حفظ زبان

دركتاب "إحتجاج" مي نويسد:امام همام حضرت حسن عسكري(ع) از نياكان گرامش نقل مي كند كه مي فرمايد:

روزي محمد بن مسلم بن شهاب زهري در حالي كه غمگين و اندوهناك بود خدمت امام سجاد(ع) شرفياب شد.

وقتي امام او را از آن حال ديد فرمود:چرا غمگين و اندوهناكي

عرض كرد:اي فرزند رسول خدا غم و اندهي كه مرا احاطه كرده در مورد حسودان نعمتهاي من وآزمندان خودم است كه به وسيله آنها من آزمايش شدم كساني كه من به آنان نيكي كردم و اميد داشتم كه آنان نيز در حق من نيكي كنند ولي اينك برخلاف پندارم شد :

امام سجاد(ع) فرمود:إحفظ عليك لسانك تملك به إخوانك

زبانت را حفظ كن تا برادرانت را بنده خود كرده و در اختيار خودت قرار دهي

زهري گفت:اي فرزند رسول خدا! من هرچه كه مي توانم با زبانم به آنان نيكي مي نمايم.

امام سجاد(ع) فرمود:هيهات هيهات! إياك و أن تعجب من نفسك بذللك و اياك ان تتكلم بما سيبق الي القلوب انكاره و ان كان عنك اعتذاره فليس كل من تسمعه شرا يمكن ان توسعه عذرا!

هيهات !هيهات ! هر گز عجب وخودپسندي مکن. هرگز سخني را كه دلها آن را نمي پذيرند مگو گرچه بتواني آن را توجيه نموده و عذر بياوري چرا كه نمي تواني هر سخن نامطلوبي را كه مي شنوي با همه عذرت توجيه نمايي.

آنگاه فرمود:يازهري! من لم يكن عقله من آكمل ما فيه كان هلاكه من ايسر ما فيه

اي زهري هركس عقل و خردش از همه چيزش كامل تر نباشد هلاك و نابودي او از هر چيزي آسان تر خواهد بود.

سپسي فرمود:اي زهري آگاه باش برتوست كه همه مسلمانان را به منزله خانواده و خويشان خود بداني بزرگسالان را به منزله پدرت ،كوچكترها را به مزله فرزندت و همسالانت را به مزله برادارنت بداني.در اين صورت دوست داري به كداميك از آنها ستم كني؟و به كداميك از اينان نفرين كني؟و پرده كداميك از آنان را بدري ؟

و اگر شيطان لعين كه خدا لعنتش كند تو را وسوسه كرد و به ان فكر انداخت كه تونسبت به يكي از اهل قبله مسلمانان برتري داري دقت كن و ببين اگر آن شخص از توبزرگتر است بگو :او در ايمان و عمل شايسته از من پيشي گرفته و از من بهتر است .

و اگر آن شخص از تو كوچكتر باشد بگو :من در گناه و معاصي از او پيش گرفته ام بنابر اين او از من بهتر است .

و اگر آن شخص از همسالان تو باشد بگو:من به گناه خود يقين دارم ولي در مورد او ترديد پس چرا يقينم را با شك وترديد كنار بگذارم؟

و اگر ديدي مسلمانان تو را بزرگ مي شمارند و به تو احترام مي نمايد بگو:اين فضل و احساني است كه آنها اظهار مي كنند.

و اگر ديدي كسي از آنان به توستم و تندي مي كند بگو اين گناهي است كه من انجام داده ام.

به راستي كه اگر آنچه گفتم عمل كني خداوند زندگي را بر تو آسان مي كند دوستانت فراوان مي شود و دشمنانت كمتر و برنيكي و احسان آنان خوشحال خواهي شد و و از جفا و ستم آنان ناراحت و متاسف نخواهي گشت.

و بدان گرامي ترين شخص در ميان مردم كسي است كه همواره خيرش به مردم برسد و در عين حال او از مردم بي نياز و پاك دامن باشد و بعد از او گرامي ترين فرد نزد مردم كسي است كه اظهار بي نيازي كند گرچه نيازمند باشد.

چرا كه اهل دنيا همواره به دنبال اموال هستند كه اگر در اين خواسته كسي مزاحم آنان نباشد او را گرامي مي دارند و اگر كسي مزاحم آنان نبوده و بعضي امكانات دنيوي آنها را فراهم نمايد او عزيزتر و گرامي تر خواهد بود.      الاحتجاج:2/51-52