در روایات متعدد و اخبار بسیارى آمده هنگامى که حضرت امام حسین علیهالسلام به شهادت رسیدند و چراغ هدایت شکسته و کشتى نجات به دریاى خون نشست آسمان گریست و خون بارید و خورشید شفقگون شد و عالم وجودچهره، عزادار به خود گرفت.
آنچه فراروى شماست مختصر توضیحى است بر چگونگى عزادارى عالم وجود از انسان و جن و ملک وحیوانات و گیاهان و جمادات.
نخست باید گفت که تمام ذرات این عالم حتى جمادات داراى درک و شعورند خاصیت اثرپذیرى و اثر بخشى دارند و این مطلب از جهت علمی، مسلم و از جهت آیات و روایات نیز روشن است به عنوان نمونه همین ضبط صوت یا فیلم و عکس، داراى گیرندگى و فرستندگى هستند که صوت یا تصویر را بر روى خود جذب نموده و در شرائط خاصى تحویل میدهند یا سلولهاى هوا طورى هستند که وقتى صدایى از انسان یا هر چیز دیگر تولید میشود آن را میگیرند و به یکدیگر تحویل میدهند و تا آنجا که صدا میرسد دائماً دستهاى سلولها،صوت را میگیرند و به سلولهاى بعدى میسپارند که اگر این حالت گیرندگى و فرستندگى در سلولهاى هوا وجود نداشت هرگز صداى ما به هیچ جا نمیرسید و اصلا صوت تولید نمیشد.
دانشمندان گویند: تمام صداهاى تولید شده، در هوا موجودات و حتى اگر انسان بتواند دستگاهى بسازد که قابلیت گرفتن و انعکاس صوت را داشته باشد میتواند تمام صداها و کلمات و صحبتهایى را که قرنها پیش اتفاق افتاده است بگیرد و منعکس کند زیرا تمام آن اصوات در وجود هوا موجود و محفوظ و مضبوط است. و ذرات هوا آنها را در دل خود نگه داشته است. بنابراین جمادات نیز در میزان خودشان درک و فهمى دارند لکن اگر انسان دیده حق بین و ملکوتى داشته باشد میتواند بدون هیچ وسیلهاى صداهاى ضبط شده بر جمادات را بشنود. آنان این صداها را درک کرده و بعد پس میدهند.
در آیهشریفه قرآن نیز به این حقیقت اشاره شده است:« تُسَبِّحُ لَهُ السَّمَاوَاتُ السَّبْعُ وَالأَرْضُ وَمَن فِیهِنَّ وَإِن مِّن شَیْءٍ إِلاَّ یُسَبِّحُ بِحَمْدَهِ وَلَـکِن لاَّ تَفْقَهُونَ تَسْبِیحَهُمْ »
آسمانهاى هفتگانه و زمین و کسانى که در آنها هستند همه تسبیح او میگویند و هر موجودى تسبیح و حمد او میگوید ولى شما تسبیح آنها را نمیفهمید.»
آری!کسانى که پردههاى حجاب دنیوى نمیتواند در برابر چشمان آنان مانعى ایجاد نماید به دیدهاى ملکوتى میبینند آنچه را دیگران در نمییابند و میشنوند آنچه را دیگران درک نمیکنند.
حضرت امام صادق علیهالسلام میفرماید: « انّا لنرى انّ تنقض الجدار هو تسبیحه »
« ما میبینیم صدایى که از شکاف دیوار بلند میشود همان تسبیح اوست»
قرآن کریم: « أَلَمْ تَرَأَنَّ اللَّهَ یُسَبِّحُ لَهُ مَن فِى السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَالطَّیْرُ صَافَّاتٍ کُلٌّ قَدْ عَلِمَ صَلَاتَهُ وَتَسْبِیحَهُ »
« آیا ندیدى تمام آنان که در آسمانها و زمینند براى خدا تسبیح میکنند و همچنین پرندگان به هنگامى که به فراز آسمان بال گستردهاند؟! هر یک از آنها نماز و تسبیح خود را میداند»
چنانچه از این آیه شریفه استفاده میشود هر چیز تسبیح خدا میگوید حتى پرندگان و حتى براى آنان نمازى هست که خوب بدان آگاهند، به ذکر خدا و نماز مشغول میشوند.
