خطرات پرخورى‏

نوشته: حضرت استاد حسین انصاریان

 [قالَ داودُ عليه السلام: تَرْكُ لُقْمَةٍ مَعَ الضَّرُورَةِ الَيْها أحَبُّ الَىَّ مِنْ قِيامِ عِشْرينَ لَيْلَةً] «1» داود عليه السلام فرمود:

ترك يك لقمه با نيازى كه به آن دارم، نزد من از عبادت بيست شب محبوب تر است.

 [قالَ النَّبِىُّ صلى الله عليه و آله: وَيْلٌ لِلنّاسِ مِنَ الْقَبْقَبَيْنِ. فَقيلَ: وَما هُما يا رَسُولَ اللّهِ؟ قالَ: الْبَطْنُ وَالْفَرْجُ ]

پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله فرمود:

واى بر مردم از قبقبين، عرضه داشتند: آن دو چيست فرمود: شكم و عضو شهوت.

لقمان به فرزندش فرمود:

وقتى معده پر شد سه آفت متوجهت خواهد شد.

1- از تفكّر باز مى مانى.

2- زبان حكمت لال مى شود.

3- اعضايت از عبادت باز مى مانند.

بزرگان فرموده اند:

گرسنگى از گوهرهاى خزاين الهى است، عنايت نمى كند مگر به كسى كه دوستش دارد!

و نيز فرموده اند:

هشياران عالم چيزى را براى دين و دنياى انسان، سودمندتر از گرسنگى نيافته اند «2».

در گفتار عرفاى الهى آمده:

پرخور را سه خطر در پيش است:

1- از عبادت كسل مى شود.

2- در كسب از آفات حرام سالم نمى ماند.

3- و در هنگام مصيبت نسبت به حق انصاف نمى دهد.

علت هلاك مردم، حرص بر دنياست و سبب حرص، شكم و شهوت است و سبب شهوت غريزى بدون شك شكم مى باشد، كم خورى مايه نابودى حرص و شهوت شكم و غريزه جنسى است؛ زيرا حرص و شهوت بطن و فرج از ابواب جهنّم است.

هر كس به اندازه لازمش قناعت ورزد، در ساير شهوت ها هم اهل قناعت مى گردد، در اين صورت به آزادى مى رسد و از مردم بى نياز مى گردد و از رنج و تعب راحت مى شود و براى عبادت آماده مى گردد و براى بدست آوردن نعيم آخرت تاجر مى شود و مصداق آيه كريمه:

[رِجالٌ لا تُلْهِيهِمْ تِجارَةٌ وَ لا بَيْعٌ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ ] «3».

مردانى كه تجارت و داد و ستد آنان را از ياد خدا و برپا داشتن نماز و پرداخت زكات باز نمى دارد.

مى شود.

آرى، مردان راه حق با توجه به كم خورى و قناعت در امور مادّى، عاشقانه در راه سلوك قرار مى گيرند و از اين طريق به لقاى محبوب و وصال معشوق و مقام قرب حضرت دوست مى رسند.

عارف معارف الهيه، خاكى خراسانى گويد:

 انواع غذاها

امام صادق عليه السلام در دنباله روايت مى فرمايند:

آنچه از انواع خوردن ها پسنديده است چهار است:

1- خوردن ضرورى كه مخصوص انبيا و برگزيدگان خداست.

2- خوردن به عُدّه و آن براى پرهيزكاران است كه تهيه غذا به وسيله آنان مقدمه انجام وظايف و تكاليف الهيه است.

3- خوردن فتوح و آن وسيله گشايش امور تكيه داران به حق است.

4- خوردن قوت كه آن براى نيرو گرفتن مؤمنان است.

پرخورى و گرسنگى

چيزى براى قلب مؤمن مضرتر از پرخورى نيست كه پرخورى را دو خطر همراه است:

1- قساوت و سنگدلى.

2- جوش و خروش قوه شهوت.

گرسنگى نان خورش مردم با ايمان است و غذاى روح و طعام قلب و موجب تندرستى بدن.

پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله فرمود:

آدمى ظرفى را پر ضررتر از شكم پر نكرده «4».

و حضرت داود فرمود:

ترك لقمه اى ضرورى نزد من از قيام بيست شب براى عبادت محبوبتر است «5».

و پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله فرمود:

مؤمن به يك روده مى خورد و منافق به هفت روده «6».

و باز فرمود:

واى بر مردم از دو عضو، شكم و شهوت «7».

حضرت عيسى عليه السلام فرمود:

هيچ مرضى براى نفس انسان دشوارتر و بدتر از علاقه به پرخورى و بغض گرسنگى نيست و اين دو بيمارى دو مهارند براى مطرود شدن انسان از رحمت الهى و نزديك شدنش به شقاوت و گمراهى «8»!

چه خطرناك است دورى از حضرت او و چه سعادت و كرامت است مقام قرب به او كه آن از حرص و شكم بارگى است و اين از قناعت و كم خورى.

پی نوشت ها:

______________________________

(1)- مصباح الشريعة: 77، باب 34.

(2)- محجة البيضاء: 5/ 151- 152، كتاب كسر الشهوتين.

(3)- نور (24): 37.

(4)- محجة البيضاء: 5/ 147، كتاب كسر الشهوتين.

(5)- محجة البيضاء: 5/ 151، كتاب كسر الشهوتين.

(6)- محجة البيضاء: 5/ 151، كتاب كسر الشهوتين.

(7)- محجة البيضاء: 5/ 151، كتاس كسر الشهوتين.

(8)- مستدرك الوسائل: 16/ 212، باب 1.

(9)- عماد فقيه كرمانى.

مطالب فوق برگرفته شده از 

کتاب : عرفان اسلامی جلد نهم