تسبيح موجودات

(فَسُبْحانَ الَّذي) در اين «سبحان»، تمام هستي موج مي‌زند. سبحان به صورت‌هاي گوناگون در قرآن آمده است. سوره‌هايي كه اول آن‌ها با همين تسبيح شروع شده،

(يُسَبِّحُ لِلَّهِ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ الْمَلِكِ الْقُدُّوسِ الْعَزيزِ الْحَكيمِ)

در آيۀ ديگر مي‌فرمايد:

(إِنْ مِنْ شَيْ ءٍ إِلاَّ يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ)

چيزي در اين عالم نيست مگر اين‌که مرا تسبيح کند.

دوش مرغـي بـه صبـح مي‌نـاليد       عقل و صبرم ببرد و طاقت و هوش

يکـي از دوستـــان مخلـص را   مگـر آواز مـن رسيــد بــه گـوش

گفـت بـاور نداشتـم کــه تـو را       بانگ مرغـي چنيـن کنـد مدهـوش

گفتـم ايـن شرط آدميت نيسـت     مرغ تسبيح گـوي و مـن خـاموش

سحر، وقت تسبيح تمام موجودات عالم است. در خانۀ خدا چه مي‌كنند؟!

سبحان مي‌گويد، کل موجودات مي‌گويند؛ قرآن مي‌گويد، تورات و انجيل مي‌گويد، برگ درختان مي‌گويند؛ ولی شما نمي‌فهميد:

(وَ لكِنْ لاتَفْقَهُونَ تَسْبيحَهُمْ)

اگر گوش دلتان باز شود، از تسبيح موجودات پر مي‌شود.