حضرت اما صادق علیهالسلام میفرماید: « رسول خدا صلى الله علیه و آله نهى فرمودند از اینکه در صورت چهارپایان داغ و علامت گذارى کنند یا با تازیانه به صورت آنان بزنند چرا که آنان تسبیح خدا و حمد الهى بجا میآورند.»
و نیز آن حضرت فرمودند: «هیچ پرندهاى در دریا یا خشکى شکار نمیشود و هیچ حیوان وحشى صید نمیگردد مگر اینکه تسبیح گفتن خویش را ضایع نموده است.»
البته گاهى به اعجاز، گوش دیگران نیز صداى تسبیح و حالت ملکوت اشیاء را میشنود و درک میکند. چنانچه از ابن عباس نقل شده که فرمانروایان حضرموت بر نبى اعظم اسلام صلى الله علیه و آله و سلم وارد شده گفتند: چگونه بدانیم تو رسول خدایی؟ آن حضرت یک کف از سنگریزهها برداشته فرمودند:اینها شهادت میدهند که من فرستاده خدایم در آن هنگام سنگریزهها در دست حضرت، تسبیح گفته و شهادت به رسالت آن جناب دادند.
قرآن کریم درباره سنگها چنین میفرماید: «... وَإِنَّ مِنَ الْحِجَارَهِ لَمَا یَتَفَجَّرُ مِنْهُ الأَنْهَارُ وَإِنَّ مِنْهَا ... وَإِنَّ مِنْهَا لَمَا یَهْبِطُ مِنْ خَشْیَهِ اللّهِ »
« پارهاى از سنگها میشکافد و از آن نهرها جارى میشود و پارهاى ... و پارهاى از خوف خدا ( از فراز کوه) به زیر میافتد.»
آری! سنگها نیز فهم و درکشان به حدى است که از عظمت پروردگار خویش، خائف و هراساناند.
پس اکنون اگر در تاریخ آمده که جمادات در هنگام شهادت سید شهیدان علیهالسلام گریستند جاى تعجب و انکار نیست که آمده:چون شمر لعین سر مطّهر از بدن حضرتش جدا ساخت زمین لرزید و آسمانها تاریک شد و قطراتى از خون بارید و منادى از آسمان ندا کرد: به خدا قسم امام فرزند امام کشته شد به خدا قسم حسین بن على بن ابیطالب کشته شد پس غبار غلیظ سیاهى برخاست که باد سرخ به همراه داشت. هیچ چشمى و اثرى در آن دیده نمیشد. لشگریان گمان بردند عذاب نازل شده، ساعتى اوضاع،اینگونه بود و سپس رفع شد.
در خبرى آمده: « لما قتل الحسین علیهالسلام مطرت السماء مطراً کالدم احمرت منه البیوت و الحیطان »
« هنگامى که (حضرت امام) حسین علیهالسلام کشته شده آسمان بارانى چون خون بارید که خانهها و دیوارها به وسیله آن سرخ شد.»
در خبرى دیگر آمده: « انّ الشّمسَ کانت حَمراء کانَّها دم عبیط»
«خورشید چنان قرمز گشت که گویى خون تازه است»
و در روایتى دیگر: « انّه لمّآ مضی الحسین بکت علیه السموات السبع و ما فیهنّ و الارضون السبع و ما فیهنّ و ما بینهنّ و ما ینقلب فی الجنه و النار من خلق ربنا و مایری و ما لایری الا البصره و دمشق و آل عثمان »
« آن هنگام که حسین(علیهالسلام) به شهادت رسید هفت آسمان و آنچه در آن است و زمینهاى هفتگانه و هرچه در آنهاست و آنچه مابین آسمانها و زمین است و هر آفریده خدا در بهشت و جهنم و آنچه دیده میشود و آنچه دیده نمیشود بر او گریستند مگر بصره و دمشق و آل عثمان»
آری! غیر از این سیه روزان وارونه بختان که به کشتن عزیز پیامبر، شادمان بودند، همه چیز محزون و گریان بود.
