ترحم به ناتوان و یارى دادن او

از زیباترین خصلت هایى که حضرت باقر (علیه السلام) همه ى مردم را به آن دعوت فرموده ، مهرورزى به ناتوان و یارى دادن به او در مشکلات ، و قیام به امور زندگى اوست تا جایى که او را از قیام به امور زندگى اش بى نیاز کند .پیامبر اسلام (صلى الله علیه وآله وسلم) فرمود :الاَ وَمَن فَرَّجَ عَن مُومِن کُربهً مِن کُرَبِ الدُّنیَا ، فَرَّجَ اللهُ عَنهُ اثْنَیْنِ وَسَبعِینَ کُربَهً مِن کُرَبِ الآخِرَهِ وَاثْنَیْنِ وسبعینَ کُربهً مِن کُرَبِ الدُّنیَا اهوَنُها المَغْصُ(2) . آگاه باشید ، کسى که از مومنى گرفتارى و اندوهى از گرفتارى هاى دنیایى را برطرف کند ، خدا هفتاد و دو گرفتارى از گرفتارى هاى آخرت و هفتاد و دو گرفتارى از گرفتارى هاى دنیا را که آسان ترینش بیمارى قولنج است از او برطرف کند .امام صادق (علیه السلام) فرمود : خدا به داود (علیه السلام) وحى کرد :
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1 ـ فقه الرضا : 332 ، باب 85 ; بحار الانوار : 72 / 5 ، باب 31 ، حدیث 13 .
2 ـ من لا یحضره الفقیه : 4 / 15 ، باب ذکر جمل من مناهى النبى ( ص ) ; بحار الانوار : 72 / 18 ، باب 33 ، حدیث 8 .
انّ العبدَ مِن عِبادِى لَیاتِینِى بِالحَسنهِ فاُدخِلُه الجَنّهَ . قال : یا ربِّ ! وَما تِلکَ الحَسنهُ ؟ قَال : یُفَرِّجُ عَنِ المُومِنِ کُربَتَه وَلَوْ بِتَمرَه . فَقال داودُ : حَقٌّ لِمَن عَرَفَک ان لاَ یَقْطَعَ رجاءَهُ مِنک(1) . بنده اى از بندگانم یک نیکى به پیشگاه من مى آورد ، پس من او را وارد بهشت مى کنم . داود گفت : پروردگارا آن یک نیکى چیست ؟ خدا فرمود : گرفتارى و اندوهى را از مومنى گرچه به وسیله ى یک دانه خرماى خشک باشد برطرف نماید . داود گفت : براى کسى که تو را شناخته سزاوار است که امیدش را از تو قطع نکند .امام صادق (علیه السلام) فرمود :اربعَهٌ یَنظُرُ اللهُ عزّ وجلّ الیهم یومَ القِیامهِ : مَن اقَالَ نَادِماً ، او اغاثَ لَهفَانَ ، او اعتَقَ نَسَمَهً ، او زَوَّجَ عَزَباً(2) .
چهار نفرند که خداى عزّ و جلّ روز قیامت به آنان نظر رحمت مى اندازد : کسى که از پشیمانى گذشت کند ، یا اندوهگینى را یارى دهد ، یا انسانى را از بند بردگى آزاد نماید ، یا وسیله ى ازدواج بى همسرى را فراهم آورد .امیرالمومنین(علیه السلام) فرمود :مِن کفّاراتِ الذُّنوبِ العِظَامِ اغاثَهُ المَلهُوفِ وَالتَّنفِیسُ عَنِ المَکروبِ(3) . از کفاره هاى گناهان بزرگ یارى اندوهگین و برطرف کردن گرفتارى گرفتار است .
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1 ـ کافى : 2 / 189 ، باب ادخال السرور على المومنین ، حدیث 5 ( با کمى اختلاف ) ; معانى الاخبار : 374 ، حدیث 1 .
2 ـ خصال : 1 / 224 ، حدیث 55 ; بحار الانوار : 72 / 19 ، باب 33 ، حدیث 13 .
3 ـ نهج البلاغه : 752 ، حکمت 24 ; بحار الانوار : 72 / 21 ، باب 33 ، حدیث 21 .
امام صادق (علیه السلام) فرمود :مَن نَفَّسَ عَن مُومِن کُربَهً نَفَّسَ اللهُ عَنْهُ کَرَبَ الآخِرَهِ ، وَخَرَجَ مِن قَبرِهِ وَهُو ثَلِجُ الفُوادِ ، وَمَن اطعَمَهُ مِن جُوع اطعَمَهُ اللهُ مِن ثَمارِ الجَنَّهِ ومَن سَقَاهُ شَربَهً سَقَاهُ اللهُ مِنَ الرَّحیقِ المَخْتُومِ(1) . کسى که از مومنى یک گرفتارى برطرف کند ، خدا گرفتارى هاى آخرت او را برطرف مى کند و از قبرش با دل خنک وارد آخرت مى گردد ، وکسى که مومنى را طعام دهد خدا او را از میوه هاى بهشت مى خوراند ، و کسى که مومنى را با شربتى آب سیراب نماید خدا او را از رحیق مختوم سیراب مى کند .