از دعاهاى امام عليه السلام است به هنگام بامداد و شب:
― سپاس خداى را كه به قدرت خود شب و روز را آفريد
― و به توانائى خويش بينشان فرق گذاشت (هر يك را از ديگرى جدا ساخت، شب را تاريك و روز را روشن گردانيد)
― و براى هر يك از آن دو (نسبت به اوقات و اماكن) پايان معين و مدت معلوم قرار داد
― براى بندگان در آنچه كه آنها را به سبب آن روزى و با آن پرورششان مى دهد هر يك از شب و روز را به همان اندازه (كوتاهى و بلندى) كه از جانب او تعيين گرديده جاى يكديگر مى گمارد
― و شب را براى ايشان آفريد تا از جنبشهاى رنج آور و دشواريهاى خسته كننده ى (روز) بيارامند، و آن را (براى بندگان چون) لباس و جامه گردانيد تا در آن آرام گرفته بخوابند كه آن برايشان آسايش و توانائى است، و تا به سبب آن خوشى و خوشگذرانى يابند (در قرآن كريم «س 25 ى 47» فرمايد: و هو الذى جعل لكم الليل لباسا يعنى و او است خدائى كه شب را براى شما لباس گردانيد)
― و روز را براى ايشان بيناكننده (روشن) آفريد تا در آن فضل و احسان او را بطلبند، و وسيله ى روزيش را به دست آورند، و براى رسيدن به سود كنونى از دنياشان و يافتن (وسائل) سود آينده (سعادت هميشگى) در آخرتشان در زمين او گردش نمايند
― به همه ى اينها حال ايشان را اصلاح و سازگار مى نمايد، و اخبار آنان (اعمال و كردارشان كه از خوبى و بدى آنها خبر مى دهد) را مى آزمايد، و مى نگرد كه اينان در اوقات طاعت (واجب يا مستحب) و در جاهاى واجبات و موارد احكامش چگونه اند (با آنان مانند كسى كه ديگرى را مى آزمايد رفتار مى نمايد ليجزى الذين اساوا بما عملوا و يجزى الذين احسنوا بالحسنى «س 53 ى 31» يعنى) تا كسانى كه با كردارشان بد كرده و آنان كه با رفتار شايسته نيكوئى نموده اند جزاء دهد
― بار خدايا پس براى تو است حمد و سپاس كه صبح را براى ما (به روشنى روز) شكافتى (آشكار نمودى يا آنكه تاريكى صبح را شكافتى و آن را براى ما هويدا ساختى) و به وسيله ى آن ما را از روشنى روز بهره مند گردانيدى، و به جاهائيكه روزيها به دست مى آيد بينا فرمودى، و در آن از پيشامدهاى بلاء و سختيها نگهداشتى
― به صبح درآمديم و همه ى چيزها از آسمان و زمينشان و آنچه در هر يك از آن دو پراكنده ساختى از آرام و جنبنده و ايستاده و رونده ى آن و آنچه در هواء بالا رفته و آنچه در زير خاك پنهان است، به صبح درآمدند در حاليكه همه ملك (در اختيار) تو هستيم
― به صبح درآمديم در پنجه ى (قدرت) تو كه پادشاهى و توانائيت ما را فرامى گيرد، و اراده و خواست تو ما را گردمى آورد، و از روى امر و فرمان تو است كه در كارها دست مى بريم، و در تدبير تو (آنچه بر وفق مصلحت قرار داده اى) رفت و آمد مى نمائيم
― از هر سودى جز آنچه فرمان تو بر آن رفته (آن را آفريده اى) و از هر نيكى جز آنچه بخشيده اى براى ما نيست
― و اين روز (روز) نو آمده و تازه اى است (از اين جمله پيدا است كه اين دعاء را بايد به هنگام صبح خواند، و بيان نشدن لفظ مساء در عنوان بعضى از صحيفه ها اين سخن را تاييد مى نمايد، و با بيان شدن آن در بيشتر از نسخه ها هم منافات ندارد، زيرا مساء پايان روز است چنانكه صباح آغاز آنست، و بنابراين آنچه گفته اند: سزاوار است هرگاه اين دعاء به هنگام شب خوانده شود به جاى اصبحنا در جمله ى نهم و دهم امسينا بگويند، لازم نيست اگر چه طريق احتياط گفتن هر دو قسم است) و آن بر ما گواه آماده اى است، اگر