شما با ولی نعمت خود چه رابطه ای دارید؟

امام رضا علیه اسلام می فرمایند: «اگر خواستی دریابی كه مقام محبت من با تو و اهتمام داشتن من در امر تو چقدر است، پس به قلب خود نظر كن و ببین كه در قلبت و در كارهایت چقدر به من محبت داری و به فكر من هستی؟»

برقراری پیوند و رابطه بین دو نفر که اصلا یکدیگر را نمی شناسند ممکن نیست، بلکه ارتباط می تواند از جانب یکی از طرفین و با شناخت و علاقه و محبت او نسبت به طرف دیگر آغاز شود و زمینه ساز علاقۀ دوجانبه و پیوند دوطرفه بین آنها گردد.
در مورد ارتباط ما با امام زمان (علیه السلام)، آن حضرت به عنوان یک طرف این رابطه، ما را به خوبی می شناسد و محبت آن حضرت شامل حال ما می شود اما طرف دیگر این رابطه ما هستیم که اگر امام زمان خود را به درستی شناخته باشیم می توانیم با او ارتباط داشته باشیم و شایستگی حضور در پیشگاه او را پیدا کنیم چنانچه در احوال بسیاری از علما و بزرگان و افراد خود ساخته بی ادعا این ارتباط وجود دارد.
به عبارت دیگر؛ ارتباط با امام زمان (علیه السلام) به دو صورت قابل تصور است.

