مومن به کسی گفته می شود که به انجام واجبات و ترک محرمات مقیّد است. در حدیث است که نباید کینه مومنی را در دل داشته باشید، چون کینه موجب کدورت خواهد شد.
کار برادر مومنت را به نیکوترین وجهش حمل نما، مگر آنکه خلافش را یقین کنی. پس تا زمانی که می‌توانی کار او را حمل به خیر کنی، حق نداری حتی نسبت به یک کلمه که از برادر مومنت شنیدی سوء ظن ببری. امام صادق علیه السلام می‌فرماید: حرمت مومن از حرمت کعبه بالاتر است. فرمودند: هر کس درباره مومن آنچه را دیدگانش دیده و گوش‌هایش شنیده بگوید از کسانی است که خداوند عزوجل درباره‌اشان فرموده است: همانا برای کسانی که دوست دارند زشتی در میان مومنان آشکار شود، عذابی دردناک است. هر کس می‌تواند خداوند را به گونه‌ای ملاقات نماید که دستش به خون مسلمین و اموال آنان آلوده نباشد و همچنین زبانش از تجاوز به آبروی مسلمانان سالم مانده باشد، این کار را انجام دهد. درزمینه حق مردم باید با امر بمعروف و نهی ازمنکر با حفظ حرمت و احترام و رعایت اخلاق، شخص مومن را آگاه نمود.
درحدیث نبوی وارد است که از برای برادران مومن بر یکدیگر سی حق است:
1- اگر گناهی در حق او از برادر مؤمن سر زند، یا تقصیری از او صادر شود از او بگذرد.
۲- اگر غریب باشد دلداری او کند و با او مهربانی نماید.
۳- چنانچه بر عیبی از او واقف باشد بپوشاند.
۴- اگر لغزشی از او به وجود آید چشم از او بپوشاند.
۵- اگر عذرخواهی نماید عذر او را بپذیرد.
۶- اگر کسی غیبت برادر مؤمنی را کند او را منع نماید.
۷- آنچه خیر او را بداند به او برساند و پند و نصیحت از او باز نگیرد.
۸- دوستی او را محافظت کند و شرایط دوستی را به جا آورد.
۹- حقوق او را منظور داشته باشد.
۱۰- اگر مریض باشد او را عیادت کند.
۱۱- به جنازه او حاضر شود.
۱۲- هر وقت او را بخواند اجابت کند.
۱۳- اگر هدیه ای از برای او فرستد قبول کند.
۱۴- اگر با او نیکی کند مکافات کند.
۱۵- اگر نعمتی از او برسد شکر آن را به جا آورد.
۱۶- یاری او را نماید.
۱۷- ناموس و عرض او را در اهلش محافظت کند.
۱۸- حاجت او را بر آورد.
۱۹- آنچه از او سئوال نماید رد ننماید.
۲۰- اگر عطسه کند تحیت او نماید.
۲۱- گمشده او را راه نمائی کند.
۲۲- سلام او را جواب گوید.
۲۳- با او به گفتار نیک تکلم نماید.
۲۴-نعمت های او را نیکو شمارد.
۲۵- قسم های او را تصدیق کند.
۲۶- با او دوستی کند و از دشمنی او احتراز کند.
۲۷- او را یاری کند، خواه ظالم باشد یا مظلوم، و یاری او در وقت ظالم بودن این است که او را از ظلم ممانعت کند و در وقت مظلوم بودن، آنکه او را اعانت کند. ۲۸- او را تسلیم دشمن نکند و خوار نگرداند او را به تنها گذاشتن.
۲۹- از برای او دوست داشته باشد آنچه را از برای خود دوست داشته باشداز نیکیها.
۳۰-از برای او مکروه شمارد آنچه از برای خود مکروه می شمارد از بدیها.
منبع: معراج السعاده، ملا احمد نراقی، ص ۶۱-۶۲
منبع : پایگاه عرفان