نيكى كنيم با سپاسگزارى ما را بدرود مى نمايد و اگر بدى كنيم با نكوهش از ما جدا خواهد شد (گفته اند: گفتار و گواهى دادن روز به زبان حال است و آنچه در آن واقع مى شود در علم خداى تعالى به منزله ى شهادت و گواهى است، پس سزاوار است مومن گفتار آن را به گوش و دل بشنود و به مقتضاى آن عمل نمايد، و گفته اند: آن از باب تجسم ايام و اعمال در روز قيامت است و حق هم همين است چنانكه روايات بر آن گويا است، و از آن جمله روايتى است كه سيد عليخان «رحمه الله» در شرح صحيفه ى خود از كتاب كافى نقل نموده: حضرت صادق عليه السلام فرمود: روزى نيست كه بر پسر آدم بيايد جز آنكه به او مى گويد: اى پسر آدم من روز نو آمده هستم و بر تو گواهم پس در من نيكو بگو و نيك انجام ده كه روز قيامت براى تو گواهى دهم و پس از اين هرگز مرا نخواهى ديد، بنابراين اگر كسى روزى كار بدى انجام داد و پس از آن پشيمان شد نبايد بگويد: فلان روز، روز بدى بود، چون روز بد نكرده است، و از اينرو است كه از پيغمبر صلى الله عليه و آله «چنانكه سيد نعمت الله جزائرى رحمه الله در كتاب نورالانوار فرموده» روايت شده: لاتسبوا الدهر فان الدهر هو الله «روزگار را دشنام ندهيد كه روزگار خدا است يعنى آن را خدا آفريده است» و اينكه از پيغمبر يا ائمه ى معصومين عليهم السلام رسيده كه از بعضى روزها دورى گزينيد كه آن روز نحس و بد اختر است دلالت دارد بر اينكه دنبال فلان كار نرويد كه انجام آن نيك نيست)
― بار خدايا بر محمد و آل او درود فرست، و نيكى همراه بودن با اين روز را روزى ما گردان، و ما را از بدى مفارقت و جدا شدن از آن بر اثر نافرمانى يا به جا آوردن گناه كوچك يا بزرگ نگهدار (وصف نمودن امام عليه السلام گناه را به كوچك و بزرگ وصف اضافى است مانند بوسيدن زنى كه حرام است بوسيدن او كه گناه كوچك است نسبت به زناى با او و بزرگ است نسبت به نگاه كردن به او، و همچنين است گناهانى كه در اخبار به نام كبائر تعيين شده مانند شرك به خدا و به ناحق ديگرى را كشتن و خوردن ربا و مال يتيم، وگرنه گناه، كوچك و بزرگ نيست، بلكه همه ى گناهان بزرگ است و كوچكى بعضى از آنها نسبت به ديگرى است كه عقاب و كيفر آن بيشتر است، از حضرت صادق عليه السلام روايت شده فرمود: الكبائر، التى اوجب الله عز و جل النار عليها يعنى گناهان بزرگ آنست كه خداى عزوجل در برابر آنها آتش را واجب گردانيده)
― و در اين روز براى ما نيكيها را بيافزا، و از بديها تهى مان ساز، و دو طرف (اول تا آخر) آن را براى ما از ستايش و سپاس و پاداش و اندوخته (براى آخرت) و بخشش و نيكى پر گردان
― بار خدايا زحمت و رنج ما را بر نويسندگان گرامى (فرشتگانى كه اعمال را مى نويسند) آسان گردان، و نامه هاى (اعمال) ما را از حسنات و نيكيهاى ما پر ساز، و ما را نزد آنان به بدى كردارهاى خود رسوا مكن (در قرآن كريم «س 81 ى 10» فرمايد: و اذا الصحف نشرت يعنى و هنگامى كه نامه ها «ى اعمال كه فرشتگان نوشته اند» گشوده شود، عبدالله ابن موسى ابن جعفر عليه السلام گفته: از پدرم پرسيدم آيا هرگاه بنده اراده كند كه گناه يا كار نيكى بجا آورد دو فرشته «كه بر اعمال او گماشته شده اند» علم به آن دارند؟ فرمود: آيا بوى پليد و بوى پاكيزه يكسان است؟ گفتم نه، فرمود: بنده هرگاه اراده ى نيكو نمايد نفس او با بوى پاكيزه بيرون شود، پس فرشته ى سمت راست به فرشته ى سمت چپ مى گويد: درنگ كن كه اراده ى نيكو نموده، و چون آن را بجا آورد زبانش قلم و آب دهانش سياهى «مركب» گردد و آن فرشته آن حسنه را براى او مى نويسد، و هرگاه اراده ى گناه كند نفس او با بوى پليد بيرون آيد، پس فرشته سمت چپ به فرشته ى سمت راست مى گويد: درنگ كن كه اراده ى بدى نموده، و چون آن را بجا آورد زبانش قلم و آب دهانش سياهى شود و آن فرشته آن را براى او ثبت نمايد )
