همانطور که بدن انسان گاهی سالم است و گاهی مریض، دل انسان هم گاهی سالم و گاهی مریض می شود. گاهی آنقدر دل نورانی می شود که تعبیر "حرم الله" در وصف آن بکار برده می شود و گاهی آن چنان سخت و قسی می شود که با تعبیر "سخت و سنگین" توصیف می شود. انسان با توجه به ...
از آن جا که انسان دائم در حرکت و سير و سلوک است و حرکت او گاهي به سوي بالا و به اصطلاح سير صعودي و گاهي به سوي پايين و سير نزولي است؛ اگر زمام امور يک انسان در دست عقل و شرع باشد، قهراً سيرش صعودي خواهد بود و اگر تابع هوا و هوس باشد يعني زمام امرش به دست ...
ضد عدم اجتناب از مال حرام، اجتناب و احتراز از آن است. و آن یک معنی ورع است. و معنی دیگر آن، نگاه داشتن خود است از مطلق معاصی. و منع نفس، از هر چه سزاوار نیست. و تقوی نیز با ورع، یک معنی دارد. و آن نیز بر دو معنی اطلاق می شود.
پس ضد گرفتن مال حرام، ورع و ...
بنا بر آنچه گذشت، دانستیم که فراگیری دین از ضروریات حیات معنوی انسان بوده و شایسته است که هرکسی در پی آموختن مسائل و دستورات دینی خود باشد و با عمل به آنها، موجبات سعادت و نیکبختی دنیا و آخرت خویش را فراهم آورد. اما شیوه و روش و زمینههای ...
طبیعت و ماهیّت انسان و دنیایی که در آن زندگی میکنیم، همراه با سختیها و مشقّات است. زیرا خداوند خلقت انسان را با زحمت و سختی قرار داده است:
{ لَقَدْ خَلَقْنَا الإِنْسانَ فی کبَدٍ }[1]؛
همانا ما انسان را در رنج و زحمت آفریدیم.
همانگونه که ...
تقوا و زهد از یک ریشه اند و انسان در اوج تقوا به زهد می رسد. تقوا موجب روشنایی چراغ بصیرت و در نتیجه شناخت حقایق عقلی، و زهد موجب تقویت و تداوم روشنایی این چراغ است. هر قدمی که انسان در راه تکامل برمی دارد، شناخت بیشتری از این راه و حقایق هستی پیدا می ...
این بحث از مهمترین مباحث قرآنی است، و از یک نظر مهمترین هدف انبیای الهی را تشکیل می دهد، زیرا بدون اخلاق نه دین برای مردم مفهومی دارد، و نه دنیای آنها سامان می یابد; همان گونه که گفته اند:اقوام روزگار به اخلاق زنده اندقومی که گشت فاقد اخلاق مردنی است! ...
بهره مندی از نصایح دیگران و آنچه دلسوزان ما در طول زندگی آموختهاند، کمک بزرگی برای استفاده بهتر از فرصت کوتاه عمر، خطا و اشتباه کمتر و دستیابی بهتر به خیرات و برکات زندگی است . به طوری که امیرالمومنین علی (علیه السلام) در این باره می فرمایند: هر کس ...
حضرت زین العابدین علیه السلام در مناجات های خمس عشر به خدا عرض می كنند: "یا نعیمی و جنتی یا دنیای و آخرتی؛ تو نعمت های منی، تو بهشت منی، تو دنیای منی، تو آخرت منی! آری، خدا چنین بنده هایی دارد.عبادات برای توجه و نزدیکی انسانها به خداوند وضع شده است ...
نفرین؛ موجب دوری از رحمت خدا گردیده و پیامدهای بدی در جامعه و در زندگی فردی افراد خواهد داشت؛چرا که،همان گونه که دعای خیر، در بهبود و پیشروی اوضاع و کارها بسیار مؤثر است، نفرین و دعای بد نیز، بر دگرگونی و آشفتگی اوضاع و ایجاد نابسامانی در امور ...
