و كان من دعائه عليه السلام فى المعونه على قضاء الدين
بود از دعاى آن حضرت در اعانت جستن بر قضاء دين.
بدانكه دين به فتح دال عبارت است از استقرار ذمه به مال يا حق غير و استدانه در صورت احتياج بر آن مكروه است حتى اينكه ابى الصلاح و جمعى حرام دانسته اند و چيزى در مقابل نداشته باشد كه وفاء دين او نمايد و سئوال به كف و نحو آن را مقدم دانند بر استدانه و اثر وضعى آن ذلت و خوارى است در دنيا بلكه در آخرت چنانكه روايت است كه ميتى را حاضر نمودند خدمت حضرت رسول (ص) كه بر او نماز كنند حضرت ابا فرمود از براى آنكه مديون بود تا اينكه حضرت امير (ع) ضامن دين او گرديدند.
اللغه: خلق: كهنه بودن.
حار: حيره به معنى سرگردانى است و حاير موضعى است كه آب در آن
متحير بوده است.
تشعب: از شعب به معنى تفرق و جدائى است.
ممارسه: مداومه.
شرح: يعنى اى خداى من رحمت بفرست بر محمد و آل او و ببخش مرا عافيتى از قرضى كه كهنه نمائى تو به واسطه ى آن روى مرا و متحير شود در آن خيال و ذهن من و پراكنده و جدا شود از براى او فكر من و طول كشد به سبب مداومت آن كار من.
ختام: امام (ع) طلب عافيت مى نمايد و از آن معلوم مى شود كه دين مرضى است بلى مرض بودن آن از جمله ى بديهيات است بلكه اشد امراض است زيرا كه ساير امراض فقط در دنيا است و دين مرض دارين است.
اما در دنيا ذلت كه فرق آن از براى مديون تصور نمى شود حتى آنكه گفته شده است كه آن حيض مردان است و اما در آخرت حديث سابق و فقره ى آتيه و قوله تخلق شواهدند.
تذئيل: سه صفت از براى دين بيان نمود:
اول: اينكه سرگردان كند ذهن را.
دوم: تشعب فكر از براى اداى او.
سوم: صعوبت اداى آن.
اللغه: سهر بى خوابى.
استجاره: پناه بردن.
كفاف: آن قدر كه مانع باشد از سئوال.
واصل: از وصول.
يعنى: پناه مى برم به تو اى خداى من از هم قرض و فكر آن و شغل وام و بى خوابى آن پس رحمت فرست بر محمد و آل او و پناه ده مرا از دين.
و پناه مى برم به تو اى خداى من از خوارى او در دنيا و عقوبت او در آخرت پس صلوات فرست بر محمد و آل او.
و پناه ده مرا از دين به وسعت زياد و كفاف كه هميشه برسد.
تنبيه: غرض امام (ع) نه آن است كه اداى دينم نما بلكه از اول مرا مديون منما تا مبتلا به اين امور وضعيه آن نشود كه ذكر شد.
نصيحه: نماز به جهت رفع ظلم و اداء دين بعد العشاء در كتاب مجالس مفيد ولد شيخ الطائفه (ره) روايت مى نمايد از حضرت صادق (ع) كه كسى به خدمت آن حضرت عرض نمود: اى مولاى من شكايت مى نمايم به سوى تو از دينى كه بر من مستولى شده است و همچنين شكايت مى نمايم از ظلم و جور سلطان كه بر من تعدى نموده است التماس آن دارم كه دعائى به من تعليم نمائى كه به بركت آن خدا اداى دينم كند و دفع ظالم از من نمايد.
فرمودند: چون سياهى شب مستولى شد دو ركعت نماز به جا آور، و در ركعت اول سوره ى حمد و آيه الكرسى بخوان و در ركعت دوم حمد و آخر سوره ى حشر لو انزلنا هذا القرآن على جبل تا آخر سوره بخوان و بعد از سلام قرآن را بر سر بگذار و بگو: اللهم بحق هذا القرآن و بحق من ارسلته به و بحق كل مومن
مدحته فيه و بحقك عليهم فلا احد اعرف بحقك منك.
ده مرتبه يا الله. ده مرتبه يا محمد، ده مرتبه يا على، ده مرتبه يا فاطمه، ده مرتبه يا حسن، ده مرتبه يا حسين (ع) ده مرتبه يا على بن الحسين (ع) ده مرتبه يا محمد بن على (ع) ده مرتبه يا جعفر بن محمد (ع) ده مرتبه يا موسى بن جعفر (ع) ده مرتبه يا على بن موسى، ده مرتبه يا محمد بن على (ع)، ده مرتبه يا على بن محمد، ده مرتبه يا حسن بن على (ع)، ده مرتبه يا محمد بن الحسن (ع) و بعد حاجت خود را بخواه.
اللغه: حجب: منع و ستر.
اسراف: صرف مال خارج از اندازه.
ازدياد: زياده روى نمودن.
قوام: راست كردن منحرف.
بذل: بخشيدن.
اقتصاد: اعتدال.
تقدير: اندازه گرفتن.
قبض: گرفتن.
