بدون شك اگر تمام انسان ها در طول تاريخ تسليم بى قيد و شرط فرهنگ حق بودند، و مسأله ظلم و ستم و استعمار و استثمار و زورگوئى و قلدرى در كار نبود، مسأله اى تحت عنوان جهاد با دشمن مطرح نمى شد.
ولى با كمال تأسّف در تمام ادوار، مردمى بودند كه حاضر به تواضع در برابر مقرّرات الهى نبودند، و از طرفى به ديگران زور مى گفتند و تجاوز به حقوق آنان مى كردند، به اين خاطر مسأله با عظمت جهاد، براى شكستن كبر متكبّر و جلوگيرى از قلدرى و تجاوز، امرى عقلى و فطرى و مشروع است، و اگر سايه با بركت جهاد بر سر انسان نبود كرامت انسانى نابود مى شد. و هرج و مرج در حيات بشرى پديد مى آمد.
اسلام كه خود آيين فطرت و عقل، و مدرسه كرامت و شرافت، و فضاى عدل و عدالت، و دين صلح و سلامت، و مهر و رأفت و عشق به انسان است، تنها و تنها براى درهم شكستن ظلم و ستم، و به خاك ماليدن دماغ ظالم و ستمكار، و گرفتن حق مظلومان از دست ستمگران و برپا شدن عدل و قسط در تمام پهنه زمين، جهاد را همراه با تمام لوازم و توابعش تجويز نموده است.
در رساله «جهاد از ديدگاه امام على عليه السلام» مى خوانيم: «1» «اسلام مسأله جهاد را به عنوان يك ضرورت و وظيفه در حالى مطرح مى كند كه براى خون و حيات انسان ارزش فراوان قائل است، تا آن جا كه قتل يك انسان را برابر با كشتار دسته جمعى همه انسان ها مى شمارد:
أَنَّهُ مَنْ قَتَلَ نَفْساً بِغَيْرِ نَفْسٍ اوْ فَسادٍ فِى الاْرْضِ فَكَانَّما قَتَلَ النّاسَ جَميعاً وَ مَنْ احْياها فَكَانَّما احْيَا النّاسَ جَميعاً»
هر كس انسانى را جز براى حق، [قصاص ] يا بدون آن كه فسادى در زمين كرده باشد، بكشد، چنان است كه همه انسان ها را كشته، و هر كس انسانى را از مرگ برهاند و زنده بدارد، گويى همه انسان ها را زنده داشته است.
وَ لا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتى حَرَّمَ اللَّهُ الَّا بِالْحَقِّ»
و انسانى را كه خدا محترم شمرده جز به حق نكشيد.
اسلام پيكار مسلّحانه را در شرايطى به كار مى گيرد كه با تأييد فراوان توصيه مى كند كه مبادا روش هاى نابخردانه دشمنان در نحوه استفاده از قانون جهاد، شما را به تندروى و خشونت بيشتر و تجاوز و بى عدالتى منحرف سازد.
وَ لا يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَئانُ قَوْمٍ عَلى الَّا تَعْدِلُوا اعْدِلُوا هُوَ اقْرَبُ لِلتَّقْوى»
و نبايد دشمنى با گروهى شما را بر آن دارد كه عدالت نورزيد؛ عدالت كنيد كه آن به پرهيزكارى نزديك تر است.
اسلام، جنگ را تنها در مواردى تجويز مى كند كه راههاى صلح شرافتمندانه و مسالمت به كلّى بسته شده باشد.
وَ انْ جَنَحُوا لِلسَّلْمِ فَاجْنَحْ لَها وَ تَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ»
و اگر دشمنان به صلح گرايند، تو هم به صلح گراى، و بر خدا توكّل كن.
اسلام سوء استفاده از قانون جهاد را براى مقاصد ماجراجوئى و سلطه جوئى و رسيدن به منافع مادّى و استثمار ملّت ها به شدت محكوم مى كند.
وَ لا تَقُولُوا لِمَنْ الْقى الَيْكُمُ السَّلامَ لَسْتَ مُؤْمِناً تَبْتَغُونَ عَرَضَ الْحَياةِ الدُّنْيا فَعِنْدَ اللَّهِ مَغانِمُ كَثيرَةٌ»
و به كسى كه نزد شما اظهار اسلام مى كند، نگوييد: مؤمن نيستى. [تا] براى به دست آوردن كالاى بى ارزش و ناپايدار زندگى دنيا [او را بكشيد، اگر خواهان غنيمت هستيد] پس [براى شما] نزد خدا غنايم فراوانى است.
منبع : پایگاه عرفان