1- قلبی

2- حضوری

و این دو نوع ارتباط گرچه امکان پذیرند اما ارتباط حضوری شرایطی را می طلبد و در واقع ارتباط قلبی و پایبندی به لوازم این ارتباط، می تواند زمینه ارتباط حضوری را هم فراهم نماید.
شناخت و ایمان نسبت به امام زمان -عجل الله تعالی فرجه الشریف- و استواری در آن، بر هر چیز دیگر، مقدم است چرا كه در عصر امامان پیشین، كسانی بودند كه در كنار ائمه عصمت و طهارت زندگی می كردند ولی چون نسبت به آن برگزیدگان الهی، معرفت و ایمان نداشته اند، بهره ای از آنها نبرده و چه بسا با آنها هم مخالفت كرده اند.
حال ما چه كنیم كه بتوانیم امام زمان خویش را بشناسیم و انس وارتباط حقیقی با آن حضرت برقرار نماییم؟ در اینجا به برخی از مهم ترین راه های آن اشاره می نماییم:
1 .تقوا
اگر حالت علاقه با نهایت درجه اش در قلب و روح انسان پدید آمد كه امام و آقا و مولای خود را بیش از خویش بخواهد و حاضر باشد كه جان در راه او دهد و موانع دنیایی نتواند در مقابلش بایستد، البتّه از طرف آن حضرت عنایاتی كه نمی توان مثل و مانند آن عنایات و محبت ها را در دنیا یافت، به او خواهد شد.
تقوا به معنای ترس از پروردگار و نگهداری نفس می باشد یعنی اطاعت كامل از خداوند و فرمانبرداری از دستورات او كه خلاصه اش انجام واجبات و ترك محرمات می شود، البتّه تقوا مراتبی دارد و اگر این نردبان را آدمی تا آخرین پله اش طی كند به سعادت بزرگی دست خواهد یافت كه در نهایت به جایی می رسد كه خداوند متعال می فرماید: ای بنده من اطاعتم كن تو را مثل خودم قرار می دهم. من زنده هستم و نمی میرم، تو را هم زنده قرار می دهم و نمی میری و من بی نیاز هستم و محتاج نمی شوم، تو را هم بی نیاز قرار می دهم كه محتاج نمی شوی. من هر چه را اراده كنم تحقق پیدا می كند، تو را هم به صورتی قرار می دهم كه هر چه را بخواهی تحقق پیدا می كند. (مستدرك وسائل الشیعه ج 11، ص 258)
برای رسیدن به این مرحله، علاوه بر انجام واجبات و ترك محرمات تا حد امكان باید مستحبات را هم انجام دهد و از شبهات و مكروهات هم دوری كند.
تقوا سبب نورانیت و قرب به حضرت ولی عصر -عجل الله تعالی فرجه الشریف- و اتصال روحی با آن حضرت می شود. در توقیع شریف امام زمان -عجل الله تعالی فرجه الشریف- به شیخ مفید، امام می فرماید: «...پس هر فردی از شما عمل كند به آن چیزی كه به وسیله آن به محبت ما نزدیك می شود و دوری كند از آن چیزهایی كه به وسیله آن به اكراه و خشم ما نزدیك می شود. پس به درستی كه امر ظهور ما یك دفعه و ناگهانی است، در وقتی كه توبه برای فرد، نفعی ندارد و نجات نمی دهد او را از عقاب ما، پشیمانی بر رفتارهای ناپسند. خداوند شما را با الهامات غیبی خود ارشاد و توفیقات خویش را در سایه رحمتش نصیب شما فرماید»
2 .عشق و محبت به آن سرور
امر دوّم برای نزدیك شدن به محضر مبارك امام زمان -عجل الله تعالی فرجه الشریف- عشق به آن حضرت و ایجاد محبت در خود نسبت به آن مقام مقدس می باشد. در حدیث گرانبهایی كه در مورد رابطه قلبی بین امام معصوم و شیعه، مضامین زیبایی در آن نقل گردیده است، راوی سؤال می كند: «آیا شما برای من دعا می نمایید؟ امام رضا -علیه السلام- می فرماید: آیا تو غیر از این را گمان می كنی؟ راوی جواب می گوید: خیر و سپس حضرت می فرماید: اگر خواستی كه دریابی كه مقام محبت من با تو و اهتمام داشتن من در امر تو چقدر است، پس به قلب خود نظر كن و ببین كه در قلبت و در كارهایت چقدر به من محبت داری و به فكر من هستی؟» (اصول كافی، ج 2، ص 652)
اگر حالت علاقه با نهایت درجه اش در قلب و روح انسان پدید آمد كه امام و آقا و مولای خود را بیش از خویش بخواهد و حاضر باشد كه جان در راه او دهد و موانع دنیایی نتواند در مقابلش بایستد، البتّه از طرف آن حضرت عنایاتی كه نمی توان مثل و مانند آن عنایات و محبت ها را در دنیا یافت، به او خواهد شد.
البتّه وسائل و راه های دیگری هم وجود دارد كه می تواند موجب قرب و نزدیك شدن به آن حضرت گردد كه به مهم ترین آنها اشاره می گردد:
1. معرفت و شناخت در حد امكان، از آن چهارده نور تابناك خصوصاً حضرت بقیه الله -عجل الله تعالی فرجه الشریف- .
2. به یاد آن حضرت بودن در همه اوقات.
ارتباط با امام زمان (علیه السلام) به دو صورت قابل تصور است. 1- قلبی 2- حضوری. و این دو نوع ارتباط گرچه امکان پذیرند اما ارتباط حضوری شرایطی را می طلبد و در واقع ارتباط قلبی و پایبندی به لوازم این ارتباط، می تواند زمینه ارتباط حضوری را هم فراهم نماید.
3. انتشار دادن نام و یاد آن حضرت در بین مردم.
4. عظیم شمردن نام آن وجود مقدس.
5. گریه و ناله در دوری از آن امام و حزن و اندوه در غربت او.
6. دعا برای تعجیل فرج در هر صبح و شام در اوقات اذان كه در توقیع شریف فرمودند: و اكثروا الدعاء بتعجیل الفرج فان ذلك فرجكم «برای تعجیل ظهور زیاد دعا نمایید كه همانا آن (دعا كردن) موجب گشایش در امور و رهایی شما است.» (بحارالانوار، 52 ص، غیبه الطوسی ص 290)
7. هدیه نمودن ثواب عبادات به آن حضرت.
8. قرائت قرآن و عمل به آن و هدیه ختم قرآن به آن وجود مقدس و مبارك.
9. توجه به خواندن زیارت عاشورا و زیارت جامعه كبیره و نماز شب كه همانا استمرار بر آن ها،آثاری بس شگفت انگیز دارد.
10. زیارت نمودن آن حضرت به ادعیه ای كه در خصوص آن بزرگوار وارد گردیده است.
11. انفاق مال در راه و صدقه دادن برای سلامتی و تعجیل در ظهور آن حضرت.
12. عزاداری و گریه در مصیبت جد بزرگوارش امام حسین علیه السّلام و عمه اش زینب علیها السلام.
13. دوست داشتن خوبان و شیعیان مخلص و محبان واقعی آن حضرت و احترام گذاشتن به آن ها.
14. یاری رساندن به شیعیان آن حضرت و رفع مشكلات دوستان آن بزرگوار.
البتّه از این نكته نباید غافل شد كه ارتباط و انس با حضرت ولی عصر امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف اعم از ملاقات می باشد و می تواند جلوه های دیگری از جمله خواب، ارتباط قلبی و... داشته باشد .
خدایا توفیق درك انس و محبت مولایمان امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و توفیق زیارت آن حضرت را به ما آن عنایت فرما و ما را از سربازان و یاوران مخلص آن حضرت مقرر گردان «آمین یا رب العالمین»
منابع:
سایت اندیشه قم
سایت اسلام کوئیست
مركز مطالعات و پژوهش های فرهنگی حوزه علمیه قم
اصول كافی، ج 2

فرآوری: آمنه اسفندیاری