البته باید توجه داشت که گریه هر چیزى به حسب حال و میزان خود آن چیز است. گریه جنّ و پرندگان و وحوش و هرچه چشم بینا دارد مانند گریه انسان است چنانچه در روایات آمده: « بکت الانس والجنّ و الطیر و الوحوش علی الحسین بن علی علیهالسلام حتی ذرفت دموعها»
« انس و جن و پرندگان و حیوانات وحشى بر حسین بن على علیهماالسلام گریستند که اشکهاشان جارى شد.»
امیرالمومنین علیهالسلام میفرماید: « پدر و مادرم فداى حسین که در پشت کوفه کشته میشود. به خدا قسم گویا میبینم که وحوش،گردنهاى خود را بر قبر او کشیده و انواع حیوانات وحشى بر او گریه و عزادارى میکنند تا صبح شود پس اکنون که چنین است مبادا شما جفا کنید»
از روایات چنان مینماید که فرشتگان نیز گریه میکنند ولى به گونهاى لطیفتر و نورانیتر و حوریان و غلامان عالم قدس نیز چنیناند.
و جهنم نیز گریست: « فتزفر جهنّم زفره»
« جهنم چنان شعله ور شد که اگر خازنین آن مهیا نبودند و درهاى آن را محکم نگاه نمیداشتند دود و سیاهیش اهل دنیا را در کام خود میکشید و آنان را میسوزاند.»
ترسم جزاى قاتل او چون رقم زنند یکباره بر جریده رحمت قلم زنند
و گریه دریاها به متلاطم شدن و بالا گرفتن امواج سهمگین آن و خورشید و ماه و ستارگان به خسوف و گرفتگى و سرخ فام شدن است و هر چیز به حساب خود گریه بر عزیز زهرا داشته و دارد.
پس اى عزیز !بیا تا ما از جمادات و وحوش بیابان کمتر نباشیم بیا تا همسان با ذرات عالم وجود و هماهنگ با تمام آفرینش شویم. مبادا در ایام شهادت عزیز فاطمه علیهاالسلام حال ما حال انسانهاى بى درد و مهر و عاطفه و احساس باشد. نکند ما نیز چون آل امیّه و دودمان عثمان در ایام سوگوارى امام زمان علیهالسلام مشغول تفریح و جشن و پایکوبى و سرور و شادمانى باشیم مبادا در این روزها و شبها به جاى نواى ملکوتى نوحه و صداى رثاء از خانهها و اتومبیلهامان صداى موسیقى و آواز آوازهخوانان برخیزد. که روز ظهور وارث عاشورا و کربلا و آخرین یادگار حضرت زهرا علیهاالسلام در پیشگاهش سرافکنده و شرمسار باشیم و در روز واپسین که خوبان زیر لواى شفاعت رسول الله صلى الله علیه و آله و در سایه پرچم حضرت على مرتضى علیهالسلام صف کشیدهاند ما در صف سیه بختان بنى امیه و بنى امیه صفتان قرار گیریم، به خداى بزرگ پناه میبریم.
خداوندا از تو کمک میطلبیم ما را توفیق عنایت فرما که از گریه کنندگان بر عزیز شهید کربلا و مظلومین آل رسول و ذریه پاک بتول علیهمالسلام باشیم و آنچه براى بهترین عزاداران و نوحه سرایان او مقرر فرمودهاى از کرم و احسانت به ما نیز عطا فرما!
« اللهّم عجّل لولیک الفرج واجعلنا من خیر شیعته و انصاره بحقّ محمّد و آله الطاهرین »