وسائل هدايت - جلسه بیستم (2) - (متن کامل + عناوین)

نزول بركت با كمك به فقيران

قرآن اصطلاحا به اين افراد فقير مى‏گويد، يعنى كاسب و درآمد دارى كه خرجش با دخلش يكى نيست. به او اطمينان بدهند كه براى دخترت اگر كسى آمد و پسنديد، بگو: دخترم را مى‏دهم، به خاطر جهيزيه‏اش و مراسم عروسى گرفتنش وحشت نكن.

خداوند متعال لطف كرده است، افراد خيرخواه عالى به من مراجعه كردند و گفتند كه اسم ما را هم لازم نيست بگويى، ما حاضريم اگر كسى دخترش را بخواهد شوهر بدهد، جهيزيه‏اش را بدهيم، اگر بخواهد خانه بخرد، برايش خانه بخريم، يا پسرش را بخواهد زن بدهد، او را كمك كنيم.

اگر پولدارهاى اقوام هر گروهى در مملكت به اقوام ندار و فقيرشان برسند و صله رحم كنند، خداوند متعال تمام درهاى رحمتش را در زمستان و تابستان و بهار و پاييز به روى كل مملكت باز مى‏كند.⁽¹⁾

1 ـ الكافى: 5/328، باب في الحض على النكاح، حديث 1؛ «عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عليه‏السلام قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله تَزَوَّجُوا وَ زَوِّجُوا أَلاَ فَمِنْ حَظِّ امْرِئٍ مُسْلِمٍ إِنْفَاقُ قِيمَةِ أَيِّمَةٍ وَ مَا مِنْ شَيْءٍ أَحَبَّ إِلَى اللَّهِ مِنْ بَيْتٍ يُعْمَرُ فِي الاْءِسْلاَمِ بِالنِّكَاحِ وَ مَا مِنْ شَيْءٍ أَبْغَضَ إِلَى اللَّهِ مِنْ بَيْتٍ يُخْرَبُ فِي الاْءِسْلاَمِ بِالْفُرْقَةِ يَعْنِي الطَّلاَقَ ثُمَّ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ عليه‏السلام إِنَّ اللَّهَ إِنَّمَا وَكَّدَ فِي الطَّلاَقِ وَ كَرَّرَ فِيهِ الْقَوْلَ مِنْ بُغْضِهِ الْفُرْقَةَ.»

پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله ـ به روايت امام صادق عليه‏السلام : همسر اختيار كنيد، و وسايل همسرى ديگران را فراهم آوريد، و بدانيد كه از خوشبختى فرد مسلمان، پرداختن هزينه ازدواج زن بى‏شوهر است. و هيچ چيز را خداى بزرگ ـ در اسلام ـ بيش از خانه‏اى دوست ندارد كه با ازدواج آبادان شود. و هيچ خانه‏اى بيش از آن مورد بغض خداى بزرگ نيست در اسلام كه با جدايى زن و شوهر از يك ديگر ـ يعنى با طلاق ـ ويران شود.

تهذيب الأحكام: 7/404، باب 34، حديث 26؛ «الإمام الصّادق عليه‏السلام : من زوّج عزبا كان ممّن ينظر اللَّه إليه يوم القيامة.امام صادق عليه‏السلام : هر كس عزبى را به همسرى برساند، از جمله كسانى است كه خداى بزرگ در روز قيامت به او نظر خواهد كرد.»

 حالا ببينيد قرآن كريم درباره صله رحم چه مى‏گويد: اى قوم موسى!

« وَ إِذْ أَخَذْنَا مِيثَـقَ بَنِىآ إِسْرَ ائِيلَ لاَ تَعْبُدُونَ إِلاَّ اللَّهَ وَ بِالْوَ لِدَيْنِ إِحْسَانًا وَ ذِى الْقُرْبَى وَ الْيَتَـمَى وَ الْمَسَـكِينِ »⁽¹⁾

مطلب براى پنج شش هزار سال قبل است. زمان موسى كه خدا در قرآن آورده كه من چنين فريادى را چند هزار سال قبل از بعثت پيغمبر كشيده‏ام؛ غير از خدا را نپرستيد. و به پدر و مادر و قوم و خويش احسان كنيد. زن و بچه را سفارش نمى‏كند، به خاطر اين است كه همه زن و بچه خود را اداره مى‏كنند.

