پس از حادثه كربلا، عبدالله بن زبير در مكه قيام كرد، ولي حجاج بن يوسف اين پايگاه را فتح كرده و تحت استيلاي بني اميه در آورد، اما پس از چندي از مراكز تبليغات علويان و عباسيان بر ضد بني اميه گرديد، كه سرانجام قبيله سفيان را برانداختند.
در دوره بعد، مكه پايگاه علويان عليه بني عباس گرديد و نخستين مدعي خلافت از علويان محمد نفس ذكيه بود، كه در مدينه قيام كرد. پس از شهادت امام صادق (ع) در 148 هجري علويان به دوازده امامي و هفت امامي تقسيم شدند.
كار علويان در يمن پيشرفت كرد. در اواخر قرن دوم هجري علويان در عربستان غربي دست به قيام زدند و مدعياني ازميان آنان برخاستند. در يمن، ابراهيم از اعقاب امام صادق (ع) قدرتي يافت. در خراسان مامون براي خفه كردن وجلب رضايت علويان امام رضا (ع) را از مدينه به خراسان آورد و به ولايت عهدي خود منصوب كرد.
در سال 266 هجري شيعيان اسماعيلي به سبط نفوذ خود در سواحل خليج فارس و يمن پرداختند. در سال 280 هجري، يحيي بن حسين نخستين امام زيدي ظهور كرد. در سال 286 هجري فرقه اسماعيليه در شرق عربستان به وجود آمد و به رياست جنابي قرمطي و فرزندش، دولت نيرومندي تشكيل دادند و به قرامطه معروف شدند.
قرامطه در سال 317 وارد مكه شدند و برقسمت اعظم شبه جزيره عربستان مسلط شدند. امروزه اثري از آيين قرمطي به چشم نميخورد و شيعيان قطيف و احساء كنوني كه گاه قرمطي شمرده مي شوند، دوازده امامي يا شيخي هستند.
در اواسط قرن چهارم هجري خانداني از سادات حسني معروف به خاندان «موسوي» منصب شريفي مكه را داير كردند كه در حدود هزار سال دوام يافت. با ضعف قدرت شرفاي مكه، خاندان صليحي كه تحت تبعيت رسمي فاطميان مصر بر يمن فرمان مي راندند در سال 455 منصب شريفي را در خاندان هاشمي قرار دادند.
در سال 598 يكي از علويان حسني به نام قتاده بن ادريس از ينبع به مكه رفت و سلسله شرفاي متاخر مكه را تاسيس نمود.
وي در سال 617 درگذشت و يوسف، آخرين فرمانرواي ايوبي در يمن، مكه را گرفت.
در سال 1331 حسين بن علي شريف مكه خود را خليفه مسلمانان خواند، اما در جنگي كه بين او و عبدالعزيز بن سعود در گرفت، حسين بن علي مغلوب شد و از سال 1351 هجري عربستان به دست سعوديها افتاد.
شانه هاي زخمي عاشورا در عربستان
1ـ به علت حاكميت فرقه وهابيت در اين كشور، شيعيان به صورتي مخفي در خانه هاي خود عزاداري مي كنند. البته در مناطقي كه اكثريت با شيعه است (مناطق شرقيه) شيعيان از آزادي عمل بيشتري برخوردارند و در مساجد و تكايا به عزاداري ميپردازند، ولي امكان رفتن به ميادين و خيابانها را ندارند.
2ـ آمار رسمي و دقيقي از تعداد شيعيان در دست نيست، ليكن حدود دو ميليون نفر تخمين زده مي شوند.
3ـ به علت وجود جو اختناق، عزاداري به صورت سنتي برگزار مي گردد.
4ـ علماي درباري وهابي هر چند گاه با صدور فتاوي و نشر كتب مختلف به صورت دائم با عقائد شيعه به ويژه با عاشورا و عاشورائيان به مخالفت برخاسته اند، حتي اخيراً مفتي عربستان «بن باز» حكم گرفتن روزه در روز عاشورا را صادر كرده است. به علاوه اين روز را نيز به علل واهي ومتعلق به امم گذشته (مثلا نجات يافتن حضرت موسي از دريا) جشن مي گيرند.
5ـ در مناطق شيعه نشين مراكزي به نام اهل بيت، نظير فاطميه و حسينيه وجود دارد، كه آمار دقيقي از آنها در دست نيست.
نويسنده: سيد حسن احمدي نژاد
