نسبت وسیله و هدف در اخلاق سیاسی امام حسین(علیه السلام)

چکیده

در این که وسایل در منطق هنجارهای اخلاقی از ملاک مستقلی در اتصاف به خوبی و بدی برخوردارند؟ یا این که توصیف یک وسیله به نیک و بد اخلاقی، تابع اهداف نیک یا بدی است که این وسایل مقدمة تحقق آنها هستند در بین علمای اخلاق اختلاف نظر وجود دارد، به ویژه این‌که اهداف پسندیده آیا می‌توانند استخدام وسایل ناپسند را موجه و مشروع کنند، به طوری که در منطق داوری اخلاقی متصف به پسندیده بودن شوند یا نه؟ برخی با وجود این که از نظریة لزوم اخلاقی بودن وسایل دفاع می‌کنند، آن را واقع‌نشدنی می‌دانند. در این نوشتار که پاسخ پرسشهای مذکور را در سیره و اندیشة امام حسین7 جستجو می‌کند، ضرورت اخلاقی بودن وسایل و امکان تحقق عملی آن تبیین و تحکیم می‌گردد.

کلیدواژه‌ها: هدف، وسیله، اخلاق سیاسی، امام حسین، مصلحت

احمد دیلمی- دانش آموخته حوزه علمیه قم و عضو هیئت علمی دانشگاه قم.