محدوده اقوام و ذوى القربى در قرآن

به قوم و خويش‏هايتان احسان كنيد. به حضرت عرض كرد: قوم و خويش تا كجا است؟ فرمود: تا چهل پشت از پدر، قوم و خويشت هستند.⁽²⁾

1 ـ بقره (2) : 83؛ «و [ ياد كنيد ] زمانى كه از بنى‏اسرائيل پيمان گرفتيم كه جز خدا را نپرستيد ، و به پدر و مادر و خويشان ويتيمان ومستمندان نيكى كنيد.»

2 ـ الخصال: 2/540، الرحم تلتقي في أربعين أبا، حديث 13؛ «عَنْ أَبِي الْحَسَنِ الرِّضَا عَنْ أَبِيهِ عَنْ آبَائِهِ عَنْ عَلِيٍّ عليه‏السلام قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله لَمَّا أُسْرِيَ بِي إِلَى السَّمَاءِ رَأَيْتُ رَحِماً مُتَعَلِّقَةً بِالْعَرْشِ تَشْكُو رَحِماً إِلَى رَبِّهَا فَقُلْتُ لَهَا كَمْ بَيْنَكِ وَ بَيْنَهَا مِنْ أَبٍ فَقَالَتْ نَلْتَقِي فِي أَرْبَعِينَ أَبا.»

حضرت رضا عليه‏السلام از پدر بزرگوارش از پدران خود از على بن ابى طالب عليه‏السلام روايت كرده است كه آن جناب فرمود رسول خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله فرمود وقتى كه مرا ب‏آسمان بردند رحمى ديدم كه بعرش خدا آويخته است و از رحم ديگر بپروردگار شكوه ميكند ب‏آن رحم گفتم كه ميان تو و رحمى كه از او شكايت ميكنى چه قدر فاصله است گفت چهل پشت فاصله است.

درباره همسايه پرسيد: چه كسى همسايه من است؟ فرمود: از هر طرفِ خانه تا چهل خانه همسايه تو حساب مى‏شوند. به همسايه‏ها برسيد.⁽¹⁾

انفاق مال از روى ميل

« وَ ءَاتَى الْمَالَ عَلَى حُبِّه ذَوِى الْقُرْبَى وَ الْيَتَـمَى وَ الْمَسَـكِينَ وَ ابْنَ السَّبِيلِ وَ السَّائِلِينَ وَ فِى الرِّقَابِ »⁽²⁾

در عين عشق به پول، ولى با اين پولتان به قوم و خويش خود برسيد، صله رحم كنيد.

آنهايى كه صله رحم دارند، خشيت از خدا دارند و از بدى حساب روز قيامت مى‏ترسند، اين‏ها بندگان اولى الالباب من هستند.

« الَّذِينَ يَنقُضُونَ عَهْدَ اللَّهِ مِنْ بَعْدِ مِيثَـقِه وَ يَقْطَعُونَ مَآ أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَن يُوصَلَ »⁽³⁾

1 ـ الكافى: 2/669، بَابُ حَدِّ الْجِوَارِ، حديث 1؛ «عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عليه‏السلام قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله كُلُّ أَرْبَعِينَ دَاراً جِيرَانٌ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ وَ عَنْ يَمِينِهِ وَ عَنْ شِمَالِه.»

الكافى: 2/669، بَابُ حَدِّ الْجِوَارِ، حديث 2؛ «عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ عليه‏السلام قَالَ حَدُّ الْجِوَارِ أَرْبَعُونَ دَاراً مِنْ كُلِّ جَانِبٍ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ وَ عَنْ يَمِينِهِ وَ عَنْ شِمَالِ.»

2 ـ بقره (2) : 177؛ «و مال و ثروتشان را با آنكه دوست دارند به خويشان و يتيمان و درماندگان و در راه ماندگان و سائلان و [ در راه آزادى [بردگان مى‏دهند»

3 ـ بقره (2) : 27؛ «آنان كسانى هستند كه پيمان خدا را [ كه توحيد و وحى و نبوت است ] پس از استوارى‏اش [ با دلايل عقلى و علمى و براهين منطقى با عدم وفاى به آن [مى‏شكنند و آنچه را خدا پيوند خوردن به آن را فرمان داده است [ مانند پيوند با پيامبران و كتابهاى آسمانى و اهل بيت طاهرين و خويشان ] قطع مى‏نمايند.»

