حلال و حرام مالی، ص: 583

خلقت آدم درگير شد، و بعد در كار گمراه كردن آدم و همسر او برآمد، به خاطر گمراه كردن عباد خدا، پروردگار از او تعبير به شيطان كرد.

به نظر قرآن، هر كسی كه در مسير انسان به قصد گمراه كردن قرار بگيرد، يعنی جدا كردن آدم از دين و صراط مستقيم، او شيطان است. ممكن است اسم اصلی او اسم خوبی باشد، چه زن، چه مرد. كار او نشان می دهد كه يك شيطان است. ولی ممكن است اسم او «عبدالرحمان» باشد. ولی چون كار او گمراه كردن مردم است شيطان ناميده می شود.

اسم شناسنامه ای رضاخان، رضا بوده ولی چون جلوی علما را گرفت، حجاب را از بين برد، درِ مسجدها را بست و زمينه گمراه شدن مردم را فراهم كرد، شيطان است.

ممكن است برادر، پدر و پسر آدم، شيطان باشد، اميرالمؤمنين علی عليه السلام می فرمايند:

«الزبير منّا» «1» زبير از ما اهل بيت است. اما تا چه وقت از ما اهل بيت بود، تا زمانی كه پسرش عبدالله بزرگ نشده بود، وقتی اين پسر پست، خائن و هواپرست بزرگ شد، تبديل به شيطان شد، پدر را از راه خدا منحرف كرد و به راه جهنّم كشاند.

تفكر بيشتر مردم بر اين است كه شيطان، همان ابليس است كه با آدم و حوّا درگير شد. در سوره مباركه اعراف خدا می فرمايد:

«يا بَنِي آدَمَ لا يَفْتِنَنَّكُمُ الشَّيْطانُ»

______________________________
(1)- بحار الأنوار: 34/ 289، باب 34؛ «كَانَ عَلِيٌّ عليه السلام يَقُولُ مَا زَالَ الزُّبَيْرُ مِنَّا أَهْلَ الْبَيْتِ، حَتَّی نَشَأَ ابْنُهُ عَبْدُ اللَّهِ فَأَفْسَدَهُ.»