وقت مسواك

قبل از خوابيدن ، وقت بسيار مناسبى براى مسواك است ، براى اين كه ساعت ها محيط دهان در آرامش است ، عمل تخمير به راحتى در آن محوطه مساعد مى تواند انجام گيرد ، يا اگر ميكروبى باشد قدرت دارد فعل و انفعالاتى صورت دهد .و بعد از خواب وقت بسيار خوبى است ؛ زيرا هرچه در زمان استراحت به وجود آمده و حاصل رشد ميكرب ها يا عمل تخمير است ، بايد پاك كرد .
براى آنان كه كمى محتاط ترند ، مسواك كردن قبل از غذا كه در اثر تماس غذا با آلودگى ها حتى يك ذره كثافت وارد گوارش نشود و مسواك زدن بعد از غذا تا چيزى نماند كه براى عمل تخمير يا آلودگى كانونى باشد ، بسيار مناسب است .
پيامبر گرامى اسلام صلى الله عليه و آله به حضرت على عليه السلام فرمود : وَعَلَيْكَ بِالسِّواكِ عِنْدَ كُلِّ وُضُوءٍ .
يا على ! بر تو باد كه با هر وضو مسواك كنى .
و در روايتى فرمود :يا على ! بر تو باد با هر وضويى كه نماز مى خواهى بخوانى به مسواك زدن .
و از آن حضرت است كه :مسواك زدن نصف وضوست .
و نيز آن حضرت فرمود :اگر امتم به رنج نمى افتادند ، به آنان دستور مى دادم كه با هر وضو مسواك كنند .
درباره مسواك زدن با وضو آورده اند كه مردى قبل از وضو فراموش كرد كه مسواك بزند . نزد حضرت صادق عليه السلام آمد و جريان را به عرض حضرت رساند .
حضرت فرمود : اكنون كه قبل از وضو مسواك را فراموش كرده اى مسواك نصف وضو است .پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود :
يا عَلى عَلَيْكَ بِالسِّواكِ لِكُلِّ صَلاةٍ .
يا على ! بر تو باد كه با هر نماز مسواك بزنى .
قالَ الصَّادِقُ عليه السلام : رَكْعَتانِ بِالسِّواكِ أَفْضَلُ مِنْ سَبْعينَ رَكْعَةً بِغَيْرِ سِواكٍ .امام صادق عليه السلام فرمود : دو ركعت نماز با مسواك ، از هفتاد ركعت نماز بدون مسواك بالاتر است .
در روايت آمده : نبىّ اسلام صلى الله عليه و آله شبى سه بار مسواك مى زد : يك بار پيش از خواب ، يك بار وقتى كه از خواب براى راز و نياز برمى خاست و يك بار پيش از نماز صبح.
امام صادق عليه السلام مى فرمايد :هرگاه شب بلند شدى مسواك بزن كه فرشته مى آيد و دهان بر دهانت مى گذارد و هر حرفى مى زنى و مى خوانى ملك از آسمان ها بالا مى برد ، پس دهانت بايد خوشبو باشد.
از حضرت باقر عليه السلام است :هرگاه از بستر برخاستى به اطراف آسمان ها نظر كن و بگو : « الحمد للّه » و بر تو باد به مسواك زدن كه مسواك زدن در سحر پيش از وضو از مقررات است ، سپس وضو بگير.
نبىّ اكرم فرمود :دهان هاى شما يكى از راه هاى نزديك شدن به خداست ، پس محبوب ترين دهان ها خوشبوترين آن هاست ، هر اندازه مى توانيد دهان را خوشبو نگه داريد.
در دنباله جملات مورد شرح ، امام صادق عليه السلام مى فرمايد :پيامبر اسلام صلى الله عليه و آلهمسواك را از سنت هاى سخت و آداب مهم دين خود شمرده و در مسئله مسواك براى ظاهر و باطن بدن ، يا براى ظاهر جسم و باطن جان منافع زيادى است كه صاحبان عقل از شمردن آن عاجزند . [ وَكَما تُزيلُ ما تَلَوَّثَ مِنْ أَسْنَانِكَ مِنْ مَطْعَمِكَ وَمَأْكَلِكَ بِالسِّواكِ كَذلِكَ أَزِلْ نِجاسَةَ ذُنُوبِكَ بِالتَّضَرُّعِ وَالْخُشُوعِ وَالتَّهَجُّدِ وَالاْءِسْتِغْفارِ بِالْأَسْحارِ ]
امام صادق عليه السلام مى فرمايد :چنان كه چرك دندان را با مسواك از غذاهاى مانده شب پاك مى كنى ، هم چنين آلودگى هاى نفس و وجود خويش را كه به سبب گناه و عصيان فراهم آورده اى با گريه و خشوع قلب و نماز شب و استغفار در سحر پاك كن .
در اين جمله به چهار موضوع بسيار مهم كه در پاكسازى وجود انسان از اهم عوامل است اشاره شده است :
1 ـ گريه و زارى .
2 ـ خشوع .
3 ـ شب زنده دارى به عبادت .
4 ـ استغفار در سحر .