آنهايى كه قطع رحم مى‏كنند و يادى از اقوامشان نمى‏كنند، خدا لعنتشان مى‏كند و در قيامت جاى خيلى بدى خواهند داشت.

« إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الاْءِحْسَـنِ وَ إِيتَآءِ ذِى الْقُرْبَى »⁽¹⁾

خدا شما را دعوت مى‏كند به اين كه به اقوامتان برسيد.

هدايت فاميل با محبت و انفاق

لازم هم نيست كه فاميل ما امام عادل يا معصوم باشند، اين قدر كه اهل اسلام هستند براى ما كافى است.

حالا اگر بد هم در بين آنها هست، شماى خوب بايد با آنها رفت و آمد كرده و با خوش اخلاقى و كمك، آنها را به سوى خوبى هدايت كنيد، چون اگر به دشمنت هم كمك كنى، او هم آدم خوبى مى‏شود.

سوره‏اى كه به نام خود رسول خدا است، چه آيه عجيبى دارد:

« فَهَلْ عَسَيْتُمْ إِن تَوَلَّيْتُمْ أَن تُفْسِدُواْ فِى الاْءَرْضِ وَتُقَطِّعُوآاْ أَرْحَامَكُمْ »⁽²⁾

انتظار داريد وقتى به جايى رسيديد و پولدار و صندلى‏دار شديد، قطع رحم كنيد، ديگر كسر شأنتان مى‏آيد كه به خانه اقوامتان برويد.

من الان وكيل، وزير، دانشمند، عالم محترم فلان محل هستم، با تمسك به اين

1 ـ نحل (16) : 90؛ «به راستى خدا به عدالت و احسان و بخشش به خويشاوندان فرمان مى‏دهد.»

2 ـ محمد (47) : 22؛ «پس اگر [ از خدا و پيامبر ] روى گردان شويد آيا از شما جز اين انتظار مى‏رود كه در زمين فساد كنيد و [ بر سر مال و منال دنيا [قطع رحم نماييد ؟»

 عناوين تو خالى، حكم من را عمل نكنى و قطع رحم كنى.

تخفيف عذاب قارون با احوالپرسى از فاميل

اين روايت خيلى روايت عجيبى است. شيخ صدوق از امام صادق عليه‏السلام نقل مى‏كند: ماهيى كه يونس عليه‏السلام در شكمش بود، در تاريكى دريا داشت مى‏رفت، يونس داشت گريه مى‏كرد و مى‏گفت:

« لاَّآ إِلَـهَ إِلاَّآ أَنتَ سُبْحَـنَكَ إِنِّى كُنتُ مِنَ الظَّــلِمِينَ »⁽¹⁾

قارون كه از بنى اسرائيل بود، يونس هم از همان طايفه بود.

خداوند صداى يونس را به گوش قارون رساند، به مَلكى كه روح قارون را عذاب مى‏كرد، گفت: صداى كيست؟ صداى چيست؟

گفت: يونس است و در شكم ماهى حبس است. ماهى هم در دريا دارد مى‏رود.

گفت: به من اجازه مى‏دهى من يك كلمه با اين يونس حرف بزنم؟ گفت: بيا.

روح معذب قارون به كنار ماهى آمد، ناله كرد كه يونس! از هارون چه خبر؟ گفت: هارون مرده است، من مال يك زمان ديگر هستم. گريه كرد، گفت: از موسى عليه‏السلام چه خبر؟ گفت: مرده است، گريه كرد.

ماهى رفت، خدا به اين مَلك فرمود: در عذاب او تخفيف بده! به خاطر اين رقتى كه براى قوم و خويش‏هايش داشت، همين احوالپرسى كافى است، در عذاب او تخفيف بده.⁽²⁾

1 ـ انبياء (21) : 87؛ «معبودى جز تو نيست تو از هر عيب و نقصى منزّهى ، همانا من از ستمكارانم .»

