ساكنانِ حرم سِتْر و عِفافِ مَلَكوت
الَّلهُمَّ فَصَلِّ عَلَيْهِمْ و عَلَى الْمَلائِكَةِ الّذِينَ من دُونِهِمْ من سُكَّانِ سَمواتِكَ و اَهْلِ الْاَمانَةِ عَلى رِسالاتِكَ و الَّذينَ لا تَدْخُلُهُمْ سَئْمَةٌ من دُؤُبٍ و لا اِعْياءٌ من لُغُوبٍ و لا فَتُورٌ و لا تَشْغَلُهُمْ عَنْ تَسْبِيحِكَ الشَّهَواتُ و لا يَقْطَعُهُمْ عَنْ تَعْظِيمِكَ سَهْوُ الْغَفَلاتِ، الْخُشَّعُ الاَبْصارِ فَلا يَروُمُونَ النَّظَرَ اِلَيْكَ النَّواكِسُ الْاَذْقانِ الَّذِينَ قَدْ طالَتْ رَغْبَتُهُمْ فيما لَدَيْكَ الْمُسْتَهْتَرُونَ بِذِكرٍ آلائِكَ و الْمُتَواضِعُونَ دوُنَ عَظَمَتِكَ و جَلالِ كِبْريائِكَ و الَّذِينَ يَقُولُونَ اِذا نَظَرُوا اِلى جَهَنَّمَ تَزْفِرُ عَلى اَهْلِ مَعْصِيتِكَ: سُبْحانَكَ ما عَبدناكَ حق عِبادَتِكَ. بارخدايا! بر همگى ايشان (حاملان عرش، اسرافيل، ميكائيل، جبرئيل و...) درود فرست، و نيز بر فرشتگانى كه فروترِ آنان اند: چون ساكنان آسمان ها و امين رسالت هاى تو. و بر آنان كه [در ساحت ستايش تو] از هيچ كوششى خسته و از هيچ رنجى درمانده و ملول نمى گردند و هوس ها، آنان را از تسبيح و ثناى تو باز نمى دارد و فراموشى - كه ريشه در غفلت ها دارد -، آنها را از بزرگداشت تو جدا نمى سازد. همان خاشعان چشم فروهِشته اى كه زَهره نگاهِ بر جمالت را ندارند. فرشتگانى كه سرها در پيش افكنده، آتشِ شوقشان به آن چه [از معرفت و كمال] نزد توست، هرگز خاموش نمى شود؛ فرشتگانى دلباخته كه در سر، جز ياد نعمت هاى تو سودايى ندارند و در بارگاه عظمت و شكوه و كبريايى ات فروتنانه به خدمت ايستاده اند؛ همانان كه چون به دوزخ بنگرند كه بر گنهكاران دم درگشاده و از خشم مى خروشد، گويند: [اى خدا!] منزه و پاكى، تو را چنان كه شايسته پرستش توست، پرستش نكرديم.
بار خدايا، درود بر فرشتگانى كه «حاملان عرش» اند و در اداى عبوديت در پيشگاه الوهيتِ تو سستى نورزند. چنان واله و شيداى تواند كه خودْ نبينند و خويشْ نشناسند. درود بر «اسرافيل» فرشته مقرَّب كه در هنگامه زلزله رستاخيز در صور دَمَد تا صف ها جدا گردد و داورى آغاز شود. درود بر «ميكائيل» كه به پاداش فرمانبردارى خويشْ در مشهدِ جلال و جمال تو مقرَّب گشته و مؤيَّد مانده است و درود بر «جبرئيل» كه امين وحى و انيس فرستادگان توست و درود بر فرشتگان تسبيح گوى كه سراپرده هاى مجد و شكوه الهى را تدبير مى كنند. درود بر «روح»؛ آفريده بزرگ و درود بر «روح» كه با فرمان تو آشناست. بر همگى ايشان درود «اللّهمّ فصلِّ عليهم و...» و بر فرشتگانى كه فروتر ايشان اند. و عَلَى الْمَلائِكَةِ الّذِينَ من دوُنِهِمْ من سُكّان سَمَواتِكَ و اَهْلِ الْاَمانَةِ عَلى رِسالاتِكَ. فرشتگانى كه منزلت والاى حاملان عرش و اسرافيل و ميكائيل و جبرئيل و روح و... را ندارند. فرشتگانى به لحاظ منزلت و مكانت از فرشتگانى كه در فرازهاى پيشين از آنها ياد شد فروترند. ساكنان آسمان ها، فرشتگانى هستند كه على (ع) در توصيف آنان با عباراتى بسيار زيبا و دلنشين - كه به گفته «ابن ابى الحديد» آنچنان فصيح و بليغ كه فصاحت عرب را به فراموشى مى سپارد و نه تنها از نظر الفاظ، كه از نظر معانى هم چنان پرمحتوا و آسمانى است كه عقل در آن حيران مى ماند - فرمود:
