قرآن كريم در آيات متعددى تمام موجودات عالم را در حال سجده بر حضرت حق معرفى مى كند و نظام احسن و اتقن عالم و گردش تمام موجودات را در مدار مخصوص به خود و پخش منافع بى شمار و عظيم را از موجودات عالم، اعم از سماوى و ارضى و بحرى و برى معلول سجود آنان در برابر حضرت رب العزه مى داند.
[أَ لَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يَسْجُدُ لَهُ مَنْ فِي السَّماواتِ وَ مَنْ فِي الْأَرْضِ وَ الشَّمْسُ وَ الْقَمَرُ وَ النُّجُومُ وَ الْجِبالُ وَ الشَّجَرُ وَ الدَّوَابُّ وَ كَثِيرٌ مِنَ النَّاسِ وَ كَثِيرٌ حَقَّ عَلَيْهِ الْعَذابُ وَ مَنْ يُهِنِ اللَّهُ فَما لَهُ مِنْ مُكْرِمٍ إِنَّ اللَّهَ يَفْعَلُ ما يَشاءُ] .
آيا ندانسته اى كه هر كه در آسمان ها و هر كه در زمين است و خورشيد و ماه و ستارگان و كوه ها و درختان و جنبندگان و بسيارى از مردم براى او سجده مى كنند؟ و بر بسيارى [كه از سجده امتناع دارند] عذاب، لازم و مقرّر شده است و كسى را كه خدا خوار كند، گرامى دارنده اى براى او نيست؛ به يقين خدا هر چه را بخواهد انجام مى دهد.
خداوند عزيز در پايان اين آيه، تمرد از سجود يعنى سرپيچى از اطاعت و عبادت خودش را، سبك انگاشتن حق حساب كرده و سبك انگارى حق، سبك كردن شخصيت انسان به دست خويش است و هر كس به خفت و خوارى و سبكى كه معلول سرپيچى از فرمان خداست گرفتار شود، راهى براى مكرمت و بزرگوارى و شخصيت ندارد.
آرى، عزت و نظم و منفعت دهى و تداوم حيات موجودات غير انسانى عالم، گرچه خالى از اراده اند در پرتو سجده آنان به حضرت دوست است.
و چه زشت و قبيح و بدكردار و بدسيرت و شقى و پست و دنى و بدبخت اند آن دسته اى كه در پايان آيه شريفه مى فرمايد: به خاطر عدم سجده و اطاعتشان عذاب بر آنان حتمى گشته.
بياييد از باب شكر در برابر احسان ها و نعمت هاى او سر ذلت و انقياد در برابر حضرتش به خاك عبادت و مذلت بگذاريم.
و باز در قرآن مجيد درباره سجود موجودات مى فرمايد:
[أَ وَ لَمْ يَرَوْا إِلى ما خَلَقَ اللَّهُ مِنْ شَيْ ءٍ يَتَفَيَّؤُا ظِلالُهُ عَنِ الْيَمِينِ وَ الشَّمائِلِ سُجَّداً لِلَّهِ وَ هُمْ داخِرُونَ* وَ لِلَّهِ يَسْجُدُ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ مِنْ دابَّةٍ وَ الْمَلائِكَةُ وَ هُمْ لا يَسْتَكْبِرُونَ* يَخافُونَ رَبَّهُمْ مِنْ فَوْقِهِمْ وَ يَفْعَلُونَ ما يُؤْمَرُونَ ] .
آيا به سوى آنچه خدا آفريده ننگريستند كه سايه هاى آنان در حالى كه فروتنانه براى خدا سجده مى كنند، از راست و چپ برمى گردد؟* و آنچه در آسمان ها و زمين از جنبندگان و فرشتگان وجود دارد، فقط براى خدا سجده مى كنند و تكبّر و سركشى نمى ورزند.* از پروردگارشان كه بر فراز آنان است، مى ترسند و آنچه را به آن مأمور مى شوند، انجام مى دهند.
و نيز در قرآن مجيد مى فرمايد:
[وَ لِلَّهِ يَسْجُدُ مَنْ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ طَوْعاً وَ كَرْهاً وَ ظِلالُهُمْ بِالْغُدُوِّ وَ الْآصالِ ] .
كسانى كه در آسمان ها و زمين هستند، از روى ميل و رغبت يا بى ميلى و كراهت و نيز سايه هايشان بامداد و شام گاه براى خدا سجده مى كنند.
[وَ النَّجْمُ وَ الشَّجَرُ يَسْجُدانِ ] .
و گياه و درخت همواره [براى او] سجده مى كنند.
منبع : پایگاه عرفان