انسان با طی مقدماتی شرعی، عقلی و اخلاقی که خداوند متعال برای او تعیین نموده است، میتواند از این عالمِ مادی صعود کند و بر زمان و مکان حاکم شود و هر آنچه را در این عالم هست به اذن پروردگار تحت اراده خود قرار دهد.
پروردگار متعال در یک آیه، علم را یکی از ...
درجات و اقسام زهدچون فضیلت صفت زهد را دانستی. و مرتبه آن را شناختی. بدان که: از برای آن سه درجه و هفت قسم است.
و درجات آن ادنی و اوسط و اعلی است.
و اقسام آن، زهد فرض و زهد سلامت و زهد فضل و زهد معرفت و زهد خائفین وزهد راجین و زهد عارفین است.
درجه اول: که ...
روایتی از امام زین العابدین(ع) منقول است که حضرت فرمودند: مؤمن پنج نشانه دارد.روی عن علی بن الحسین(ع) قال:«عَلَامَاتُ الْمُؤْمِنِ خَمْسٌ: الْوَرَعُ فِي الْخَلْوَهًْ وَ الصَّدَقَهًْ فِي الْقِلَّهًْ وَ الصَّبْرُ عِنْدَ الْمُصِيبَهًْ وَ ...
در منطق قرآن کریم، شکست و بدبختی در زندگی به ظلمات و خوشبختی و موفقیت به نور تشبیه شده است و تنها سه عامل می تواند انسان را از ظلمت شکست و بدبختی به نورانیت موفقیت و سعادت برساند.شهید مطهری بسیاری از عوامل عقب ماندگی مسلمانان را در کتاب های خود مورد ...
آن گاه که انبیاء و اوصیای الهی با آن کارنامه درخشان عبودیت و بندگی این چنین ابراز فقر و کاستی در بندگی خالق خود دارند؛ تکلیف انسانهای ممکن الخطایی که به مراتب به عجز و کاستی بندگی خود واقف هستند روشن است. در این چنین فضایی است که هر انسان زیرک و آگاهی ...
از آنجا که بهترین ذخیره برای انسان به ویژه بعد از مرگ ذخیره عمل صالح و باقیات الصالحات است و با فرا رسیدن مرگ و وفات انسان تمامی ارتباط او با دنیا و زخارف دنیا قطع می شود و طبق احادیث شریفه رابطه او با عالم ملک منقطع می گردد ، جز آنچه از باقیات صالحات ...
پروردگار در قرآن کریم به یکی از مراتب ایمان که «مقام محسنین یا نیکان» است اشاره کرده و میفرماید:
لَيْسَ عَلَى الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ جُنَاحٌ فِيمَا طَعِمُوا إِذَا مَا اتَّقَوْا وَآمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ ثُمَّ ...
معنای عارف
از آنجا که برخي از شارحان نهجالبلاغه بر این اعتقادند که اين خطبه، بيان شرح حال عارفان الهی و تبیین ویژگیها و حيات معنوي آنان است، مناسب است که ابتدا واژه عارف تعریف شود.
عارف، انساني است که تمام حرکات باطني و ظاهري او براساس ...
اى كسانى كه ایمان آورده اید! هنگامى كه بدهى مدت دارى (به خاطر وام یا داد و ستد) به یكدیگر پیدا كنید، آن را بنویسید! و باید نویسنده اى از روى عدالت، (سند را) در میان شما بنویسد! و كسى كه قدرت بر نویسندگى دارد، نباید از نوشتن- همان طور كه خدا به او تعلیم ...
دروغ، یا همان سخن ناراست، خلاف حقیقت، قول ناحق[1] که در عربی کذب گفته می شود، در اصل یک گناه کلامی است. وقتی شخصی از گذشته یا در قالب وعده نسبت به آینده، سخنی ناحق و خلاف واقع بیان می کند، چنین سخنی را دروغ و سخنگو را دروغگو می نامند.[2] در ادبیات عربی و ...