مرگ و عالم آخرت - جلسه چهاردهم (2) - (متن کامل + عناوین)

 مرگ افراد شقى

 باز حضرت فرمودند :

  » جاء الموت بما فيه «

  مرگ دارد مى‏آيد .

  » بالشقوة و الندامة و بالكرّة الخاسرة «

 همراه با تيره‏بختى ، پشيمانى و بازگشت زيانبار آمد ؛

 » الى نار حامية لاهل دار الغرور «

  به سوى جهنم . براى آنهايى كه در دنيا فريب خورده‏اند . پول ، شهوت و شيطان آنان را فريب داد .

  » الذين كان لها سعيهم و فيها رغبتهم «

  كسانى كه همه سرمايه عمر را براى دنيا خرج كردند . عاشق درب و ديوار خشتى و گلى ، مغازه ، كارخانه ، شكم و شهوت بودند و براى آخرت كارى نكردند . مرگ اين‏ها را نيز مى‏آورد .

 زيرك‏ترين مؤمن در ياد مرگ

 امام باقر عليه السلام فرمودند : كسى به پيغمبر صلى الله عليه وآله عرض كرد :

  » أىّ المؤمنين أكيس «

  به نظر شما زيرك‏ترين انسان مؤمن چه كسى است ؟

  » قال : أكثرهم ذكراً للموت «

  كسى كه هميشه به ياد رفتن و مرگ است ، از همه زيرك‏تر است .

 حساب پاك با خدا

 شخصى بود كه وقتى با هر كسى برخورد مى‏كرد ، در هر جايى مى‏نشست و به هر جلسه‏اى وارد مى‏شد ، با خنده مى‏گفت : ما داريم به بهشت مى‏رويم ، تمام شد . به او مى‏گفتند : چرا به بهشت ؟ مى‏گفت : براى اين كه ما با خدا اختلاف نداريم و به مردم نيز قرضى بدهكار نيستيم . پس كجا بايد برويم ؟ كسى كه با پروردگار اختلاف ندارد ، حقّ مردم را ضايع نكرده است ، او را كجا مى‏برند ؟

 او عاشق خدا ، اهل نماز ، كرم ، بخشش ، خوش اخلاقى ، خوش برخوردى و اهل گذشت بوده است ، پس معلوم مى‏شود هر كسى با خدا درگير باشد و حق مردم را پايمال كند ، اهل عذاب است . بهشت جاى اين گونه انسان‏ها و جهنّم جاى آن گونه انسان‏ها است . ديگر ما در قيامت جاى سومى نداريم : يا بهشت است ، يا دوزخ .

 زيركى زمينه سازان هجرت به آخرت

 حضرت صلى الله عليه وآله فرمودند :

 » اكثرهم ذكراً للموت و أشدّهم له استعداداً «

 زيرك‏ترين مردم مؤمن آنهايى هستند كه زياد به ياد مرگ هستند و بيشتر از همه خود را براى رفتن آماده مى‏كنند .

 اشتياق به مرگ

 در شهرى منبر مى‏رفتم ، مى‏ديدم بزرگوارى كه مرا دعوت كرده بود ، روزى چند بار از بازار به خانه مى‏آيد و دوباره مى‏رود . به او گفتم : شما چرا چند بار به بازار مى‏روى و مى‏آيى ؟ سخت نيست ؟ گفت : نه ، چون پدرم بالاى هشتاد سال دارد ، بدنش خشك شده و سه سال است كه در رختخواب به حالت نشسته افتاده است . من روزى چند بار ، صبح و بعد از ظهر مى‏آيم و خدمت ايشان زانو مى‏زنم ، مى‏گويم : كارى نداريد ؟ او را به حمام و دستشويى مى‏برم ، غذا در دهانش مى‏گذارم ، لباسش را عوض مى‏كنم و او را نوازش مى‏كنم .

 متدين واقعى و رفقاى خدا ، اهل اين كه پدر و مادران را به مراكز معلولين و خانه سالمندان ببرند ، نبوده و نيستند . خدمت به آنها را بالاترين عبادت مى‏دانند . اين‏ها خودشان در حال مردن هستند ، حال انسان آنها را در خانه سالمندان بگذارد تا در آنجا به غربت و غصه عجيبى دچار شوند و دق كنند ؟

 به او گفتم : مرا نزد پدر خود ببريد . رفتيم . به آن پيرمرد گفتم : حال شما چگونه است ؟ گفت : بسيار خوب . گفتم : چه مى‏كنيد ؟ گفت : سه سال است منتظر رفيقم هستم . گفتم : رفيق شما كيست ؟ گفت : ملك الموت .

 سه سال است كه ديگر هيچ كارى از دستم برنمى‏آيد و جزء افراد مسافر آخرت هستم . چشمم به اين درب است كه بيايد ، تا مرا ببرد . اين‏ها را بدون اين كه ذرّه‏اى بترسد ، مى‏گفت . از باب وظيفه اسلامى به او گفتم : آيا وصيت‏نامه دارى ؟ گفت : بله . اما من وصيت كتبى ندارم ؛ يعنى هيچ چيزى ننوشته‏ام ، بلكه وصيت عملى نوشته‏ام .

