تبدیل اشک بر سیدالشهدا (ع) به رحمت و شفاعت
در قرآن كريم آياتي وجود دارد كه تمام اعمال شايستة انسان را قابل تبديل و تغيير به نعمتهاي عظيم الهي در روز قيامت ميداند. اين تبديل و تغيير، شواهد زيادي در عالم مادّه دارد. به عنوان نمونه، خاك كه يك عنصر مادي است، قابليّت تبديل به موجودات گياهي، نباتي، حيواني و انساني را دارد. خداوند متعال در سورة آلعمران ميفرمايد:
(يَوْمَ تَجِدُ كُلُّ نَفْسٍ ما عَمِلَتْ مِنْ خَيْرٍ مُحْضَراً)[1]
جمله(ما عَمِلَتْ)در آية فوق به صورت ماضي استعمال شد كه به معناي انجام اعمال در زمان گذشته است. با توجه به اين معنا خداوند در اين آيه ميفرمايد: «انسانها در روز قيامت تمام اعمال صالحي كه در دنيا انجام دادهاند را مقابل خود ميبينند و هيچ عملي محو يا نابود نميشود.» يكي از اين اعمال شايسته، اشك بر حضرت سيّدالشهدا (ع) است. در روز قيامت خداوند متعال اين اشك را به نعمتهاي ديگري تبديل ميكند و سپس براي انسان نمايان ميشود.
نكتة ديگر آنکه هر اشكي قابليّت و استعداد تبديل به نعمتهاي ديگر را ندارد. به عنوان نمونه، اگر انسان در كنار آتشی بایستد و اشك بریزد هيچ ارزشي ندارد؛ زيرا متعلّق و عامل اشك، آتش بود. امّا اگر كسي براي حضرت سيّدالشهدا (ع) اشك بريزد، ارزش فراواني دارد؛ زيرا ارزش هر چيزي با متعلّق آن آشكار ميشود و در اينجا متعلّق و علّت اشك، حضرت امام حسين (ع) است.
امامان معصوم:ميفرمايند: اشكي كه براي حضرت سيّدالشهدا (ع) ريخته شود، در روز قيامت به سه صورت پديدار و متجلّی ميشود، اوّل: موجب آمرزش گناهان خواهد شد.[2] دوّم: به رحمت پروردگار تبدیل میشود كه به صورت بهشت نمايان خواهد شد.[3] سوّم: سبب شفاعت پيامبر (ص) ، حضرت زهرا(س) و ديگر معصومان: خواهد شد.[4]
خداوند، ضامن بقای عزاداری حسینی
در طول تاريخ همواره مشاهده شده است كه افراد جاهل و نادان، با الفاظ دوپهلو و فریبنده و القائات شیطانی سعي دارند با گرية بر حضرت سيّدالشهداء (ع) مخالفت كنند. در اين راستا از نيروهاي شيطاني خود استمداد ميگيرند و با تبليغات گسترده سعي دارند اين گرية با ارزش را از شيعيان گرفته و آن را عمل بيارزشي جلوه دهند. امّا معصومين: عمل آنان را باطل و بيفايده ميدانند، چرا كه در گفتار ايشان تصريح شد كه خداوند گريه بر محبوب خود را تا روز قيامت تضمين ميكند[5].
به عنوان نمونه میتوان به این روایت استناد کرد: بعد از آنكه رسول خاتم (ص) خبر شهادت حضرت امام حسين (ع) را به حضرت زهرا(س) ابلاغ میکند ميفرمايند: «محال است اقامة عزا و گريه بر حسين (ع) خاموش شود؛ بلكه هر نسلي آن را به نسل ديگر انتقال ميدهند و اين عمل تا روز قيامت ادامه دارد. وقتي عدّهای از شيعيان گريه كنند و عمرشان به پايان برسد، خداوند افراد ديگري را جايگزين آنها ميكند.»[6]
در چند سال اخیر كشور آمريكا به همراه اسرائيل غاصب سرمايهگذاري هنگفتي انجام دادند تا بتوانند به این جلسات حسيني خاتمه دهند؛ امّا آنان نميدانند كه عمل آنان بيفايده بوده و هرگز اهداف آنان تحقق نمييابد.