― بار خدايا در هر ساعتى از ساعتهاى اين روز بهره اى از بندگانت و بهره اى از سپاسگزاريت، و گواه راستى از فرشتگانت براى ما قرار ده (توفيق حسنات بما عطا فرما تا فرشته براى ما گواهى دهد، و عرب هرگاه چيزى را بستايد آن را به صدق و راستى اضافه مى نمايد)
― بار خدايا بر محمد و آل او درود فرست، و ما را از (دامهاى شيطان و از هر پيشامدى در) پيش رو و پشت سر و از اطراف راست و چپ و از همه ى جوانبمان نگهدارى كن، نگهدارى كه از نافرمانى تو نگهدارنده و به طاعت و بندگى تو راهنما و براى دوستى به تو بكار برده شود
― بار خدايا بر محمد و آل او درود فرست، و ما را در اين روز و اين شب و همه ى روزهامان توفيق عطا فرما براى انجام نيكى و دورى از بدى و سپاسگزارى از نعمتها و پيروى از سنتها (واجبات و مستحبات) و ترك بدعتها (احداث چيزهائى در دين كه از دين نيست) و امر به معروف (واداشتن بپسنديده: واجب و مستحب) و نهى از منكر (بازداشتن از زشتيها: حرام و مكروه) و حفظ و نگهدارى (اصول و فروع) اسلام، و نكوهش باطل و نادرستى و خوار نمودن آن، و يارى حق و گرامى گردانيدن آن، و راهنمائى گمراه، و كمك ناتوان، و رسيدن به فرياد ستم رسيده
― بار خدايا بر محمد و آل او درود فرست، و اين روز را مباركترين روزى گردان كه ما به آن برخورده ايم، و برترين همراهى كه ما با آن همراه شده ايم، و بهترين وقتى كه (با گفتار و كردار نيك) در آن به سر برده ايم
― و ما را خشنودترين كسان از گروه آفريدگانت كه شب و روز بر آنها گذشته قرار ده، سپاسگزارنده ترين ايشان به نعمتهائى كه عطا كرده اى، و پايدارترين آنها به احكامى كه (به وسيله ى پيغمبرانت) بيان فرمودى، و جلوگيرترين آنان از نهيى كه از آن ترسانيدى (براى آن كيفر قرار دادى)
― بار خدايا تو را گواه مى گيرم و تو بس هستى براى گواهى، و گواه مى گيرم آسمان و زمينت و كسانى از فرشتگان و سائر آفريدگانت را كه در آن دو جا داده اى در اين روز و اين ساعت و اين شب و در اين جايگاه خود به اينكه گواهى مى دهم تو خدائى مى باشى كه جز تو خدائى نيست، توئى بپا دارنده ى عدالت و برابر دارنده ى در حكم و مهربان به بندگان و دارنده ى هر ملك و پادشاهى، و رحم كننده ى به آفريده شدگانت
― و گواهى مى دهم كه محمد بنده و فرستاده و برگزيده از آفريدگان تو است، او را برساندن پيغام خود (به بندگان) واداشتى پس آن را (به مردم) رساند، و به پند دادن به امتش امر فرمودى پس آنها را پند داد
― بار خدايا بر محمد و آل او درود فرست بيش از آنچه بر كسى از آفريدگانت درود فرستاده اى، و از جانب ما به او عطا كن بهترين چيزى كه بر كسى از بندگانت عطا كرده اى، و به او پاداش ده برترين و گرامى ترين پاداشى كه به هر يك از پيغمبرانت از جانب امتش به او داده اى
― زيرا توئى بسيار بخشنده ى نعمت بزرگ، و آمرزنده براى (گناه) بزرگ، و تو از هر مهربان مهربانترى، پس بر محمد و آل او كه (از هر عيب و نقصى) پاك و پاكيزه و نيكان و گراميترين (خلق) اند درود فرست.