غیرت ناشى از معرفت

امام صادق علیه السلام مى‏فرماید : در یکى از جنگ‏ها، تعدادى از دشمنان اسیر شدند. رسول خدا صلی الله علیه و آله به این اسیران پیشنهاد کرد که اسلام آورند ؛ اما آنان نپذیرفتند. پیامبر صلی الله علیه و آله پیشنهاد فدیه داد ؛ ولى باز آنان قبول نکردند. پیغمبر صلی الله علیه و آله وقتى لجاجت آنان را دید، دستور داد که همه آنان را بکشند. چند نفرى را گردن زدند و نوبت به جوانى رسید. پیغمبر صلی الله علیه و آله دستور داد او را نکشند. پس از آن که همه کشته شدند، جوان نزد پیامبر صلی الله علیه و آله آمد و گفت : چه فرقى بین من و دوستانم بود که آنان را کشتى و مرا نکشتى؟پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود : وقتى که نوبت به تو رسید، جبرئیل بر من نازل شد و گفت : خدا مى‏گوید : این جوان را نکشید. جوان گفت : چرا؟ پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود : پروردگار به من گفت : این جوان چند خصلت پسندیده دارد، خصلت‏هایى که برخاسته از معرفت و ارزشمند هستند. جوان پرسید : آن خصلت‏ها چیست؟حضرت فرمود : یکى از خصلت‏هاى تو این است که درباره ناموست، انسان باغیرتى هستى و این ناشى از معرفت تو است.آرى، همه زنان و دختران ما ناموس اسلام، قرآن و ناموس حقند. پیغمبر صلی الله علیه و آله مى‏فرماید :« الخَلْقُ عِیالُ اللّه‏ »8.مردم عیال پروردگارند. قال الصادق علیه السلام : « انّ اللّه‏ تبارک وتعالى غَیُور یُحِبُّ کُلَّ الغَیُور »9 .خداوند غیرتمند است و انسان باغیرت را دوست دارد. نقل است هنگامى که اسراى کربلا را به شام بردند، یزید از مامورانش پرسید : این زنان و کودکان، در مسیر کربلا تا این جا چه رفتارى داشتند؟ مامورانش گفتند : در این چهل منزل، آنان حتى یک بار هم به ما نگاه نکردند، با ما حرف نزدند، از ما چیزى نخواستند و ما حتى چهره دختر دو ـ سه ساله آنان را ندیدیم و نماز و گریه شبانه‏شان قطع نشد.خصلت دوم تو این است که جوان راست‏گو و درست‏کارى هستى و ظاهر و باطنت یکى است. خداوند فرموده است که جوانى که دروغ نمى‏گوید، مورد لطف پروردگار است و خدا تو را به علت راستگویى دوست دارد.

خصلت سوم تو این بود که جوان شجاعى هستى و خداوند از انسان ترسو نفرت دارد.خصلت چهارم تو این است که انسان بخشنده‏اى هستى.و سرانجام، خصلت پنجم تو این است که تو جوان بامعرفتى هستى و همه خصوصیات نیک و پسندیده تو، به علت همین معرفت است.«فَمَن یَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّهٍ خَیْراً یَرَهُ * وَ مَن یَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّهٍ شَرًّا یَرَهُ »10.پس هرکس هم‏وزن ذره‏اى نیکى کند ، آن نیکى را ببیند و هرکس هم‏وزن ذره‏اى بدى کند ، آن بدى را ببیند .