تبذير: صرف مال در غير مورد. فرق او با اسراف آن است كه اسراف
صرف مال است در محل خود با زياد مثل آنكه يك پول پنير كفايت او كند و او يك پول و نيم بگيرد.
تبذير: آن است كه مال خود را مثلا در لهو و لعب صرف كند.
اجراء: جارى نمودن.
زوى: دور شدن.
مخيله: مفعله به معنى تكبر و غرور ناشى از خيال.
طغيان: تجاوز از حد.
التركيب: ازدياد عطف تفسير سرف است.
او تاديا: عطف على قوله مخيله.
او ما اتعقب: عطف على قوله ما يحدث.
يعنى: اى خداى من رحمت فرست بر محمد و آل او و مانع شو تو مرا از اسراف و ازدياد، و راست نما تو مرا به بذل و ميانه روى و تعليم ده تو مرا به اينكه هر كار را به جاى خود نمايم، و نگهدار تو مرا به لطف و مهربانى خود از اينكه مال را در غير محل خود صرف نمايم، و جارى فرما تو از اسباب حلال روزى مرا و متوجه و منصرف ساز در راههاى خير نفقه دادن مرا، و دور نما تو از من از مآل آن چنان مالى كه احداث نمايد از براى من تكبر را يا اينكه بكشاند به سوى ظلم يا اينكه مالى كه عقب درآورم من از آن مال سركشى و طغيان را.
توضيح: انسان بيچاره امر او بين محذورين است از فقر و فقدان مفاسدى است كه بيم كفر در آن است و از داشتن هم كفر يا قريب كفر چنانكه صفت هر دو مشاهده شده.
ايقاظ: اگر هر يك از اين دو صفت در انسان به طريق محبوبيه پيدا شود
كدام يك احسن است؟ مى توان گفت: فقر چنانكه انبياء و اولياء اختيار نمودند و حظ دنيوى موجب انحطاط درجات بهشتى است،
و مى توان گفت: غنى زيرا كه بعد از اعانت خدا هزار فوائد بر آن مترتب است كه يكى از آنها در فقر نيست شاهد ائمه سئوال فقر هرگز نمى كردند، بلكه كاره بودند از اينكه كسى به آنها نسبت فقر دهد چنانكه بعضى روايات مرويه در وسائل دلالت بر آن دارد.
اللغه: زوى دور نمودن و جمع كردن.
ادخار: ذخيره نمودن.
خوله: اى ملكه.
حطام: چيز شكسته و فانى.
بلغه: چيزى كه به سبب او به چيزى مى رسند.
وصله: آنچه كه به آن وصول به چيزى شود.
يعنى: اى خداى من دوست نما تو به سوى من صحبت فقراء و مجالست با آنها را، و اعانت نما تو مرا به صحبت آنها به صبر نيكو، و آنچه را كه دورى نمودى از من او را از متاع دنياى فانى پس ذخيره نما تو او را براى من در خزانهاى باقيه ى خود، و بگردان آنچه را كه مالك نمودى مرا به آن از فانيهاى دنيا و تعجيل
اللغه: زوى دور نمودن و جمع كردن.
ادخار: ذخيره نمودن.
خوله: اى ملكه.
حطام: چيز شكسته و فانى.
بلغه: چيزى كه به سبب او به چيزى مى رسند.
وصله: آنچه كه به آن وصول به چيزى شود.
يعنى: اى خداى من دوست نما تو به سوى من صحبت فقراء و مجالست با آنها را، و اعانت نما تو مرا به صحبت آنها به صبر نيكو، و آنچه را كه دورى نمودى از من او را از متاع دنياى فانى پس ذخيره نما تو او را براى من در خزانهاى باقيه ى خود، و بگردان آنچه را كه مالك نمودى مرا به آن از فانيهاى دنيا و تعجيل
اللغه: زوى دور نمودن و جمع كردن.
ادخار: ذخيره نمودن.
خوله: اى ملكه.
حطام: چيز شكسته و فانى.
بلغه: چيزى كه به سبب او به چيزى مى رسند.
وصله: آنچه كه به آن وصول به چيزى شود.
يعنى: اى خداى من دوست نما تو به سوى من صحبت فقراء و مجالست با آنها را، و اعانت نما تو مرا به صحبت آنها به صبر نيكو، و آنچه را كه دورى نمودى از من او را از متاع دنياى فانى پس ذخيره نما تو او را براى من در خزانهاى باقيه ى خود، و بگردان آنچه را كه مالك نمودى مرا به آن از فانيهاى دنيا و تعجيل
فرمودى تو از براى من از متاع دنيا رسيدن به سوى همسايگى تو و وصول به سوى نزديكى تو و سبب و وسيله به سوى بهشت تو به درستى كه تو صاحب فضل عظيمى و توئى جواد كريم.
ختام: از فقره ى اول و آخر چنان استفاده مى شود كه خداى عزوجل از براى انسان متاع و اسباب در دار آخرت قرار داده است و اين متاع دنيا خلق نشد مگر از براى امتحان و لذا تعبير از آن به حطام شد و زخرف و براى همين مطلب تعبير نمود از آن به تعجيل و لذا سئوال كند از خدا كه اين متاع و حطام را اسباب نجات من قرار ده نه اسباب دورى از رحمت چنانكه بالعيان در غالب اغنياء ملاحظه شده.
