از علل بسيار مهم و پرارزشى كه در زيبايى باطن نقش بسزايى دارد و در سالم سازى حالات و حركات سهم قابل توجهى را داراست ، حسن خلق است ، كه پيامبر بزرگ اسلام از آن تعبير به برگ درخت دين كرده است .درخت ظاهرى در صحرا و باغ در پايان فصل خزان و در دل زمستان به خاطر اين كه عريان از لباس سبز رنگ خود است ، نه اين كه زيبايى ندارد بلكه به هر نظرى و به هر چشمى زشت مى نمايد . بخش عمده اى از زيبايى درختان در ارتباط با برگ هاى سبز رنگ آنهاست. برگ هايى كه با شكل هاى گوناگونش نظرها را جلب مى كند و در دل هر بيننده اى شادى مى آفريند و به باغ و صحرا نشاط مى دهد و چهره ى طبيعت را در فصل بهار و تابستان به زيباترين مرحله مى آرايد .انسان اگر از حسنات اخلاقى عريان باشد باطنش در نظر ملكوتيان و در چشم صاحبان بصيرت بسيار زشت مى نمايد . بويژه اگر شكل هاى مهيب و زشتى مانند حسد ، بخل ، كينه ، حرص ، كبر ، غرور ، ريا و . . . چهره ى باطن را پوشانده باشد كه در اين صورت قيافه ى باطن از قيافه ى هر جن و ديوى و از چهره ى هر حيوانى زشت تر و بدنماتر خواهد بود !اين كه در قرآن آمده گروهى را به صورت بوزينه و خوك درآورديم(1) ، و در روايات آمده كه بعضى از مردم در قيامت به صورت حيوانات محشور مى شوند ، و در گفتارى از حضرت سجّاد (عليه السلام) آمده كه مردم در زمان ما شش طايفه اند : شير ، گرگ ، روباه ، سگ ، خوك ، گوسفند(2) . بيان همين واقعيت و توضيحى از زشتى باطن آنهاست .تواضع ، خشوع ، خضوع ، مهرورزى ، قناعت ، كرامت ، صدق ، فرو خوردن خشم ، انفاق ، جود ، سخاوت و . . . حقايقى هستند كه چون در باطن جلوه كنند و از افق قلب طلوع نمايند ، آنچنان باطن را مى آرايند كه بهشت با همه ى زيبايى اش مشتاق ديدار انسان مى شود ; چنان كه پيامبر در روايتى فرموده است :اشتاقَتِ الجَنَّةُ إلى أربَع مِن النِساءِ : مريمُ بِنتَ عِمران ، وآسِيةَ بِنت مُزاحم زوجةُ فِرعَون وَهِى زوجةُ النَّبىّ فى الجَنّةِ ، وَخديجةَ بنتَ خُويلدِ زوجةُ النَّبىِّ فِى الدُّنيا وَالآخِرةِ وَفاطِمةَ بنت محمّد.بهشت مشتاق چهار زن است : مريم دختر عمران ، آسيه دختر مزاحم همسر فرعون و او همسر پيامبر در بهشت است ، خديجه دختر خويلد همسر پيامبر در دنيا و آخرت و فاطمه دختر محمد .دارندگان محاسن اخلاقى و حسنات باطنى كه در قرآن مجيد از آنان تعبير به محسنين(2) شده است به خاطر اين كه حركات و اعمالشان از باطن زيبايشان كسب زيبايى مى كند ، محبوب خدا و خلق خدايند .( واللهُ يُحِبُّ الُْمحْسِنِينَ ) .و خدا نيكوكاران را دوست دارد .پيامبر و امامان معصوم نسبت به دارندگان حسنات اخلاقى اعلام محبت كرده اند.
بر گرفته از کتاب زیباییهای اخلاق استاد حسین انصاریان
