودانگي است.
3. لازمه ي عزت مندي، سخت کوشي، از خودگذشتگي، ايثار و جانبازي در راه حق و اعتلاي ديني و احساس وظيفه و تکليف مندي در برابر حيات انسان ها و بشريت است که اين، مستلزم امر به معروف و نهي از منکر و مبارزه و جهاد با ناقضين و غاصبين و متعديان بر حقوق انسان ها و حدود الهي است.
4. اين امر محقق نمي شود جز در سايه ي ايمان به قدرت خداوند و تقوا و عبادت پيشگي و وارستگي و والاهمتي.
5. رضامندي و پسند الهي را بر هر پسند و رضايتي اولي و مقدم بداند که اين امر موجب مي شود انسان به رغم دوست داشتن زندگي، زن و فرزندان، براي کسب و جلب رضاي الهي همه را تقديم دوست کند.
خلاصه ي کلام اينکه: حسين عليه السلام چون در برگيرنده ي جميع اين کمالات و صفات عاليه بود، اراده ي خداوند بر اين قرار گرفت که نام و انديشه ي او تا ابد تاريخ، تا قيام قيامت، ماندگار و جاويد بماند.
« پروردگارا! خداوندا! تو را قسم مي دهيم به محبوبيت حسين عليه السلام ما را براي برخورداسري از فرهنگ ايثار و شهادت آماده بفرما و همان گونه که گذشتگان ما، نياکان ما، اين فرهنگ عظيم خدايي را به ما معرفي کردند و دامان علي و آل علي عليه السلام را به ما سپردند، ما را موفق بفرما تا دامان علي و آل علي و حسين عليه السلام را به نسل آينده و به فرزندانمان بسپاريم. آمين».
منابع
1. قرآن کريم.
2. الدينوري، ابوحنيفه احمد بن داوود؛ الاخبار الطوال؛ قاهره: دار احياء الکتب العربيه، [ بي تا].
3. العاملي، سيد محمد محسن؛ اعيان الشيعه؛ ج 2، بيروت: دارالتعارف، [ بي تا].
4. حکيمي، محمدرضا؛ قيام جاودانه؛ چ 1، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامي، 1373.
5. شوشتري، قاضي نورالله؛ احقاق الحق و ازهاق الباطل؛ مع التعليقات السيد شهاب الدين المرعشي النجفي؛ ج 11، قم: مکتب المرعشي النجفي، [ بي تا].
6. عمان ساماني؛ گنجينه ي اسرار؛ کتاب فروشي محمودي، 1369.
7. قمي، عباس؛ مفاتيح الجنان؛ قم: دفتر نشر فرهنگ اسلامي، 1364.
8. ___؛ نفس المهموم؛ تهران: اسلاميه، 1339.
9. لاهوري، اقبال؛ کليات اشعار فارسي؛ تهران: سازمان انتشارات جاويدان، 1366.
10. مجلسي، محمدباقر؛ بحارالانوار؛ چ 3، بيروت: دار احياء التراث العربي، [ بي تا].
11. مجله الغري؛ شماره ي ماه ربيع الاول، 1381 قمري ( چاپ نجف).
12. ابن ابي الحديد؛ شرح ابن ابي الحديد؛ ج 3، قاهره: داراحياء الکتب العربيه، [ بي تا].
13. مقتل خوارزمي؛ [ بي جا]، [ بي نا]، [ بي تا].
14. نراقي، محمد مهدي؛ جامع السعادات؛ [ بي جا]، [ بي نا]، [ بي تا].
15. نهج البلاغه؛ ترجمه فيض الاسلام؛ خطبه ي 178.
16. هاشمي نژاد، سيدعبدالکريم؛ درسي که حسين عليه السلام به انسان ها آموخت؛ تهران: فراهاني، 1353.
17. ابو محمد احمد؛ الفتوح؛ بيروت: دارالندوة الجديدة، [ بي تا].
18. ابوجعفر محمد بن علي؛ مناقب آل ابي طالب؛ بيروت: دار الاضواء، [ بي تا].
19. الطوسي، ابوجعفر محمد بن الحسن؛ الاعالي؛ نجف: المطبعة الحيدريه، [ بي تا].
20. امام خميني رحمة الله ؛ اربعين حديث؛ تهران: مؤسسه ي تنظيم و نشر آثار امام رحمة الله ، 137.
21. بلاذري، احمد بن يحيي؛ فتوح البلدان؛ ترجمه دکتر محمد توکل؛ تهران: نقره، 1367.
22. بلاذري؛ انساب الاشراف؛ بيروت: دارالفکر، [ بي تا].
نويسندگان: طاهره انصاري/ حسن ظهرابي
منبع : نشريه كنگره امام حسين عليه السلام و مقاومت ج 3