صدای عزاداری بر سیدالشهدا (ع) از با ارزشترين صداها
صداي گريه و عزاداری بر امام حسين (ع) مفاهيم عرشي بلندي دارد که هيچ صدايي نميتواند آن را خاموش کند. اين صداي زيبا، ارواح خفتگان را بيدار کرده و جان تازهاي در کالبد انسان ايجاد ميکند. صداي ناله و گريه براي حضرت سيّدالشهدا (ع) همان چيزي است که رسول خاتم (ص) در 1400 سال قبل آن را پيشبيني کرده بود. در منابع روايي آمده است: «وقتي پيامبر (ص) خبر شهادت امام حسين (ع) را به دختر گراميشان دادند، حضرت زهرا(س) به شدت گريست، سپس پيامبر (ص) حضرت زهرا(س) را آرام نمود و فرمود: «در آينده انسانهايي پا به عرصة وجود ميگذارند که براي فرزندت حسين (ع) همچون مادر داغ دیده گريه ميکنند.»[7]
صداي نالة فرشتگان در عزاي حسيني
پيروان و شيعيان امام حسين (ع) تنها موجوداتي نيستند که براي عزاي ايشان اشک ميريزند و ناله سر ميدهند؛ بلکه فرشتگان الهي نيز در مجالس عزاي حسيني شرکت کرده و از نورانيت اين مجالس بهرهمند ميشوند.[8] «وقتي عدّهای از فرشتگان با اين نور درخشان به سوي آسمان اوج ميگيرند، فرشتگان ديگر از آنان ميپرسند: اين نور را از کجا به دست آورديد؟ آنان در پاسخ ميگويند: در مجالس حسيني». آن گروه به سمت پروردگار رفته و عرض ميکنند: به ما اجازه دهيد تا لحظاتي در مجالس عزاي حضرت سيّدالشهدا (ع) شرکت کنيم. خداوند ميفرمايد: ميتوانيد به زمين برويد و از تابش انوار اين مجالس بهرهمند شويد، امّا اگر مجلس عزا به پايان رسيده بود در و ديوار آن مجلس را لمس کنيد تا نوري به شما بتابد.»[9]
پی نوشت ها:
[1]. آلعمران(3):30؛ روزى كه هر كس آنچه را از كار نيك انجام داده، حاضر شده مىيابد.
[2]. امالی «صدوق»:192؛ حضرت امام رضا(ع) میفرماید: «يابن شبيب، إن بكيت على الحسين(ع) حتى تصير دموعك على خديك غفر الله لك كل ذنب أذنبته، صغيراً كان أو كبيراً، قليلا ًكان أو كثيراً.»
[3]. العوالم:534؛ «قالَ رَسُولُ الله (ص) : يا فاطِمَةُ(س) ! كُلُّ عَين باكِيةٌ يَوْمَ الْقِيامَةِ، إِلاّ عَينٌ بَكَتْ عَلي مُصَابِ الْحُسَيْنِ(ع) فَإِنَّها ضاحِكَةٌ مُسْتَبْشِرَةٌ بِنَعِيم الْجَنَّةِ.»
[4]. بحارالأنوار: 44/292 باب 34.
[5] . اللهوف علی قتلی الطفوف: 10 و الکافی: 2/483 حدیث (ع) .
[6]. بحارالأنوار:44/292، باب 34. قسمتي از روايت : «لَمَّا أَخْبَرَ النَّبِيُّ(ص) ابْنَتَهُ فَاطِمَةَ بِقَتْلِ وَلَدِهَا الْحُسَيْنِ وَ مَا يَجْرِي عَلَيْهِ مِنَ الْمِحَنِ بَكَتْ فَاطِمَةُ بُكَاءً شَدِيداً وَ قَالَتْ يَا أَبَهْ مَتَى يَكُونُ ذَلِكَ قَالَ فِي زَمَانٍ خَالٍ مِنِّي وَ مِنْكِ وَ مِنْ عَلِيٍّ فَاشْتَدَّ بُكَاؤُهَا وَ قَالَتْ يَا أَبَهْ فَمَنْ يَبْكِي عَلَيْهِ وَ مَنْ يَلْتَزِمُ بِإِقَامَةِ الْعَزَاءِ لَهُ فَقَالَ النَّبِيُّ يَا فَاطِمَةُ! إِنَّ نِسَاءَ أُمَّتِي يَبْكُونَ عَلَى نِسَاءِ أَهْلِ بَيْتِي وَ رِجَالَهُمْ يَبْكُونَ عَلَى رِجَالِ أَهْلِ بَيْتِي وَ يُجَدِّدُونَ الْعَزَاءَ جِيلًا بَعْدَ جِيلٍ فِي كُلِّ سَنَةٍ.»
[7]. همان.
