توجه پیامبران به سیدالشّهدا علیه السلام

اگر چه مقام و منزلت هر نبی و ولی ای، به مقدار توجّه او به مقام نورانیت است و رسول اکرم- صلّی اللَّه علیه و آله و سلّم- و ائمّه ی اطهار- علیهم السّلام- به وراثت از آن حضرت، به لحاظ توجّه تامّ به آن مقام، اشرف و افضل از همه ی پیامبران- علیهم السّلام- هستند

در روایات بسیاری است که سیدالشّهدا- علیه السّلام- از اوّل خلقت آدم- علیه السّلام- تا خاتم انبیا- صلّی اللَّه علیه و آله و سلّم- مورد توجّه خداوند، انبیا و اوصیا- علیهم السّلام- قرار گرفته و آنان از وی یاد نموده اند.[1] این چه خصیصه ای است که نه تنها پیش از ولادتش، که پس از ولادت و شهادت او، معصومان- علیهم السّلام- درباره ی او سخن ها گفته اند؟

نه تنها در لسان معصومان- علیهم السّلام- که بعد از شهادت او، همه ی موجودات مادّی و مجرّد؛ جنّ، انس و ملایکه؛ زمین و زمان و. .. بر او گریسته و او را به تعظیم یاد می کنند؟

در زیارات و روایاتی که درباره ی سیدالشّهدا- علیه السّلام- وارد شده است، جریان تأثّر موجودات عالم از واقعه ی شهادت آن حضرت، از جایگاه خاصّی برخوردار است، به گونه ای که در کمتر زیارتی از سیدالشّهدا- علیه السّلام- است که به این مسأله اشاره نشده باشد، مثلًا در زیارت عاشورا- که از معروف ترین زیارت های امام حسین - علیه السّلام- است- می خوانیم:

«یا أَبا عَبْدِاللَّهِ، لَقَدْ عَظُمَتِ الرَّزِیةُ وَ جَلَّتِ الْمُصِیبَةُ بِک عَلَینا وَ عَلی جَمیعِ أَهْلِ السَّمَواتِ وَ الْأَرْض.»[2]

یا ابا عبداللَّه، سوگ و مصیبت تو بر ما و بر همه ی اهل آسمان ها و زمین، عظیم و سنگین است.

این فصل پیرامون خصائص سیدالشهدا- علیه السّلام- که یکی از آن ها موضوع تأثّر و حزن موجودات نسبت به وی می باشد، منعقد شده است؛ تا از این طریق خوانندگان محترم نظری اجمالی به مقام و منزلت آن بزرگوار داشته باشند.

تأثیر توجّه به مقام نورانیت در اعمال
اگر چه مقام و منزلت هر نبی و ولی ای، به مقدار توجّه او به مقام نورانیت است و رسول اکرم- صلّی اللَّه علیه و آله و سلّم- و ائمّه ی اطهار- علیهم السّلام- به وراثت از آن حضرت، به لحاظ توجّه تامّ به آن مقام، اشرف و افضل از همه ی پیامبران- علیهم السّلام امّا باید توجّه داشت که توجّه هر انسانی به مقام نورانیت و ولایت خویش، آثاری در ظاهر شدن اعمال عبادی، قلبی و جوارحی او دارد که اگر مقتضای ظهور آن، به حسب موقعیت زمانی، در او ایجاد شود و بتواند آن آثار را در مرحله ی عمل ظاهر سازد (به هر اندازه که بتواند و یا شرایط اقتضا کند)، برای او در بهشت و عالم اعلی، مقام و منزلت حاصل خواهد شد؛ زیرا با توجّه به کتاب و سنّت، آن چه در آخرت به هر کس داده می شود، به حساب پیاده کردن داشته ها و کمالات فطری و ظهور دادن اعمال در این عالم است؛ نه به حساب داشته و مستقرّ بودن بر فطرت توحید و ولایت.

در این قاعده، فرقی بین نبی و ولی و دیگر مؤمنان- که به پیروی از آنان دارای کمالات می شوند- نیست. مثلًا تسلیم و توکل و رضا و. ..- که ظهورش از آثار مقام نورانیت است- به هر اندازه که در شخص ظاهر شود، برای او مقام و منزلت معنوی بالاتری در بهشت (علاوه بر آن چه به سبب حفظ مقام نورانیت و فطرتش دارد) خواهد بود.

به عبارت دیگر، مقامات و درجاتی که پروردگار به انبیا و اولیا- علیهم السّلام- و تابعان واقعی آن ها در قیامت عطا می فرماید، صرفاً به لحاظ حفظ کمالات و عنایات معنوی و فطری الهی نیست؛ بلکه حفظ و اظهار آثاری که در عالم عنصری و مادّی از لوازم آن کمالات است، نقش جداگانه ای در رسیدن به درجات عالی تر معنوی و آثار بهشتی دارد. مثلًا کسی که قوّه ی شجاعت و سخاوت و ایثار و دیگر صفات نیکو را داشته، ولی موفق به پیاده کردن آن ها نشده باشد، با فرد دیگری که علاوه بر داشتن آن صفات، آن ها را ظهور داده باشد، دارای درجه ی یکسان نیستند و دوّمی، ارزشی فوق اوّلی دارد.[3]

پی نوشت ها:

[1] ر. ك: بحارالانوار، ج 44، ص 223، باب 30.

[2] كامل الزيارات، باب 71، ص 176، از روايت 8.

[3] سعادت پرور، على، فروغ شهادت، 1جلد، احياء كتاب - تهران، چاپ: سوم، 1388 ش.

منبع : فروغ شهادت؛ ص33 , سعادت پرور؛علی