صفاى وجه اللّه‏

قرآن مجید هم همین حرف را مى زند، عارفان عاشق هم مسئله آیینه بودن جهان و پیدا بودن عکس روى یار را از قرآن گرفته اند. قرآن صریحا مى فرماید : « فَاَیْنَما تُوَلُّوْا فَثَمَّ وَجْهُ اللّه ِ »6 ؛ به هر طرفى که بگردید خدا همان جاست:بس که هست از همه سو وز همه رو راه به تو به تو برگردد اگر راهروى برگردد « فَاَیْنَما تُوَلُّوْا فَثَمَّ وَجْهُ اللّه ِ » البته این آیینه ها هم شدید و ضعیف دارند. شدیدترین آیینه هایى که جلال و جمال را به طور کامل مى توانند نشان دهند، وجود مقدّس پیغمبر و ائمّه طاهرین هستند که وقتى از امام باقر مى پرسد که منظور از وجه خدا در آیه چیست؟ چون خودِ خدا که نیست، وجه خداست، وجه اضافه به اللّه است، مثل نور که اضافه به لغت اللّه قرآن است، اللّه نور اللّه « یُرِیدُونَ لِیُطْفِئُوا نُورَ اللّه َ »7 نور اضافه به اللّه است، معلوم مى شود نور غیر از خداست، وجه هم همین طور « وَیَبْقَى وَجْهُ رَبِّکَ »8 مى گوید : یابن رسول اللّه این وجه ربّ چیست؟ حضرت مى فرماید: وجه ربّ ما هستیم، لذا در جامعه کبیره مى خوانیم : «بِکُم عُرِفَ اللّه » هر کس بیاید پیش شما خدا را خوب مى تواند بشناسد، چون خدا را در شما مى تواند ببیند، وقتى ببیند مى شناسد، عاشق مى شود، وقتى عاشق شود، حرکت مى کند، وقتى حرکت کرد، همه موجودیّت او حرکت مى کند : آینه خان جهان او بر همه روبه روست. این یک آیینه.آفاق آیینه منعکس کننده جمال، جلال، صفات و علم و حکمت هستند، اما قرآن مجید مى فرماید: عده اى هستند که رویشان را برمى گردانند که در این آیینه او را ننگرند : « وَمَا تَاْتِیهِم مِنْ ایَهٍ مِنْ ایَاتِ رَبِّهِمْ اِلاَّ کَانُوا عَنْهَا مُعْرِضِینَ »9 مسئله توبه هم بیش از روبرگرداندن نیست. به بندگان من بگو : « قُلْ یَا عِبَادِىَ الَّذِینَ اَسْرَفُوا عَلَى اَنفُسِهِمْ ...»10 ؛ اى مردمى که روى نفس را از تماشاى من برگرداندید و نفس شما اعراض از دیدن من کرده، برگردید مرا ببینید، چشمتان را از من نبندید، روى نفس را از من برنگردانید، این مدتى هم که رویتان را برگردانده بودید و مرا تماشا نمى کردید، « لاَ تَقْنَطُوا مِن رَحْمَهِ اللّه َ ...»11 از این که برگردید ناامید نباشید، نگویید که اگر برگردیم دیگر او را نمى بینیم، چرا مى بینید : « اِنَّ اللّه َ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعاً »12 ؛ من همه تاریکى ها و ظلمات هایتان را وقتى برگردید در روشنایى کامل قرار دهم. در روشنایى کامل، جمال یار از آفاق پیداست.آن گاه گنه کاران حرفه اى که توبه مى کردند، به دلیل توبه واقعى شان حرف هاى بسیار عجیبى مى زدند، مطالب بسیار بلندى مى گفتند، عالى حرف مى زدند.