نگاهی به ترجمه های فارسی صحیفه سجادیه

زبور آل محمد(ص)، انجيل آل محمد يا با نام معروف تر، صحيفه سجاديه اثر و يادگار سيد الساجدين حضرت امام علي ابن الحسين(ع) است و در بردارنده 54 دعا مي باشد كه آن حضرت در جلسه اي براي 2 فرزندشان حضرت امام باقر(ع) و زيد  ابن علي(ع) انشاء و امر به كتابت و محافظت از آن نموده اند.
اوامر امام صادق (ع) بر حراست از اين اثر برجسته امام سجاد(ع) از يك طرف و مفاهيم والاي آن در قالب مناجات نامه از سوي ديگر عالمان و انديشمندان شيعي را بر آن داشت تا هر يك به نوبه خود به محافظت و نگهباني از اثر ماندگار بكوشند.
مترجمان و انديشمندان فارسي زيان در اين بين بي شك نقشي كمتر از شيعيان عرب زبان نداشته اند. اين موضوع سبب شده تا از زمان گرد آوري اين مجموعه تاكنون ترجمه هاي بسياري از اثر گرانقدر امام سجاد(ع) به نگارش در آيد كه بسياري از آنها همراه با شرح و توضيحاتی نیز بوده اند.
 
يكي از تازه ترين ترجمه هاي چاپ شده از صحيفه سجاديه كه به همراه مقدمه اي از آيت الله جوادي آملي از علماي برجسته حوزه علميه قم به چاپ رسيده است، شهود و شناخت نام گرفته. اين اثر در 4 جلد به قلم حسن ممدوحي كرمانشاهي نوشته شده و توسط انتشارات بوستان كتاب وابسته به دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم منتشر شده است.

در اين اثر هر فراز از دعاهاي صحيفه سجاديه به صورت جداگانه ذكر شده و ذيل هر فراز ترجمه، شرح و موضوعات مرتبط با آن آورده شده است. در ادامه هر يك از فرازها واژگاني كه به توضيح نياز داشته اند به صورت جداگانه ذكر و در رابطه با آنها توضيح نسبتاً مفصلي ذكر شده است.

اسرار خاموشان شرح ديگري از صحيفه سجاديه است كه به قلم محمد تقي خلجي نگاشته شده است و توسط انتشارات پرتو خورشيد منتشر گرديده است. اين كتاب نیز در 4 جلد منتشر شده است و مجموع صفحات آن به حدود 2 هزار صفحه مي رسد، مترجم و شارح با ديباچه ای در رابطه با دعا کارش را آغاز کرده و در ادامه متن كامل را آورده است. سپس قسمت هايي از متن ذكر و به ترجمه و شرح آن پرداخته شده است.

نويسنده اين كتاب تلاش كرده است نظم و شيوه دعا را كشف و موضوعات مختلف موجود در آن را معرفي كند.

در اين كتاب ذيل هر يك از جملات ذكر شده از صحيفه سجاديه مسايل فلسفي، اجتماعي و سياسي، برخي اشعار، سخناني از ائمه معصومين(ع) و آياتي از قرآن كريم به فراخور موضوع ذكر شده است. در مقدمه اين اثر چنين آمده است: صحيفه سجاديه جامع ترين و وثيق ترين اثر ماندگار و پايدار است، اما تنظيم آن در قالب و قواره دعا و گفت وگو با خداوند در روزگار ستم و بيداد «اموي- مرواني» است؛ كتابي به ظاهر دعا و به باطن هم دعا وهم منبع استناد در شناخت دين و هم متن متقن علمي، فلسفي و عرفاني، سياسي و اجتماعي، اخلاقي و اعتقادي.

با توجه به غناي کتاب گران قدر صحيفه سجاديه برخي فرهنگ نامه هاي موضوعي هم پیرامون آن نگاشته شده است.

يكي از فرهنگ نامه هاي موضوعي فارسي صحيفه سجاديه اثر سيداحمد سجادي با همكاري جمعي از محققان مركز تحقيقات رايانه اي حوزه علميه اصفهان است كه توسط موسسه فرهنگي مطالعاتي الزهرا(س) انتشار يافته است. در اين اثر كه در 3 مجلد عرضه شده است،  9226 عنوان به صورت مدخل گنجانده شده است و در كل شامل 900 موضوع اصلي و 7940 موضوع فرعي مي شود. در اين كتاب ذيل هر يك از عناوين و موضوعات كه بر اساس حروف الفبا تنظيم شده اند،  متن  يا متن هاي مرتبط گنجانده شده و شماره دعا و فراز  دعا آورده شده است. در پايان جلد سوم اين مجموعه نيز ترجمه روان صحيفه سجاديه آورده شده است.

