لفظ طهارت در حديث حضرت صادق عليه السلام لفظ عامى است و همان طور كه از اصل روايت استفاده مى شود و خود حضرت صادق عليه السلام توضيح مى دهند ، منظور از طهارت در آيات قرآن و روايات هر دو نوع از طهارت است : طهارت ظاهرى و طهارت باطنى ، طهارت و بهداشت جسم و طهارت و بهداشت روح و روان و به نظر مى رسد كه در اين زمينه گفتار بيشترى لازم است ، تا مطالعه كنندگان به اين واقعيت آگاه شوند كه اسلام به بهداشت جسم و جان چقدر اهميت داده است .
طهارتى كه در جسم و جان اسلام منظور دارد ، گاهى با آب ، زمانى با غسل ، وقتى با تيمم و در مرحله اى با تقوا و در جايى با پرهيز غذايى و در موردى با ترك گناه و در مرتبه اى با توجه به دستورهاى طبى نسبت به آب و هوا و غذا و در قسمتى با روزه و در جانبى با اجراى فرائض براى انسان حاصل مى شود و نيز مراعات حسنات اخلاقى و دورى از رذايل دو عامل بسيار مهم براى بهداشت روح و تزكيه نفس است . يكى از نويسندگان گذشته ، در جزوه اى كه فعلاً در گوشه بعضى از كتابخانه ها است و از دسترس مردم خارج است ، ده اصل در بهداشت جسم و تن و ده اصل در بهداشت نفس و روح ذكر مى كند كه خلاصه هر يك از ده اصل از نظر شما مى گذرد ، تا دورنمايى از دو بهداشت بر اساس قرآن و روايات و مسائل علمى در اختيار شما قرار بگيرد و در ضمن مطالب آن جزوه از زواياى فراموشى خارج گشته و با خواندن و عمل به آن ثوابى به روح نويسنده آن برسد .
منبع : برگرفته از کتاب عرفان اسلامی استاد حسین انصاریان