2 ـ البرهان في تفسير القرآن: 3/58، حديث 4979؛ «عن جميل، قال: قال لي أبو عبد الله عليه‏السلام : . . . و قد سأل بعض اليهود أمير الموءمنين عليه‏السلام عن سجن طاف أقطار الأرض بصاحبه. قال: يا يهودي، أما السجن الذي طاف أقطار الأرض بصاحبه، فإنه الحوت الذي حبس يونس في بطنه، فدخل في بحر القلزم، ثم خرج إلى بحر مصر، ثم دخل في بحر طبرستان، ثم خرج في دجلة الغور، ثم مرت به تحت الأرض حتى لحقت بقارون، و كان قارون هلك في أيام موسى عليه‏السلام ، و وكل ]الله [به ملكا يدخله في الأرض كل يوم قامة رجل، و كان يونس في بطن الحوت يسبح الله و يستغفره، فسمع قارون صوته، فقال للملك الموكل به: أنظرني فإني أسمع كلام آدمي. فأوحى الله إلى الملك الموكل به: أنظره. فأنظره، ثم قال قارون: من أنت؟ قال يونس، أنا المذنب الخاطئ يونس بن متى.

قال: فما فعل الشديد الغضب لله موسى بن عمران؟ قال: هيهات! هلك.

قال: فما فعل الرءوف الرحيم على قومه هارون بن عمران؟ قال: هلك.

قال: فما فعلت كلثم بنت عمران التي كانت سميت لي؟ قال: هيهات! ما بقي من آل عمران أحد.

فقال قارون: وا أسفا على آل عمران. فشكر الله له ذلك، فأمر الله الملك الموكل به أن يرفع عنه العذاب أيام الدنيا، فرفع عنه.»

صله با قاطع رحم

احوال قوم و خويش‏هايش را پرسيد، خدا در عذاب او تخفيف داد. بعضى‏ها سال مى‏گذرد، ديدن پدر و مادرشان نمى‏روند، برادر، خواهر، عمه‏ها، خاله‏ها، دخترشان، دامادشان، نمى‏روند.

تازه به ما دستور دادند آنها اگر عمدا ديدن شما نيامدند، شما عمدا بلند شويد و به ديدن آنها برويد. شما تواضع كنيد.

امام رضا عليه‏السلام مى‏فرمايد: جدم امام صادق عليه‏السلام فرمود:

« صِل رحِمك ولو بشربةٍ من ماء »

صله رحم كن! گر چه يك ليوان آب پر كنى و به در خانه‏اش ببرى و در بزنى و به او بدهى.

 « و أفضلُ ما توصلُ بهِ الرحم كفُّ الأذى عنها »⁽¹⁾

بالاترين مرحله صله رحم اين است كه فاميل را اذيت و ناراحت نكنى. بالاترين مرحله صله رحم به اين است كه قوم و خويش‏هايت از دست تو رنجيده نشوند. به آنها تكبر نكنى، پشت سرشان حرف نزنى، به آنها بى‏توجه نباشى.

منافع صله رحم

امام صادق عليه‏السلام مى‏فرمايد: پدرانم تا اميرالمؤمنين عليه‏السلام و اميرالمؤمنين عليه‏السلام از رسول خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله نقل كرده‏اند كه پيغمبر بزرگ اسلام مى‏فرمودند:

صله رحم دو منفعت دارد و ما اين دو منفعت را ديده‏ايم.

اول: « تزيدُ فى العمر »⁽²⁾ عمر را زياد مى‏كند. ما در قوم و خويش‏هاى خود كسى را داشتيم كه خيلى صله رحم مى‏كرد، تا آخر عمرش اين كار را كرد. فكر كنم اگر خدا او را از پا نيانداخته بود، مى‏خواست هر سال با اين طرف و آن طرف رفتن، به اندازه نوح عمر كند.

دوم: صله رحم فقر را از ميان برمى‏دارد.

صله رحم با اهل‏بيت عليهم‏السلام و خويشان

موسى بن جعفر عليه‏السلام مى‏فرمايد: رحم دو تا است؛ يكى اهل‏بيت عليهم‏السلام هستند،

1 ـ الكافى: 2/151، باب صلة الرحم، حديث 9؛ «أَبِي الْحَسَنِ الرِّضَا عليه‏السلام قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ عليه‏السلام صِلْ رَحِمَكَ وَ لَوْ بِشَرْبَةٍ مِنْ مَاءٍ وَ أَفْضَلُ مَا تُوصَلُ بِهِ الرَّحِمُ كَفُّ الاْءَذَى عَنْهَا وَ صِلَةُ الرَّحِمِ مَنْسَأَةٌ فِي الاْءَجَلِ مَحْبَبَةٌ فِي الاْءَهْلِ.»

2 ـ مستدرك الوسائل: 7/194، باب 18، حديث 8009؛ «قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله صِلَةُ الرَّحِمِ تَزِيدُ فِي الْعُمُرِ وَ تَنْفِي الْفَقْر.»

