مصاديق گفتار نيك‏

قرآن مجيد مصاديق قول نيك را به اينصورت بيان ميكند:

قول حق، قول صدق، قول عدل، قول حسن، قول احسن، قول كريم، قول لين، قول ايمان، قول سديد، قول معروف، قول بليغ، قول ميسور.

1- وَ اللَّهُ يَقُولُ الْحَقَّ وَ هُوَ يَهْدِي السَّبِيلَ:

و خدا همواره حق ميگويد و راه درست و راست را با حق گوئى اش به شما مينماياند.

2- أُولئِكَ الَّذِينَ صَدَقُوا:

آنان كه به ايمان به خدا و روز قيامت و فرشتگان و قرآن و پيامبران آراسته اند، و مال و ثروتشان را به خويشان، يتيمان، درماندگان، در راه ماندگان، سائلان، و آزادى بردگان ميدهند، و نماز بپا ميدارند و زكات ميپردازند و وفادار به پيمان اند، و شكيباى در تهيدستى و بيمارى وجنگ اند در ادعاى مؤمن بودن راست ميگويند.

3- وَ إِذا قُلْتُمْ فَاعْدِلُوا وَ لَوْ كانَ ذا قُرْبى :

در هنگام سخن گفتن سخن به عدالت گوئيد هر چند درباره خويشانتان باشد.

4- وَ قُولُوا لِلنَّاسِ حُسْناً:

و با مردم با خوش زبانى و كلام نيك سخن گوئيد.

5- وَ مَنْ أَحْسَنُ قَوْلًا مِمَّنْ دَعا إِلَى اللَّهِ:

و خوش گفتارتر از كسى كه مردم را به سوى خدا دعوت كند كيست.

6- قُلْ لَهُما قَوْلًا كَرِيماً:

و با پدر و مادر سخنى شايسته و بزرگوارانه بگو.

7- فَقُولا لَهُ قَوْلًا لَيِّناً:

اى موسى و هارون با فروعون براى دعوتش به سوى خدا سخنى نرم بگوئيد.

8- قُولُوا آمَنَّا بِاللَّهِ:

گفتارى صادقانه در جهت ايمان داشته باشيد، به حقيقت بگوئيد به خدا ايمان آورديم.

9- يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ قُولُوا قَوْلًا سَدِيداً:

اى اهل ايمان تقواى الهى پيشه كنيد و سخن به درستى و صواب گوئيد.

10- وَ قُولُوا لَهُمْ قَوْلًا مَعْرُوفاً:

با سبك مغزان به صورتى شايسته و پسنديده سخن گوئيد.

11- وَ قُلْ لَهُمْ فِي أَنْفُسِهِمْ قَوْلًا بَلِيغاً:

و با دشمنان خدا و دشمنان مؤمنان و در رأس آنان منافقان سخنى رسا كه در دلشان اثر كند بگوى.

12- فَقُلْ لَهُمْ قَوْلًا مَيْسُوراً:

با فقيران و تهيدستان به هنگامى كه قدرت كمك به آنان را ندارى سخنى آسان و اميدواركننده بگوى.

اگر گفته هاى روزمره انسان از مصاديق اين دوازده صورت باشد گفته اى نيك و مقبول حضرت حق، و سبب پاداش است، و گفته هاى خارج ازاين حقايق و غير مطابق با اين واقعيات باطل و بيهوده و گناه و معصيت و بدون توبه سبب كيفر و عذاب است.

آخرين سفارشى كه در آيه 83 سوره مباركه بقره كه مورد شرح و توضيح است و بخش هفتم و هشتم آن براساس رده بندى خود آيه شريفه است و خدا عمل به آن را از يهود پيمان گرفته اقامه نماز و پرداخت زكات است كه در آيات اول سوره بقره در رابطه با اين دو حقيقت به صورتى مفصّل مطالب بسيار مهم و لطائف و اشاراتى عميق ذكر شد.