[8]. در منابع روایی روایاتی وجود دارد که نشانگر گریة فرشتگان الهی برای مصائب حضرت سیدالشهدا(ع) است. اکنون به نمونههایی از این روایات اشاره میکنیم:
1- در زيارت ناحيه مقدّسه آمده است: «واختلفت جنود الملائكة المقربين تعزي أباك اميرالمؤمنين(ع) » ملائكه در دستههاي مختلف در آن روز براي عرض تسليت خدمت اميرالمؤمنين(ع) ميرسيدند. (بحارالأنوار:98/241)
2ـ فرشتهای كه خبر شهادت امام حسين(ع) را براي حضرت رسول(ص) آورد جبرئيل بود. او در حالي كه با خود تربت آن حضرت را آورده بود و بوي خوشي از آن به مشام ميرسيد، بالهاي خود را باز كرده بود و ناله و گريه ميكرد. (بحارالأنوار:44/ 237)
3ـ همة ملائكه زمين و آسمان و رضوان و مالك و حاملان عرش بر آن حضرت گريستند. (بحارالأنوار:45/ 202)
4ـ امام صادق(ع) ميفرمايد: ملائكهاي كه نزد قبر آن حضرت هستند گريانند و از گرية آنها همة ملائكة آسمان ميگريند. (بحارالأنوار:45/207)
5ـ صفوان جمال ميگويد: امام صادق(ع) را در یکی از مسیرهای منتهی به مدينه ديدم و ما قصد رفتن به مكه داشتيم. عرض كردم: اي پسر رسول خدا، شما را محزون و ناراحت و دلشكسته ميبينم؟ امام(ع) فرمود: اگر تو ميشنيدي آنچه من ميشنوم اين سؤال را نميكردي. عرض كردم: چه چيزي را ميشنويد؟ فرمود: نفرين ملائكه بر قاتلان اميرمؤمنان(ع) و قاتلان حسين بن علي(ع) وگرية جن و ملائكه و شدت جزع و نالة آنها را. چه كسي با اين حال ميل به غذا و آشاميدني و خواب دارد؟ (بحارالأنوار:45/ 226)
6ـ امام صادق × ميفرمايد: چهار هزار ملكي كه براي یاری سيد الشهدا(ع) آمدند و حضرت اجازه نفرمود، تا روز قيامت نزد قبر آن حضرت گريان و غبار آلود هستند؛ و رئيس آنها ملكي به نام «منصور» است. (بحارالأنوار:45/ 220- 223)
7ـ امام صادق(ع) ميفرمايد: حادثة عاشورا كه اتفاق افتاد ملائكه ضجّه زدند و به درگاه الهي ناله كردند كه بار الها اين چنين ميكنند با حسين(ع) ، برگزيده و فرزند نبي تو؟! ندا رسيد: ملائكة من، آرام باشيد. به عزت و جلالم قسم كه از آنان انتقام ميگيرم.
سپس خداوند متعال امامان از فرزندان حسين(ع) را به ايشان نشان داد و ملائكه شاد شدند. در اين هنگام ديدند يكي از آن بزرگواران به نماز ايستاده است. خداوند متعال فرمود: از آنان انتقام خواهم گرفت به اين آقايي كه ايستاده است. (بحارالأنوار:45/ 221)
8ـ در روايتي امام صادق(ع) ميفرمايد: ملائكة روز و شب با ملائكة حائر حسيني مصافحه ميكنند، ولي ملائكة حائر از شدت اشكي كه ميريزند نميتوانند جواب آنها را بدهند، و منتظر ميشوند تا طلوع فجر و بعد جواب آنها را ميدهند و از مسائل آسمانها سؤال ميكنند. در بين اين دو وقت، نه حرفي ميزنند و نه سستي در گريه و دعا دارند. (بحارالأنوار:45/ 224)
9 ـ امام صادق(ع) ميفرمايد: وقتي فاطمه(س) به زوّار آن حضرت نگاه ميكند، چنان ناله و گريهاي مينمايد كه ملكي در آسمانها نميماند مگر آنكه بر گرية آن حضرت گريه كند، تا آنكه رسولخدا(ص) آن حضرت(س) را آرام مينمايد. (بحارالأنوار:45/ 222)
10ـ امام صادق(ع) فرمود: ملائكه چهل روز بر حسين بن علي(ع) گريستند. (نفس المهموم:490)
[9]. قال ابوعبدالله(ع) : «ليس من ملك فى السموات والأرض إلا يسألون الله تبارك و تعالى أن يوذن لهم فى زيارة الحسين(ع) ففوج ينزل و فوج يعرج.» کامل الزیارات:111؛ امام صادق(ع) فرمود: هيچ فرشتهاى در آسمانها و زمين نيست، مگر اينكه مىخواهد خداوند متعال به او رخصت دهد تا به زيارت امام حسين(ع) مشرف شود، چنين است كه همواره فوجى از فرشتگان به كربلا فرود آيند و فوجى ديگر عروج كنند و از آنجا اوج گيرند. در مورد رفتوآمد فرشتگان الهی و زیارت حضرت سیّدالشهدا(ع) میتوانید به کتاب كامل الزیارات، ابن قولویه: 195 و 252 مراجعه نمایید.
منبع : پایگاه عرفان - برگرفته از کتاب: آیین اشک و عزا در سوگ سیدالشهدا علیه السلام نوشته: استاد حسین انصاریان