خَلَقَ سُبُحانَهُ لِاِسْكانِ سَمَواتِهِ و عِمارةِ الصَّفيحِ الْاَعْلى من مَلَكوُتِهِ خَلْقاً بَدِيعاً من مَلائِكَتِهِ. مَلأَبِهِمْ فُروُجَ فِجاجِها و حَشابِهِمْ فُتُوقَ اَجْوائِها و بَيْنَ فَجَواتِ تِلْكَ الفُرُوجِ زَجَلُ المُسَبِّحِينَ مِنْهُمْ فى حَظائِرِ الْقُدُسِ و سُتُراتِ الْحُجُبِ و سُرادِقاتِ الْمَجدِ و وَراءَ ذلكِ الرَّجِيجِ الذِّى تَسْتَكُ مِنْهُ الْاَسْماعُ سُبُحاتُ نورٍ تَرْدَعُ الاَبصارَ عَن بُلوغِها فتَقِفُ خاسِئَةً عَلى حُدُودِها.(نهج البلاغه، خطبه 91.) خداى سبحان براى جاى دادن در آسمان ها و عمارت كردن برترين آسمان از ملكوت اعلا فرشتگانى آفريد، آفريده هايى نوپديد. شكاف راههاى گشاده آسمان ها را بدان ها پر كرد و رخنه شكاف ها را به آنان بياكند و ميان شكاف ها بانگ تسبيح خوانهاست در فردوس بلند؟ رفعت و پس پرده هاى حجاب و سراپرده هاى مجد و عظمت و پس اين لرزه و بانگى كه كركننده گوشهاست انوار جلال كبرياست كه چشم ها نگريستن بدان نتوانند، ناچار خيره برجاى مانند.
به دليل «وَ اَهْلِ الْاَمانَةِ عَلى رِسالاتِكَ»، جبرئيل تنها واسطه، در آوردن وحى نيست؛ بلكه فرشتگان ديگر نيز چنين رسالتى را دارند؛ اگرچه ممكن است واسطه آوردن وحى براى پيامبران جز «اولوالعزم» بوده اند يا اينكه واسطه ميان خدا و جبرئيل باشند، و يا اين كه در آوردن وحى، جبرئيل را همراهى كرده اند. همچنان كه نقل شده است: خداوند سوره انعام را در مكّه و در يك شب فرو فرستاده است و هفتاد هزار فرشته در حالى كه شرق و غرب عالم (افق و كرانه هاى آسمان) را با بانگ تسبيح و ستايش خود سرشار كرده بودند، جبرئيل را بدرقه و همراهى مى كردند و پيامبر (ص) با ديدن چنين صحنه شكوهمند و پرجلال در حالى كه به سجده، با روى، بر زمين افتاده و «سُبْحانَ اللَّهِ الْعَظيمِ» بر زبانش جارى بود، آنان را استقبال مى كرد(تفسير مجمع البيان، ج 4، ص 271.):
جَعَلَهُمْ فِيما هُنالِكَ اَهْلَ الامانَةِ عَلى وَحْيِهِ و حمَّلَهُمْ اِلى الْمُرْسَلِينَ ودائِعَ اَمْرِهِ و نَهْيِهِ.(نهج البلاغه، خطبه 91.) آنان را در مقامهايى كه دارند امين وحى خود ساخت و رساندنِ امر و نهى اش را به پيامبران به گردن ايشان انداخت.
فرشتگانى با اين ويژگى ها:
يك، در ساحت ستايش خداوند و ذكر مستدام خويش خسته نمى گردند و از هيچ رنجى در اين راه دلتنگ و درمانده نمى شوند و از آستان قدس او روى برنمى تابند.
دو، هوس ها آنان را از تسبيح و ثناى خداوند باز نمى دارد؛ بلكه اساساً شهوت و هوس ندارند تا با وسوسه اشتهاى خويش، بيراهه روندو غضب نمى شناسند، تا خشم گيرند و از تماشاى جمال و جلال حق، چشم درپوشند.
سه، فراموشى كه ريشه در غفلت ها دارد آنها را از بزرگداشت و تجليل خداوند دور نمى سازد.
چهار، خاشعان چشم فروهِشته اى هستند كه زهره نگاه بر جمال او ندارند. حيران و هراسناك، سرها در پيش افكنده، فرمانبردار، اميدوار و بيمناك، فرورفته در درياى فكر و مست از باده ذكراند.
پنج، فرشتگانى كه جز يادكَردِ نعمت هاى خداوند، در سر سودايى ندارند و در بارگاه كبريايى، فروتنانه به خدمت ايستاده اند.
شش، و چون به دوزخ نگرند كه دم در گشاده و از خشم مى خروشد، و حال و روز دوزخيان و پايانه گناهِ شان را بينند بر خويش بلرزند و معترفانه زبان بگشايند: «سُبْحانَكَ ما عَبَدْناكَ حق عبادتِكْ».