 اين‏ها رحم هستند، به چه دليل؟ به دليل اين كه پيغمبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله فرمودند:

« أنا و على أبوا هذه الأمة »⁽¹⁾

پس امام حسين و امام حسن و حضرت زهرا و فرزندان اين‏ها عليهم‏السلام رحم ما هستند.

يك رحم هم قوم و خويش‏هاى شما هستند. موسى بن جعفر عليه‏السلام مى‏فرمايد: اين رحم دامن عرش خدا را در روز قيامت مى‏گيرد، فرياد مى‏زند:

« اللهم صل من وصلنى »

خدايا! هر كس در دنيا با من صله رحم كرد، امروز تو پاسخش را بده.

« واقطع من قطعنى »⁽²⁾

هر كس از قوم و خويش‏هايم در دنيا سراغ من نيامد، امروز رحمتت را سراغش نفرست.

اميرالمؤمنين عليه‏السلام به نوف بكالى فرمود:

1 ـ بحار الأنوار: 36/255، باب 41؛ «أَنَا وَ عَلِيٌّ أَبَوَا هَذِهِ الاْءُمَّة.»

بحار الأنوار: 65/76، باب 15 فضائل الشيعة، حديث 135؛ «وَ مِنْهُ، قَالَ الْعِلَّةُ فِي أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ وَ أَمِيرَ الْمُوءْمِنِينَ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله هُمَا الْوَالِدَانِ قَوْلُ اللَّهِ «وَ اعْبُدُوا اللَّهَ وَ لا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئاً وَ بِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً» قَالَ الصَّادِقُ عليه‏السلام هُمَا رَسُولُ اللَّهِ وَ أَمِيرُ الْمُوءْمِنِينَ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِمَا وَ الْعِلَّةُ فِي أَنَّ الشِّيعَةَ كُلَّهُمْ أَيْتَامٌ أَنَّ هَذَيْنِ الْوَالِدَيْنِ قَدْ قُبِضَا عَنْهُمْ وَ الْعِلَّةُ فِي اسْمِ فَاطِمَةَ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهَا أَنَّ اللَّهَ فَطَمَ بِهَا شِيعَتَهَا مِنَ النَّار.»

2 ـ الكافى: 2/156، باب صلة الرحم، حديث 26؛ «عَنِ الرِّضَا عليه‏السلام قَالَ إِنَّ رَحِمَ آلِ مُحَمَّدٍ الاْءَئِمَّةِ عليه‏السلام لَمُعَلَّقَةٌ بِالْعَرْشِ تَقُولُ اللَّهُمَّ صِلْ مَنْ وَصَلَنِي وَ اقْطَعْ مَنْ قَطَعَنِي ثُمَّ هِيَ جَارِيَةٌ بَعْدَهَا فِي أَرْحَامِ الْمُوءْمِنِينَ ثُمَّ تَلاَ هَذِهِ الآْيَةَ وَ اتَّقُوا اللَّهَ الَّذِي تَسائَلُونَ بِهِ وَ الاْءَرْحامَ.»

« صل رحِمَك يزيدُ الله فى عمرِك »⁽¹⁾

صله رحم كن، خدا عمرت را طولانى مى‏كند.

وسعت در روزى با صله رحم

پيغمبر اكرم صلى‏الله‏عليه‏و‏آله فرمودند: هر كس خوشش مى‏آيد كه خدا سفره‏اش را وسيع و روزى‏اش را زياد و مرگش را تأخير بياندازد، مرگى كه مى‏خواهد امسال بيايد، خدا به مرگ بگويد: سى سال ديگر به سراغ بنده‏ام برو « فليصل رحِمَه »⁽²⁾ صله رحم كند.

ارزش صله رحم از ديدگاه پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله

رسول خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله مى‏فرمايد:

« من مشى الى ذى قرابةٍ بنفسِه و ماله »⁽³⁾

هر كس خودش بلند شود و به ديدن قوم و خويش‏هايش برود ـ تلفنى نه،

1 ـ الأمالي للصدوق: 209، المجلس السابع و الثلاثون؛ «قَالَ أَمِيرُ الْمُوءْمِنِينَ عليه‏السلام لِنَوْفٍ الْبِكَالِيِّ يَا نَوْفُ صِلْ رَحِمَكَ يَزِيدُ اللَّهُ فِي عُمُرِكَ.»

