محراب مسجد زردک اردکان یزد بنایی مربوط به دوره پنجم هجری قمری که سال 78 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده توسط افراد ناشناس به قصد یافتن اشیای قیمتی تخریب شد.
به گزارش خبرنگار مهر، علی سریزدی سخنگوی انجمن دوستداران و حافظان خشت خام در استان یزد با بیان اینکه قدمت مسجد زردک به دوره پنجم هجری قمری بر میگردد به خبرنگار مهر گفت: متاسفانه در چند روز گذشته محراب این مسجد قدیمی و خشتی با هدف خاصی مانند پیدا کردن اشیای تاریخی در لایه های گچی محراب توسط افراد ناشناس تخریب شده است.
سریزدی گفت: تخریب کنندگان محراب تصور می کردند چون این مسجد قدیمی و تاریخی است، امکان دارد در محل احداث محراب آن اشیای تاریخی پنهان شده باشد به همین دلیل در فرصت مناسبی اقدام به تخریب آن کردند اما چیزی نیافتند.
سریزدی با بیان اینکه محراب زیر گنبد مسجد، مقرنس گچى مختصرى دارد بیان کرد: استواری این گنبد روی چهار ستون و 7 لایه گچ در دو طرف محراب نشان از قدمت مسجد زردک اردکان دارد.
وی ادامه داد: محراب مسجد کوچک، ساده و بدون تزئینات بوده و مقرنس گچى محراب تنها اثر هنرى به کار رفته در این بناست.
با گذشت چندین روز ار تخریب محراب مسجد زردک هنوز اداره اوقاف شهرستان اردکان یزد از این تخریب خبری ندارد.
رمضانعلی خادمی، رئیس اداره اوقاف شهرستان اردکان به خبرنگار مهر گفت: من ده روز مرخصی بودم و تا کنون هیچ خبری از این اتفاق به اداره اوقاف نرسیده است.
وی با بیان اینکه مسجد زردک هیئت امنا ندارد تا به مسائل آن رسیدگی شود، افزود: درست است که تولیت این مسجد با اداره اوقاف است اما تا کنون برای آن هیئت امنا تشکیل نشده است. بنابراین اگر مسجد زردک از نظر سازمان میراث فرهنگی یک بنای تاریخی است باید خودش نیز از آن در برابر تخریب محافظت کند.
مسجد زردک معروف به «گنج گلین» در شهرستان اردکان قرار دارد و در طول قرنها در برابر حوادث طبیعی مقاومت کرده چنانچه گنبد گلین آن تا کنون آسیبی ندیده است. حیاط مسجد قدیمی زردک در حد فاصل ایوان و شبستان قرار دارد و برای نماسازی دیوارههای حیاط از یک نوع ساروج (ساخته شده از ماسه نرم، آهک و رنگ رناس) استفاده شده است.
در ضلع شرقی مسجد دالانی به طول 9 متر و عرض 3 متر وجود دارد که به "خانقاه" معروف است و این محل برای مسافرانی بوده که از اردکان عبور می کردند و در وقفنامه جامع الخیرات آمده "هر مسافر اجازه داشت که به مدت سه روز در آن بیتوته نماید و خادم مسجد از موقوفات مربوط وی را پذیرایی کند".
بقایاى یک ساختمان در کنار مسجد، بیانگر آن است که مسجد ساختمانهاى دیگرى نیز داشته است که هنوز گنبد، ایوان، صحن و غرفه هاى کوچکى در دو طرف صحن پابرجا مانده اند.
مسجد زردک به شماره ثبتی 2448 در تاریخ 19/7/78 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.