پرسشها و پاسخها، ص: 507

آن را جز مسائل پيچيده ای می دانند كه هنوز حل نشده است.

اما نكاتی كه از قرآن و روايات در مورد روح استفاده می شود اين است كه:

1- آن چه كه ما را از حيوانات جدا می سازد و مايه شرف ما است و تمام قدرت و فعّاليّت ما از آن سرچشمه می گيرد و به كمك آن زمين و آسمان را جولانگاه خود قرار می دهيم و اسرار علوم را می شكافيم همين روح عظيمی است كه در قرآن مطرح است.

2- روح موجودی است از «عالم امر» و ساختمانی مغاير با ساختمان مادّه دارد از افق زمان و مكان بيرون می باشد و وجود آن دفعی است نه تدريجی و تغييری در آن راه ندارد.

با توجّه به اين خصوصيات می توان تجرّد روح را بر اساس آيات قرآن استنباط كرد «1».

3- روح منسوب به حضرت حق است «2».

حقيقت روح هرچه باشد و فلاسفه مادّی و الهی در نفی و اثبات آن با هر بيان سخن بگويند اثری در جهان بينی مكتب پيامبران نمی گذارد و ايمان پيروان راستين آنان را متزلزل نمی كند؛ زيرا تمام انبيای الهی در طول تاريخ به استناد وحی خداوند به مردم اعلام نموده اند كه حيات بشر با مرگ پايان نمی يابد بلكه از عالمی به عالم ديگر منتقل می گردد و روحش در عالم غيب كه ما نمی شناسيم باقی و جاودان است.

از امام صادق عليه السلام سؤال شد كه آيا روح پس از خروج از بدن متلاشی

______________________________
(1) معارف قرآن: 1/ 355- 354.

(2) «» مريم (19): 17.