2 ـ الكافى: 2/156، باب صلة الرحم، حديث 29؛ «عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ عليه‏السلام قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله مَنْ سَرَّهُ أَنْ يَمُدَّ اللَّهُ فِي عُمُرِهِ وَ أَنْ يَبْسُطَ لَهُ فِي رِزْقِهِ فَلْيَصِلْ رَحِمَهُ فَإِنَّ الرَّحِمَ لَهَا لِسَانٌ يَوْمَ الْقِيَامَةِ ذَلْقٌ تَقُولُ يَا رَبِّ صِلْ مَنْ وَصَلَنِي وَ اقْطَعْ مَنْ قَطَعَنِي فَالرَّجُلُ لَيُرَى بِسَبِيلِ خَيْرٍ إِذَا أَتَتْهُ الرَّحِمُ الَّتِي قَطَعَهَا فَتَهْوِي بِهِ إِلَى أَسْفَلِ قَعْرٍ فِي النَّارِ.»

3 ـ وسائل الشيعة: 9/412، باب 20، حديث 12358؛ «عَنِ الصَّادِقِ عَنْ آبَائِهِ عليه‏السلام عَنِ النَّبِيِّ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله فِي حَدِيثِ الْمَنَاهِي قَالَ وَ مَنْ مَشَى إِلَى ذِي قَرَابَةٍ بِنَفْسِهِ وَ مَالِهِ لِيَصِلَ رَحِمَهُ أَعْطَاهُ اللَّهُ أَجْرَ مِائَةِ شَهِيدٍ وَ لَهُ بِكُلِّ خُطْوَةٍ أَرْبَعُونَ أَلْفَ حَسَنَةٍ وَ مُحِيَ عَنْهُ أَرْبَعُونَ أَلْفَ سَيِّئَةٍ وَ رُفِعَ لَهُ مِنَ الدَّرَجَاتِ مِثْلُ ذَلِكَ وَ كَانَ كَأَنَّمَا عَبَدَ اللَّهَ مِائَةَ سَنَةٍ صَابِراً مُحْتَسِبا.»

خودش.

اگر مى‏خواستند كه همان وقت مى‏گفتند كه در آخر الزمان آنهايى كه در خانه خود نشسته‏اند و با آن طرف دنيا صحبت مى‏كنند، با قوم و خويش‏هاى خود هم تلفنى صحبت كنند، صله رحم محسوب مى‏شود يا نه.

پيغمبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله مى‏فرمايد:

« بنفسه وَ مالِهِ لِيَصِلَ رحمَه »

« بنفسه » يعنى خودش بلند شود برود، كه اين عمه پير وقتى تو را مى‏بيند، خوشحال شود. اين مادرت وقتى تو را ببيند، لذت ببرد، خودت برو، جيبت را هم پر پول كن و ببر.

« بنفسِهِ و ماله ليصل رحمه »

براى اين كه صله رحم كند:

« أعطاهُ الله أجر مأة شهيد »

ثوابش مساوى با صد شهيد خدا است، خدا از او پذيرايى مى‏كند:

« و له بكل خطوةٍ أربعون الف حسنة »

هر قدمى كه به طرف خانه اقوامش برمى‏دارد، خدا چهل هزار حسنه در نامه عملش مى‏نويسد، چهل هزار گناهش را هم پاك مى‏كند، چهل هزار درجه هم به او مى‏دهد، ثواب صد سال عبادت با صبر و حوصله را هم در نامه او مى‏نويسد.

امام سجاد عليه‏السلام مى‏فرمايد: دو قدم پيش خدا خيلى قيمت دارد؛ يكى قدم جبهه رفتن است كه در آن قدم بايست براى اين كه دشمن جلو نيايد. و يكى هم قدم براى صله رحم است.⁽¹⁾

پيغمبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله مى‏فرمايد:

« إن فى الجنةِ درجةً لا يبلُغُها »⁽²⁾

بهشت جايى را دارد كه سه نفر را فقط آنجا راه مى‏دهند؛ يكى رهبر عادل است، يكى كسى كه خيلى صله رحم مى‏كند « ذو رحمٍ وصول »، يكى هم مردى كه زن و بچه دار است و برنامه زن و بچه‏اش هم سنگين است، ولى اين آدم صبر كننده‏اى است.

ادامه دارد . . .