 اين منطقه ما منطقه كشاورزى است . من سه دختر و دو پسر دارم . چند قطعه زمين گندم كارى ، يك باغ و اين خانه را دارم . آنها را بين دختران و پسران مطابق با قرآن تقسيم كرده‏ام و ثلث مال خودم را مسجد ساخته‏ام . من با خلق هيچ حسابى ندارم و با خدا نيز حسابم را تسويه كرده‏ام ؛ سهم خمس و زكات مالم را داده‏ام ، يكبار به مكه و دوبار به كربلا رفته‏ام و سالى يكبار نيز به مشهد مشرف شده‏ام . فقط منتظرم ملك الموت مرا به بهشت برساند .

 تشبيه مرگ به پلى براى عبور

 امام حسين عليه السلام روز عاشورا ، قبل از شروع جنگ به آن هفتاد و دو نفر فرمودند : ما مى‏خواهيم از روى پل عبور كنيم ، از اين خانه‏هاى خراب ، خشتى و گلى ، ميان اين همه ديو و دد و مردم نامرد از روى پل رد شويم ، در حالى كه اين طرف پل دنيا است و آن طرف آخرت . آنجا ملائكه ، انبيا عليهم السلام ، پدرم ، مادرم و جدم عليهم السلام همه منتظر ما هستند . اين مرگ در نظر اهل ايمان است .(375)

 مؤمن اين گونه با يقين حرف مى‏زند . راست و درست مى‏گويد .

 راهى است خطرناك ره مرگ ، و لكن

بر عاشق يكرنگ، حقيقت خطرى نيست

 افراد گريزان از مرگ

 اين روايت خيلى جالب است :

 » عن الصادق عليه السلام : عن ابيه «(376)

 امام صادق عليه السلام از حضرت باقر عليه السلام نقل مى‏كند :

 » اتى النبى صلى الله عليه وآله رجل فقال : ما لى لا احبّ الموت ؟ «

 مردى به خدمت پيامبر صلى الله عليه وآله آمد و عرض كرد : چرا من از مرگ بدم مى‏آيد و نفرت دارم ؟ دلم نمى‏خواهد اسم مرگ را بشنوم و يا بميرم .

 ببينيد پيغمبر صلى الله عليه وآله چقدر روانكاوى زيبايى در ترس از مرگ و نفرت از مردن ارائه كرده‏اند ، حضرت فرمودند :

 » فقال له : ألك مال ؟ قال : نعم «

  آيا ثروت زيادى دارى ؟ گفت : بله ، فرمود :

  » قال : فقدّمته ؟ «

  از اين پولى كه جمع كرده‏اى ، به ديگران كمكى كرده‏اى ؟ با اين ثروت كار خيرى انجام داده‏اى ، تا براى آخرت بفرستى ؟ او انسان راستگويى بود ، عرض كرد :

  » قال : لا، قال : فمن ثمّ لاتحبّ الموت «

  گفت : نه ، من هيچ كار خيرى نكرده‏ام ، فقط پول‏ها را روى هم جمع كرده‏ام .

 پی نوشت ها:

375) بحار الأنوار: 154/6، باب 6، ذيل حديث 9؛ معاني‏الأخبار: 288، باب معنى الموت؛ »قَالَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ عليه السلام: لَمَّا اشْتَدَّ الْأَمْرُ بِالْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ عليه السلام نَظَرَ إِلَيْهِ مَنْ كَانَ مَعَهُ فَإِذَا هُوَ بِخِلَافِهِمْ لِأنَّهُمْ كُلَّمَا اشْتَدَّ الْأَمْرُ تَغَيَّرَتْ أَلْوَانُهُمْ وَ ارْتَعَدَتْ فَرَائِصُهُمْ وَ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ وَ كَانَ الْحُسَيْنُ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِ وَ بَعْضُ مَنْ مَعَهُ مِنْ خَصَائِصِهِ تُشْرِقُ أَلْوَانُهُمْ وَ تَهْدَأُ جَوَارِحُهُمْ وَ تَسْكُنُ نُفُوسُهُمْ فَقَالَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ انْظُرُوا لَا يُبَالِي بِالْمَوْتِ فَقَالَ لَهُمُ الْحُسَيْنُ عليه السلام صَبْراً بَنِي الْكِرَامِ فَمَا الْمَوْتُ إِلَّا قَنْطَرَةٌ يَعْبُرُ بِكُمْ عَنِ الْبُؤْسِ وَ الضَّرَّاءِ إِلَى الْجِنَانِ الْوَاسِطَةِ وَ النَّعِيمِ الدَّائِمَةِ فَأَيُّكُمْ يَكْرَهُ أَنْ يَنْتَقِلَ مِنْ سِجْنٍ إِلَى قَصْرٍ وَ مَا هُوَ لِأَعْدَائِكُمْ إِلَّا كَمَنْ يَنْتَقِلُ مِنْ قَصْرٍ إِلَى سِجْنٍ وَ عَذَابٍ.«

376) الخصال: 13/1؛ بحار الأنوار: 127/6، باب 4، حديث 9؛ »عنِ الصَّادِقِ عَنْ أَبِيهِ عَلَيْهِمَا السَّلَامُ قَالَ أَتَى النَّبِيَّ صلى الله عليه وآله رَجُلٌ فَقَالَ مَا لِي لَا أُحِبُّ الْمَوْتَ فَقَالَ لَهُ: أَ لَكَ مَالٌ قَالَ: نَعَمْ قَالَ فَقَدَّمْتَهُ قَالَ لَا قَالَ: فَمِنْ ثَمَّ لَا تُحِبُّ الْمَوْتَ.«

ادامه دارد...