پرسشها و پاسخها، ص: 365

وسيله هستند كه بدون آن ها نمی توان به صحّت دست يافت، چرا كه خود حضرت حق چنين اراده فرموده كه صحّت و سلامت را از اين طريق به انسان برساند.

حال اگر اين وسايل كارگر نيفتاد، خود حضرت حق مستقيماً رحمت خود را فرو خواهد فرستاد، چرا كه بنده به وظيفه خود عمل نموده است و آن ذات پاك بنده را از درگاه خود محروم نمی سازد و اگر در مواردی هم انسان به نتيجه ای كه تصوّر می كرد برسد و نرسيد ممكن است امتحان الهی در كار باشد كه خود رحمت است.

بنابراين تنها او است كه عالم بر كون و مكان است و منفعت را او می داند و عكس نتيجه نيز عين رحمت الهی است.