گوشه‏اى از نشانه‏هاى اهل ايمان در روايات

در اين جا لازم است به پاره اى از روايات با ارزش كه در كتاب هاى معتبر و ريشه دار درباره نشانه هاى اهل ايمان ذكر شده ، اشاره كنم ، باشد كه خوانندگان عزيز بهره بيش ترى از اين نوشتار نصيبشان گردد .
هشام بن حكم كه از چهره هاى برجسته ايمان و علم است ، از امام هفتم عليه السلام در حديثى طولانى روايت مى كند كه حضرت امام موسى بن جعفر فرمود عليه السلام :
« يَا هُشَامُ كَانَ أميرُالمُؤمِنينَ يَقُولُ : مَا عُبِدَ اللّه ُ بِشَى ءٍ أَفْضَلَ مِنَ العَقْلِ وَمَا تَمَّ عَقْلُ امرِى ءٍ حَتَّى تَكُونَ فِيهِ خِصَالٌ شَتّى : الكُفرُ وَالشَّرُّ مِنْهُ مَأمُونَانِ وَالرُّشدُ وَالخَيْرُ مِنْهُ مَأمُولاَنِ وَفَضلُ مَالِهِ مَبْذُولٌ وَفَضْلُ قَوْلِهِ مَكْفَوفٌ وَنَصِيبُهُ مِنَ الدُّنيَا القُوتُ لاَ يَشْبَعُ مِنَ العِلْمِ دَهْرَهُ ، الذُّلُّ أحبُّ إلَيهِ مَعَ اللّه ِ مِنَ العِزِّ مَعَ غَيرِهِ وَالتَّوَاضُعُ أحَبُّ إلَيهِ مِنَ الشَّرَفِ يَستَكْثِرُ قَليلَ المَعرُوفِ مِن غَيرِهِ وَيَسْتَقِلُّ كَثيرَ المَعرُوفِ مِن نَفسِهِ وَيَرَى النّاسَ كُلَّهُم خَيراً مِنْهُ وأَنَّهُ شَرُّهُمْ فِى نَفْسِهِ وَهُوَ تَمامُ الاْءَمْرِ ». اى هشام ! اميرالمؤمنين همواره مى گفت : خدا به چيزى برتر از خردورزى و عقل بندگى نشده است و عقل انسانى كامل نمى شود مگر خصلت هاى گوناگونى در او باشد : خطر كفر و شر از ناحيه او در ميان نباشد و هدايت و خير از سوى او توقع رود ، زيادى مالش بذل شود و اضافه سخنش حفظ گردد ، نصيبش از دنيا به اندازه گذران باشد ، در همه روزگارش از دانش سير نگردد ، خوارى در كنار خدا برايش محبوب تر از عزت با غير باشد و فروتنى و خاكسارى نزد او محبوب تر از كبر و خود بزرگ بينى جلوه كند ، خوبى اندك ديگران را بسيار بشمارد و خوبى فراوان خود را اندك به حساب آورد ، همه مردم را بهتر از خود ببيند و خود را از همه بدتر انگارد و اين خصلت ها امورى كامل و جامع است .

راستى چه روايت عالى و متنى با ارزش است ، متنى كه نشان دهنده كمال دين و جامعيت فرهنگ اهل بيت قدس سرهما است ، اوصافى را اين روايت بيان مى كند كه اگر در انسان ظهور كند از او انسانى كامل و منبعى از خير و بركت و موجودى پاك و معنوى به وجود مى آورد ، شرح اين روايت كتابى مستقل مى طلبد و تفسيرى جامع مى خواهد و من ناچارم در اين جا به ترجمه آن اكتفا كنم .