انسان از نگاه اسلام، تركيبى از جسم و جان است. همان گونه كه جسم انسان براى تداوم وجود خويش نيازمند غذاهاى مادّى است. هويّت و حقيقت انسانى او نيز نيازمند غذاهاى معنوى از سنخ خود است.
روشن است كه خداوند سبحان، ميهمانى رمضان را براى پذيرايى از جسم و وجود مادّى دوستانش فراهم نساخته است؛ چرا كه بدن‌هاى آنان مانند همه در ضيافت هميشگى خدايند.
جناب سعدى مى‌سرايد:
وليكن خداوند بالا و پست به عصيان درِ رزق بر كس نبست
اديم زمين، سفره عام اوست چه دشمن بر اين خوانِ يغما چه دوست
(سعدى)
اين در حالى است كه همه دشمنان خدا از اين سفره گسترده بيش از ديگران بهره مى‌برند. پس ارزش پذيرايى از جسم و تأمين خواسته‌هاى مادّى هرگز به پاى تأمين نيازهاى معنوى نمى‌رسد.
بلكه خداى متعال در ميهمان سراى رمضان، جان‌ها و افكار مؤمنان را به ضيافت فرا خوانده است؛ و ارزش آن را تنها پروردگار منّان مى‌داند.
از سوى ديگر شرايط و آداب اين ميهمانى بايد هماهنگ با ضيافت معنوى و روحانى بوده و غذا و نوشيدنى آن متناسب با تحوّل روحى و تجديد حيات معنوى و تقويت بنيه روانى انسان باشد.
از برجستگى‌هايى كه در فضاى اين ماه با فضيلت جلوه گر است؛ زمينه‌ها و ظرفيّت‌هايى است كه خداوند سبحان براى دعوت فراهم ساخته است؛ آن گونه كه پيامبر خدا صلى الله عليه و آله در توصيف دعوت فرمود:
هُوَ شَهْرٌ دُعيتُمْ فِيهِ إِلى ضِيافَةِ اللَّهِ وَ جُعِلْتُمْ فِيهِ مِنْ أَهْلِ كِرامَةِ اللَّهِ.
ماهى كه در آن به ميهمانى خدا دعوت شده‌ايد و از اهل كرامت خدا قرار گرفته‌ايد.
فقيه و فيلسوف و عارف وارسته؛ مرحوم شيخ محمد حسين اصفهانى در «الرسالة المجدية» در شرح فراز فوق از خطبه پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله درباره دعوت مى‌فرمايد:
«دعوت به ماه رمضان، دعوت به بهشت است و غذاهاى اين ميهمانى نيز از نوع غذاهاى بهشتى است. هر دو ميهمان خانه خدايند؛ ليكن نام ميهمان سرا در اين جا «ماه رمضان» است و نامش در آن جا غرفه‌هاى بهشتى؛ اين جا غيب است و آن جا مشهود و عيان؛ اينجا تسبيح و تهليل است و آن جا چشمه سلسبيل؛ اينجا نعمت‌هاى پوشيده و اندوخته هستند و آن جا «ميوه‌اى از آنچه برمى‌گزينند و گوشت بريان پرنده‌اى كه ميل دارند. پس نعمت در هر جهان با پوشش همان جهان آشكار مى‌شود و گاهى هم هست كه نعمت‌ها در همين دنيا براى پيامبران و معصومان عليهم السلام به شكل آن جهان آشكار مى‌شوند.
آنچه در روايات آمده كه: پيامبر خدا براى فاطمه زهرا عليها السلام يا امام حسن عليه السلام و امام حسين عليه السلام ميوه‌اى از ميوه‌هاى بهشت يا جامه‌اى از جامه‌هاى بهشت آورد، گواه اين مطلب است.
شراب طهور در زندگى دنيا محبّت خداست و بهترين وقتى كه براى فراهم ساختن آن مغتنم است، همين ضيافتى است كه ساقيش همان ميزبانش است.» «2» جايگاه و پاداش عبادات و امور خير معنوى دراين ماه چندين برابر مى‌شود و از آنجا كه پيامبر حق صلى الله عليه و آله فرموده‌اند:
هر كار آدميزاد چند برابر مى‌شود. كار نيك، ده برابر تا هفتصد برابر مى‌شود، خداوند فرموده است: مگر روزه كه براى من است و خودم پاداش آن را مى‌دهم و روزه دار خواسته دل و خوراكش را به خاطر من وامى‌گذارد. از جمله خطابه‌هاى رسول اللّه صلى الله عليه و آله در هنگام ماه رمضان اين بود كه:
مَنْ تَطَوَّعَ بِخَصْلَةٍ مِنْ خِصالِ الْخَيْرِ فى شَهْرِ رَمَضانَ كانَ كَمَنْ أَدَّى سَبْعينَ فَريضَةً مِنْ فَرائِضِ اللَّهِ وَ مَنْ أَدَّى فِيهِ فَريضَةً مِنْ فَرائِضِ اللَّهِ كانَ كَمَنْ أَدَّى سَبْعينَ فَريضَةً مِنْ فَرائِضِ اللَّهِ تَعالى فِيما سِواهُ مِنَ الشُّهُورِ.
كسى كه در ماه رمضان يكى از كارهاى نيك را انجام دهد همچون كسى است كه هفتاد واجب از واجبات خدا را انجام داده است. و هر كس در اين ماه، واجبى از واجبات خدا را انجام دهد همچون كسى است كه هفتاد واجب از واجبات خداى متعال را در ماه‌هاى ديگر انجام داده است.
منبع: تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج11،
منبع : پایگاه عرفان
