شرائط استجابت دعا چیست؟

 در رابطه با اجابت دعا نيز بايد بدانيد كه خداوند هرگز دست رد به سينه بنده مؤمن خويش نمي زند، ليكن استجابت دعا شرايط و ويژگيهايي دارد كه بايد با نگرشي دقيق و ريزبينانه به آنها توجه نمود. برخي از آن امور عبارت اند از :
1) شرايط مناسب روحي دعا كننده، از قبيل تضرع و تواضع در مقابل پروردگار.
2) مصلحت بودن تحقق خواسته شخص دعا كننده، چرا كه در بسياري از موارد، تحقق آن خواسته براي شخص سودمند نيست، مثلاً رسيدن به مقام يا امكاناتي خاص، نه تنها به نفع او نيست بلكه ممكن است مايه دوري او از ايمان و تقوا گردد. از اين رو قرآن مجيد فرموده است: {عَسي  أَنْ تَكْرَهُوا شَيْئاً وَ هُوَ خَيْرٌ لَكُمْ وَ عَسي  أَنْ تُحِبُّوا شَيْئاً وَ هُوَ شَرٌّ لَكُمْ}. نگارنده شخص نابينايي را مي شناسد كه مي گفت براي بازيابي بينائي خويش شديداً به حضرت ثامن الحجج علي بن موسي الرضا(ع) متوسل گرديده و خود را به پنجره فولادين بستم، شبانگاه آن حضرت را در رؤيا ملاقات نمودم، آن حضرت فرمودند: «مصلحت نيست كه بينا شوي و اكنون اين وضعيت به صلاح توست».
3) فرا رسيدن زمان و شرايط مناسب براي تحقق مطلوب.
4) اخلاص در نيت و انقطاع كامل به خداوند، چرا كه عطايا به اندازه نيت وا خلاص در آن، سرازير مي شوند و در كلام حضرت امير(ع) در نهج البلاغه آمده است : ان العطية علي قدر النية
5 معقول بودن خواسته انسان.
6) اقدام براي رسيدن به نتيجه و به كارگيري ساير عوامل طبيعي نقش دارنده متناسب با سنن الهي در نظام خلقت.
7) از طرفي خداوند گاهي اجابت مطلوب انسان را به عللي كه صلاح مي داند و بر ما پوشيده است به تأخير مي اندازد، يا آن را به گونه اي ديگر تبديل مي نمايد و در واقع به شيوه بهتري اجابت مي شود، بدون آن كه ما بدانيم. لذا در دعاي افتتاح است كه هرگاه خواسته ام را تأخير افكني بر تو عتاب مي ورزم در حالي كه چه بسا در اين تأخير مصلحت است كه تو مي داني و من از آن بي خبرم {Hو ان ابطاعني عتبتك بجهلي و لعل الذي ابطأعني هو خير لي لعلمك بعاقبة الامور
8) نكته مهم ديگر اين كه، استجابت دعا، معناي بسيار عميقي دارد ولي غالباً برداشتهاي عموم با مفهوم شگرف آن ناسازگار است، ما همواره خيال مي كنيم كه اگر دقيقاً همان را كه ما طلب مي كنيم در همان زمان و با همان شرايطي كه مي خواهيم عمل شود دعايمان اجابت گرديده، در حالي كه چه بسا همين پاسخ نيافتن ما اجابت از سوي خدا باشد، يعني خداوند منان با طول دادن اجابت، ما را بيشتر به حالت انابه و تضرع در درگاهش نگه مي دارد و اين لطف بزرگي است كه به اين وسيله ارتباط عبد با معبود حفظ مي گردد و در پي آن الطاف بي شمار ديگري نصيبش مي شود. چنانچه در روايت است كه خداوند از بس صداي مناجات بنده مؤمن را دوست دارد، در انجام خواسته اش تأخير مي نمايد تا او بيشتر در درگاه خدا استغاثه كند و با او رابطه داشته باشد.
9) نيز اگر به دلايلي خواسته انسان به هيچ وجه در اين دنيا اجابت نشود، خداوند به جاي آن در قيامت نعمتهاي بسيار افزون تري عطا مي كند، بطوري كه ديگران آرزو مي كنند ايكاش خواسته هايشان در دنيا اجابت نشده بود و هم اكنون از آن مواهب بيشمار بهره مند مي شدند.