پرسشها و پاسخها، ص: 40

مطلب و بررسی يك يك صفات خدا عملًا اين مطلب را فراموش كرده و دچار اشتباه «تشبيه و قياس» می شويم.

در كلمات بزرگان اسلام اين مطلب زياد ديده می شود كه مردم را از تفكّر در كنه ذات و صفات پروردگار نهی فرموده اند و علّت آن اين است كه عقول ناقص و محدود ما به كنه ذات و صفات او نمی رسد و نتيجه ای غير از تحيّر يا گمراهی ندارد. خداوند در قرآن كريم نيز اين واقعيّت را بيان كرده است:

«وَ يُحَذِّرُكُمُ اللَّهُ نَفْسَهُ» «1»*.

خدا شما را از عذاب خود بر حذر می دارد.

اميرالمؤمنين علی عليه السلام در پاسخ به سؤال های شخصی به او فرمودند:

«ولا تُقَدِّرْ عَظَمَةَ اللَّهِ علی قَدْرِ عَقلِكَ» «2»

. عظمت خدا را محدود به حدّ عقل خود مكن.

امام باقر عليه السلام فرمودند:

«تَكلَّمُوا فی خَلْقِ اللَّهِ ولا تَكلَّمُوا فِی اللَّهِ فانَّ الكَلامَ فِی اللَّهِ لايَزدادُ صاحبَهُ الّا تحيُّراً» «3»

. درباره خلق خدا صحبت كنيد ولی درباره ذات او سخن مگوئيد مسلماً سخن در ذات خداوند حيرت و بهت و تعجب انسان را زياد می كند.

در بعضی از كلمات ائمّه: اين جمله ديده می شود كه:

______________________________
(1) آل عمران (3): 28 و 30.

(2) بحار الانوار: 4/ 278، باب 4 حديث 16؛ توحيد شيخ صدوق: 55، حديث 13.

(3) الكافی: 1/ 92، باب النّهی عن الكلام فی الكيفيّه، حديث 1.