تذئيل: از حضرت ائمه ادعيه و صلوات از براى دفع دين تعليم شده فرمودند پيغمبر (ص) كه: از براى اداء دين مداومت كند به آيه ى قل اللهم مالك الملك و در آخر آيه بگويد: يا رحمن الدنيا و آلاخره تعطى من تشاء منهما و تمنع من تشاء منهما و دو ركعت نماز از براى دفع فقر و دين به طريق درست به جا آورد و بعد از نماز به سجده رود و بگويد: يا ماجد يا واحد يا احد يا كريم اتوجه اليك بنبيك نبى الرحمه يا رسول الله انى اتوجه بك الى الله ربى و ربك و رب كل شى ء اسئلك يا الله ان تصلى على محمد و آل محمد و اسئلك نفحه من نفحاتك فتحا يسيرا و رزقا واسعا الم به شعثى و اقضى به دينى و استعين به على عيالى انشاء الله مطلب برآورده شود.
فرمودى تو از براى من از متاع دنيا رسيدن به سوى همسايگى تو و وصول به سوى نزديكى تو و سبب و وسيله به سوى بهشت تو به درستى كه تو صاحب فضل عظيمى و توئى جواد كريم.
ختام: از فقره ى اول و آخر چنان استفاده مى شود كه خداى عزوجل از براى انسان متاع و اسباب در دار آخرت قرار داده است و اين متاع دنيا خلق نشد مگر از براى امتحان و لذا تعبير از آن به حطام شد و زخرف و براى همين مطلب تعبير نمود از آن به تعجيل و لذا سئوال كند از خدا كه اين متاع و حطام را اسباب نجات من قرار ده نه اسباب دورى از رحمت چنانكه بالعيان در غالب اغنياء ملاحظه شده.
تذئيل: از حضرت ائمه ادعيه و صلوات از براى دفع دين تعليم شده فرمودند پيغمبر (ص) كه: از براى اداء دين مداومت كند به آيه ى قل اللهم مالك الملك و در آخر آيه بگويد: يا رحمن الدنيا و آلاخره تعطى من تشاء منهما و تمنع من تشاء منهما و دو ركعت نماز از براى دفع فقر و دين به طريق درست به جا آورد و بعد از نماز به سجده رود و بگويد: يا ماجد يا واحد يا احد يا كريم اتوجه اليك بنبيك نبى الرحمه يا رسول الله انى اتوجه بك الى الله ربى و ربك و رب كل شى ء اسئلك يا الله ان تصلى على محمد و آل محمد و اسئلك نفحه من نفحاتك فتحا يسيرا و رزقا واسعا الم به شعثى و اقضى به دينى و استعين به على عيالى انشاء الله مطلب برآورده شود.
فرمودى تو از براى من از متاع دنيا رسيدن به سوى همسايگى تو و وصول به سوى نزديكى تو و سبب و وسيله به سوى بهشت تو به درستى كه تو صاحب فضل عظيمى و توئى جواد كريم.
ختام: از فقره ى اول و آخر چنان استفاده مى شود كه خداى عزوجل از براى انسان متاع و اسباب در دار آخرت قرار داده است و اين متاع دنيا خلق نشد مگر از براى امتحان و لذا تعبير از آن به حطام شد و زخرف و براى همين مطلب تعبير نمود از آن به تعجيل و لذا سئوال كند از خدا كه اين متاع و حطام را اسباب نجات من قرار ده نه اسباب دورى از رحمت چنانكه بالعيان در غالب اغنياء ملاحظه شده.
تذئيل: از حضرت ائمه ادعيه و صلوات از براى دفع دين تعليم شده فرمودند پيغمبر (ص) كه: از براى اداء دين مداومت كند به آيه ى قل اللهم مالك الملك و در آخر آيه بگويد: يا رحمن الدنيا و آلاخره تعطى من تشاء منهما و تمنع من تشاء منهما و دو ركعت نماز از براى دفع فقر و دين به طريق درست به جا آورد و بعد از نماز به سجده رود و بگويد: يا ماجد يا واحد يا احد يا كريم اتوجه اليك بنبيك نبى الرحمه يا رسول الله انى اتوجه بك الى الله ربى و ربك و رب كل شى ء اسئلك يا الله ان تصلى على محمد و آل محمد و اسئلك نفحه من نفحاتك فتحا يسيرا و رزقا واسعا الم به شعثى و اقضى به دينى و استعين به على عيالى انشاء الله مطلب برآورده شود.
فارسی
.jpg)
.jpg)
.jpg)
و كان من دعائه علیه السلام فى المعونه على قضاء الدین
0
0%
(نفر
0)
نظر شما در مورد این مطلب ؟
نمی پسندم
می پسندم
اشتراک گذاری در شبکه های اجتماعی:
آخرین مطالب
بیشترین بازدید این مجموعه
پر بازدید ترین مطالب سال
پر بازدید ترین مطالب ماه
پر بازدید ترین مطالب روز
