خانه از نظر اسلام

اسلام نسبت به تمام شؤون حيات و زندگى انسان داراى نظريات مهم و قابل توجهى است. اسلام براى سعادت انسان در تمام جوانب زندگى قانون وضع كرده است. براى انسان چيزى نيست، يا چيزى پيش نمى آيد، مگر اين كه اسلام براى آن برنامه اى سازنده و نقشه اى الهى دارد.
شايد مسئله خانه و منزل و مسكن و سكنى از نظر مردم چيزى نباشد، ولى اسلام براى خانه و محيط خانه و اهل خانه و مسؤوليت انسان نسبت به خانه مسائل بسيار مهمى دارد.
اسلام، علاقه دارد مرد با زن و فرزندش داراى خانه باشد و داشتن خانه وسيع يا به قدر حاجت و ضرورت را از سعادت و خوشبختى مرد مى داند.
اسلام براى خانه و ساختن آن و ورود به آن و خروج از آن شرايط بسيار مهم و قابل توجهى دارد كه لازم است به بخشى از شرايط اسلام نسبت به خانه و ورود و خروج آن اشاره شود...
فيما أَوْصى بِهِ النَّبِيُّ صلى الله عليه و آله عَلِيّا عليه السلام: يا عَلِيُّ الْعيشُ في ثَلاثَةٍ: دارٍ قَوْراءَ، وَجارِيَةٍ حَسْناءَ وَفَرَسٍ قَبّاءٍ. در سفارش هاى پيامبر صلى الله عليه و آله به على عليه السلام است: يا على !
زندگى در سه چيز است: خانه وسيع، زن زيبا، اسب شكم لاغر. ( اسب نژاد تازى، مركب خوب)
عَنْ أَبي عَبْدِاللّهِ عليه السلام قالَ: ثَلاثَةٌ لِلْمُؤْمِنِ فيهِنَّ راحَةٌ: دارٌ واسِعَةٌ تُوارِي عَوْرَتُهُ وَسُوءَ حالِهِ مِنَ النّاسِ، وَامْرَأَةٌ صالِحَةٌ تُعينُهُ عَلى أَمْرِ الدُّنْيا وَالآخِرَةَ، وَابْنَةٌ أَوْ أُخْتٌ يَخْرُجُها مِنْ مَنْزِلِهِ بِمَوْتٍ أَوْ بِتَزْويجٍ.
امام صادق عليه السلام فرمود: در سه چيز براى مؤمن راحت است: خانه وسيعى كه عيب و بدحالى او را از مردم بپوشاند، همسر شايسته اى كه او را بر برنامه هاى دنيا و آخرت كمك كند، دختر يا خواهرى كه به مرگ يا به ازدواج از خانه او بيرون رود ( كنايه از اين كه به فساد اخلاقى كشيده نشود ).
قالَ النَّبِيُّ صلى الله عليه و آله: مَنْ بَنى بُنْيانا رياءً وَسُمْعَةً حَمَلَهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ مِنَ الأَرْضِ السّابِعَةِ وَهُوَ نارٌ تَشْتَعِلُ، ثُمَّ يُطَوِّقُ في عُنُقِهِ وَيُلْقى فِي النّارِ، فَلا يُحْبِسُهُ شَىْ ءٌ مِنْها دُونَ قَعْرِها إِلاّ أَنْ يَتُوبَ قيلَ: يا رَسُولَ اللّهِ كَيْفَ يَبْنى رِياءً وَسُمْعَةً؟ قالَ:
يَبْنى فَضْلاً عَلى ما يَكْفيهِ إسْتِطالَةً مِنْهُ عَلى جيرانِهِ وَمُباهاةً لاِءِخْوانِهِ.
پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: كسى كه براى خودنمايى و شهرت خانه اى بسازد، آن خانه را تا طبقه هفتم زمينش در قيامت به دوش خواهد گرفت و آن آتش شعله ورى است كه طوق گردن اوست و به همان صورت به جهنم خواهد رفت، چيزى در اين زمينه از او فروگذار نمى شود مگر اين كه توبه كند. گفتند: اى رسول خدا ! چگونه براى ريا و شهرت بنا كند؟ فرمود: اضافه از اندازه بنا كند تا نسبت به همسايگانش سرفرازى كرده و با آن خانه به برادرانش فخرفروشى كند.
در روايت آمده: در پيشگاه حضرت صادق عليه السلام درباره شومى، سخن گفته شد، حضرت فرمود:
شومى در سه چيز است: زن، مركب، خانه. اما بدى زن در مهر زياد و عاق بودن نسبت به شوهر است، اما بدى مركب، در چموشى و سوارى ندادن است، اما بدى خانه در تنگى و كوچكى محيط آن و بدى همسايه و زيادى عيب و نقص آن است.
عَنْ أَبي عَبْدِاللّهِ عليه السلام قالَ: مِنَ السَّعادَةِ سِعَةُ الْمَنْزِلِ.
امام صادق عليه السلام فرمود: وسعت خانه از سعادت است.
إِنَّ أَبَا الْحَسَنِ عليه السلام سُئِلَ عَنْ أَفْضَلِ عيشِ الدُّنْيا فَقالَ: سِعَةُ الْمَنْزِلِ وَكَثْرَةُ الْمُحِبّينَ.
از ابا الحسن عليه السلام پرسيدند: بهترين لذت دنيا چيست؟ فرمود: خانه وسيع و دوستداران زياد.
قالَ النَّبِيُّ صلى الله عليه و آله: مِنْ سَعادَةِ الْمَرْءِ الْمَرْءةُ الصّالِحَةُ، وَالْمَسْكَنُ الْواسِعُ، وَالْمَرْكَبُ الْبَهِيُّ، وَالْوَلَدُ الصّالِحُ. پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: از سعادت مرد زن شايسته، خانه وسيع، مركب زيبا و فرزند صالح است.  على عليه السلام در بصره براى عيادت علاء بن زياد آمد، چون خانه وسيع او را ديد، فرمود:
چنين خانه وسيعى را در دنيا براى چه مى خواهى؟ تو در آخرت به خانه وسيع محتاج ترى.
آرى، اگر به وسيله اين خانه وسعت خانه آخرت بخواهى، در آن از مهمان پذيرايى كن و صله رحم بجاى آر و حقوق شرعيه را از آن آشكار كن، چون چنين عمل كنى به خانه وسيع آخرت رسيده اى.
مسمع كه يكى از ياران حضرت صادق عليه السلام است مى گويد: امام صادق عليه السلامنامه اى به من نوشت كه دوست دارم در بعضى از اتاق هايت در منزل جايى را به عنوان مسجد انتخاب و اتخاذ كنى، آن گاه دو جامه كهنه زبر بپوشى سپس آزادى از آتش جهنم و ورود به بهشت را از خداوند بخواهى و در آنجا كلمه باطل و سخن خارج از حدود شرعى از تو صادر نشود.