تعداد كل صفحات اين 3 مجلد به حدود 1500 صفحه مي رسد.
همچنین ترجمه صحيفه سجاديه توسط استاد حسين انصاريان اثری زیبا و کم نظیر می باشد که به خوبی محتوا و معانی عمیق و دقیق دعاها و مناجات های امام زین العابدین را در قالب کلام فارسی بیان کرده است. این اثر توسط نشر پيام آزادي، در سال 1380و در 248 صفحه به چاپ رسید.

برخی از دیگر ترجمه های صحيفه سجاديه به شرح زیر است:

ترجمه ساده و روان صحيفه كامله سجاديه زبور آل محمد(ع) از محمدعلي مجاهدي كه توسط انتشارات حضوردر سال 1383 در 416 صفحه به چاپ رسيده است.

ترجمه صحيفه كامله صحیفه سجاديه از جعفر حسيني چاپ دارالثقلين 1380 در 344 صفحه.

ترجمه و شرح صحيفه كامله سجاديه از سيدعلى نقى فيض الاسلام چاپ مركز نشر آثار فيض الاسلام.

ترجمه و شرح و توضيح صحيفه سجاديه از واحد مطالعات  و تحقيقات  اسلامي سازمان  اوقاف، توسط انتشارات اسوه در سال 1381 و در 572.

سجاده عشق: ترجمه اي منظوم از صحيفه سجاديه از ابراهيم ظهرابي جمكراني، توسط انتشارات مشهور، در سال 1385 و در 110 صفحه.

صحيفه سجاديه ترجمه كاظم خلخالى با مقدمه سيدالشهيد محمد باقر الصدر توسط انتشارات كاظمى در سال 1362 در 658 صفحه.

صحيفه سجاديه امام زين العابدين (ع) ترجمه محسن محمودزاده، از نشر محمد، درسال 1381 و در 244 صفحه.

صحيفه سجاديه كامله ترجمه عبدالرحيم عقيقي بخشايشي نشر دفتر نشر نويد اسلام در سال 1381، در 420 صفحه.

صحيفه سجاديه همراه با رساله حقوق ترجمه لطيف راشدي، نشر شركت  چاپ  و نشر بين الملل.

صحيفه سجاديه ترجمه سهراب اسدي تويسركاني، نشر ستايش حور درسال 1384 در 350 صفحه.

صحيفه سجاديه ترجمه رسول اسماعيل زاده، نشر موسسه الهدي، در سال 1382 در 408 صفحه.
 
صحيفه سجاديه ترجمه عبدالمحمد آيتي، از انتشارات صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران(سروش).

صحيفه سجاديه ترجمه محمدمهدي رضايي، از انتشارات اسوه، در سال 1383 در 328 صفحه.

صحيفه سجاديه ترجمه محمود صلواتي، از موسسه  فرهنگي  انتشاراتي  فرهنگ  مردم در سال 1381 در 320 صفحه.
 
صحيفه سجاديه ترجمه جواد فاضل، نشر پارسايان، در 380 صفحه.

صحيفه سجاديه ترجمه مهدي الهي قمشه اي، نشرموسسه انتشاراتي دانش هوشيار، درسال 1384، در 344 صفحه.

صحيفه سجاديه: مجموعه دعاهاي امام زين العابدين(ع) به کوشش عباس قمي و با ترجمه مهدي الهي قمشه اي، از انتشارات وفايي، درسال 1384 و در 352 صفحه.

صحيفه كامله سجاديه ترجمه سيدصدرالدين بلاغي، نشر دارالكتب الاسلاميه، در سال 1380.
 
صحيفه كامله سجاديه ترجمه علي شيرواني، نشر دارالفكر، در سال 1380، در 274 صفحه.

صحيفه كامله: مجموعه ادعيه حضرت امام علي بن الحسين عليهماالسلام ترجمه حيدر جوادي، از انتشارات انصاريان، در سال 1383، در 672 صفحه.

صحيفه كامله ي سجاديه ترجمه حسين استادولي، از انتشارات الهادي در 326 صفحه.

پيشوای چهره برخاک سايندگان، صحيفه سجاديه؛ ترجمه
محمدمهدی فولادوند، نشر سازمان تبليغات اسلامی، در سال 1379، در 419 صفحه.