اقسام مهر قلبى به حسين عليه السلام

بحث درمورد چگونگى رقّت قلب و سوز و گداز و گريه بر آن حضرت است ، كه خود به چند گونه است :
1 - نخستين مرحله گريه بر او، اندوه زدگى دل است و ثمره اش اين است كه نفس كشيدن انسان ، پاداش ستايش خدا را دارد. در روايت آمده است كه :
(تنفّس فردى كه به خاطر ستم بر ما اندوهگين مى گردد، بسان تسبيح خدا گفتن است.)
2 - مرحله دوّم ، دردمند شدن دل است . در روايت است كه :
(هر قلبى به خاطر ما دردمند گردد، به هنگام مرگش به گونه اى شادمان مى گردد كه شادمانيش تا ورود به حوض ادامه دارد .)
3 - مرحله سوّم ، حلقه زدن اشك در ديدگان سوگوار است و اين چيزى است كه محبّت خدا را برمى انگيزد. از امام صادق عليه السلام آورده اند كه فرمود:
(سوگوار بر حسين عليه السلام پيش از آنكه اشك از ديدگانش ‍ فرو ريزد، مورد مهر و محبّت خدا قرار مى گيرد.)
4- مرحله چهارم ، مرحله جريان يافتن اشك از ديدگان است ، هر چند اندك و اين چيزى است كه باعث آمرزش گناهان مى گردد، گرچه به اندازه كف دريا باشد .
5 - مرحله پنجم ، ريزش قطرات اشك از چشم است و اين همان چيزى است كه در بيان خاصيّت آن فرمود:
(هنگامى كه اشك از ديدگان سوگوار بر حسين جارى مى گردد، اگرقطره اى از آن به آتشهاى شعله ور و پرشراره دوزخ بيفتد، آن را خاموش مى سازد .)
6 - مرحله ششم ، جريان يافتن اشك و ريختن آن بر چهره و محاسن و سينه است . امام صادق عليه السلام به هنگام شنيدن مرثيه حسين عليه السلام اينگونه گريست و آنگاه به گوينده فرمود:
(فرشتگان نيز همانند ما يا بيشتر از ما، در سوگ حسين عليه السلام گريستند و خداوند بهشت را بر تو ارزانى داشت .)
7 - مرحله هفتم ، فرياد و شيون و ضجّه زدن و كشتن خويش در سوگ حسين است .
در مورد نخست امام صادق عليه السلام فرمود:
(پروردگارا! بر اين فريادهاى خالصانه اى كه در محبّت ما طنين انداز مى گردد، رحمت واسعه ات را فرو فرست.)
و مورد دوّم ضجّه زدن فاطمه عليها السلام در عزاى حسين عليه السلام است كه هر روز در سوگ فرزندش آنقدر مى گريد كه پيامبر او را تسليت دهد و آرامش بخشد.
و در مورد گريه تا سر حدّ بيهوشى و مرگ است كه ابوذر هنگامى كه از شهادت حسين عليه السلام خبر مى داد، گفت :
(اگر بزرگى اين فاجعه را درك كنيد تا سرحدّ مرگ خواهيدگريست .)
8- مرحله هشتم ، فرياد دلخراش در سوگ او، خود آن حضرت بدان دستور داد و شگفت انگيز اينكه يزيد نيز پس از عقب نشينى در برابر امواج بيدارگر نهضت حسين عليه السلام كه دستور سوگوارى بر آن حضرت را در كاخ بيداد اموى داد، به همسرش ‍ هند گفت :
(برو بر حسين و سوگ او، با فرياد و شيون ، عزادارى كن . لعنت خدا بر عبيداللّه ، كه در مورد اوتعجيل كرد .)
9- مرحله نهم ، زدن به سر و صورت در سوگ اوست . هنگامى كه خبر شهادت حسين عليه السلام به عبداللّه بن عمر رسيد به سر و صورت خود زد و ندا در داد كه: ( روزى همانند روز حسين ، نخواهد بود.) و آنقدر گريست تا اينكه يزيد او را ساكت ساخت.
10 - مرحله دهم ، عبارت است از اينكه خود را به صورت سوگواران او درآورى .
در اين مورد آمده است كه: (هر كس خود را به صورت عزاداران او درآورد و بسان آنان گريه كند بهشت زيبنده اوست .)
يعنى اگر قلب ، قساوت گرفت و بر مظلوميّت او شعله ور نشد، بايد به هنگام مرثيه سرايى بر او، سر را همانند مصيبت زدگان پايين انداخت و با آنان همدردى و همنوايى كرد.
به راستى ، نمى دانم چگونه قلب قساوت مى گيرد و به ياد او شراره نمى كشد و در مظلوميّت او كه اركان شكيبايى را متزلزل مى كند و مى گرياند، سيلاب اشك نمى ريزد؟
البتّه منشاء قساوت قلب ، در اين مورد دو چيز است :
يكى فرو رفتن در دنيا و ارزشهاى مادّى و دنيا طلبى كه اين ثمره شوم همان است كه در دعاها آمده است كه :
(پروردگارا! از قلبى كه خشوع ندارد و شكمى كه سير نمى شود و چشمى كه اشكش جارى نمى گردد به تو پناه مى برم .)  
منشاء ديگر آن هم پرگويى و فرو رفتن در گفتار بى محتوا و نسنجيده است  و چاره آن هم از جمله يتيم نوازى صادقانه و دست پر مهر و محبّت بر سر يتيمان كشيدن است كه هم پاداش ‍ بسيارى دارد و هم قساوت قلب را برطرف مى كند.
11 - مرحله يازدهم ، سوگوارى بر حسين عليه السلام ، حالت گريه بدون جريان يافتن اشك است ، چرا كه ممكن است به دليل گريه بسيار، حالتى پديد آيد كه غدد اشك از ترشّح باز مانند و اشك چشم تمام شود. اين مورد بر خاندان گرانقدرش پس از ورود به مدينه و برپايى محفل سوگوارى پيش آمد ... .
12 - مرحله دوازدهم ، حالتى است كه انسان را از آب و غذا باز مى دارد و اين در روايت آمده است كه :
يكى از شيعيان به امام صادق عليه السلام عرض كرد كه به هنگام ياد و نام و مظلوميّت حسين عليه السلام چنين حالتى به او دست مى دهد كه امام صادق فرمود: (رحمت خدا بر اين حال و بر اين اشك و گريه .) آنگاه پاداش آن را، از واپسين لحظات حيات تا پايان روز حساب رستاخيز، يادآور شد كه خواهد آمد .